ارزیابی وب‌سایت های دانشگاهی بر اساس معیارهای کاربردپذیری و تعامل: مطالعه موردی، دانشگاه شهید بهشتی

دانش شناسی

دوره 12، شماره 45، مرداد 1398، صفحه 23-37   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مریم سپهوند¹؛ محسن حاجی زین العابدینی²؛ امیررضا اصنافی^{* 3}

¹مسئول کتابخانه دانشگاه علوم پزشکی تهران

²استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه شهید بهشتی

³عضو هیات علمی/دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هدف: این پژوهش به منظور ارزیابی وضعیت وب­سایت­های دانشگاه شهید بهشتی بر اساس معیارهای کاربردپذیری و تعامل انجام شده است.
روش پژوهش: نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی است. به منظور ارزیابی معیارهای تعامل، و رابط­کاربریِ وب­سایت­های دانشگاه شهید بهشتی، ابتدا با روش کتابخانه­ای، سیاهه­وارسی مشتمل بر 15 معیار و 135 مؤلفه  از منابع علمی مرتبط با موضوع استخراج شد. برای سنجش اعتبار، سیاهه وارسی برای 15 متخصص طراح وب­سایت ارسال شد. برای وزن­دهی معیارها و مؤلفه­ها از روش تحلیل سلسله مراتبی و نرم­افزار اکسپرت چویس استفاده شد. جامعه آماری 151.000 صفحه وب پورتال دانشگاه شهید بهشتی بود که دامنه sbu.ac.ir دارند. با استفاده از جدول کرجسی - مورگان حجم نمونه در این پژوهش 52 وب­سایت برآورد شد. این نمونه شامل 1314 صفحه وب به عنوان زیر مجموعه پورتال دانشگاه شهید بهشتی بودند که دامنه sbu.ac.ir دارند.
یافته ها: امتیازهای کسب شده توسط وب­سایت­های دانشگاه شهید بهشتی از هر معیار به این شرح است: «زمان» 12%، «پیمایش» 88%، «طراحی» 54%، «رنگ» 44%، «سازماندهی» 18%، «قلم» 27%، «صفحه خانگی» 23%، «کابردپذیری» 75%، «درباره ما» 27%، «اطلاعات تماس» 28%، «بازخورد» 4%، «اعتبار» 25%، «پیوند» 25%، «راهنما» 1%. بر اساس نتایج پژوهش، وب­سایت مرکز تحقیقات اقتصاد اسلامی با 27.436 امتیاز و وب­سایت دانشکده علوم زیستی با 16.046 از 50، رتبه اول و آخر را کسب نمودند.
نتیجه گیری. وب­سایت­های دانشگاه شهید بهشتی با وجود طیف وسیع و متنوع کاربران، از نظر معیارهای ارزیابی این پژوهش وضعیت مطلوبی ندارند. بهتر است با در نظر گرفتن شاخص­های ارزیابی وب­سایت­ها، تغییرات اساسی در این وب­سایت­ها صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها

ارزیابی وب‌سایت های دانشگاهی بر اساس معیارهای کاربردپذیری و تعامل: مطالعه موردی؛ دانشگاه شهید بهشتی

مراجع

باغبان، ح.؛  تودار، ر.؛ دلیری، س. و دیگران (1390). ارزیابی وب­سایت­های دانشگاه آزاد اسلامی و جایگاه وب­سایت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت در این نظام. فصلنامه فن­آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 1 (4)، 59-80.

دیده گاه، ف.؛ گل تاجی، م. (1390). مطالعه وضعیت وب سایت های دانشگاه های برتر کشورهای جهان اسلام: یک مطالعه وب سنجی. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران،26 (4)، 941-959.

زاهدی، ش. (1390). پژوهشی درباره وب سایتهای پنج دانشگاه بزرگ دولتی ایران و ارائه الگوی مناسب. مدیریت فناوری اطلاعات، 3(6)، 21-44.

شریفی، ص. (1391). طراحی مدل جامع ارزیابی وب سایت های دانشگاهی با استفاده از روش FCM. پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت فناوری اطلاعات، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.

عرفان منش، م.ا.؛ دیدگاه، ف. (1389). مطالعه عملکرد وب­سایت­های دانشگاه­های علوم پزشکی ایران در محیط وب با استفاده از روش تحلیل تناظر. نشریه کتابداری و اطلاع رسانی، 1 (49)، 151-174.

غریبه نیازی، م.؛  کربلا آقایی کامران، م.  (1393). مقایسه نتایج ارزیابی وب سایت های دانشگاه های دولتی ایران با دو روش «وب کیو ای ام» و نمایه ارزیاب وب. تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی، 48(2)، 263-285.

محمودپور، ا. (1390). بررسی وضعیت حفاظت دیجیتالی وب سایت های دانشگاه های دولتی ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید بهشتی، تهران.

نوروزی، ع. (1385). بررسی میزان حضور ایران در وب. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 4(68)، 52-62.

Barnes, S.J. and Vidgen, R.T. (2001). Assessing the Quality of Auction websites. Proceeding of the 34^th International Conference on System Sciences. Hawaii, January 3-6.

Bojko, A. (2013). Eye Tracking the User Experience. A practical Guide to Research. Brooklyn, NewYork. Rosenfeld Media, LLC.

Du Toit M, B. C.(2009). Evaluating the usability of an academic marketing department's website from a marketing student's perspective. International Retail and Marketing Review. 5(1), 25-37.

Hughes Blackmon, M.;  Kitajima Muneo,G.; Polson  P.  (2003). Repairing Usability Problems Identified by the Cognitive Walkthrough for the Web.
 ACM CHI, 5(1), 497-504.

Khan, A.;  Idress, H. (2015). Calculating web impact factor for university websites of Pakistan. The Electronic Library, 33(55), 883-895.

Khlaisang, J.  (2014). Research – based guidelines for evaluating educational service website: Case study of Thailand cyber university project. Procedia-Social and Behavioral Scienes, 174, 751-758.

MD Samsur R.;  SM Zabed A. (2013). Exploring the factors influencing the usability of academec websites: A case study in a university setting. Business Information Review, 30(1), 40-47.

Militaru, TL.(2011). The evaluation of the websites quality; application for the website of universities. The 3rd International Conference: Institutional Strategic Quality Management – ISQM2011 .July 14-16, 2011, Sibiu, Romania, 236-242

Olsina, L; Godoy, D; Lafuente, G.J. and Rossi, G. (1999). Assessing the Quality of Academic Websites: a Case Study. In New Review of Hypermedia and Multimedia (NRHM) Journal. Taylor Graham Publishers. UK/USA. 5(1), 81-103.

Ortega, l. J.; Augillo, L. ;Cothey, V. & Scharenhorest, A. (2008). Map of the Academec web in the European Higher Education Area: An Exploration of Visual web Indicators. Scientometrics, 74(2), 295-308.

Osunade O, Ogundele CO.(2012) Valuation of the university of Ibadan website using webometric ranking parametars. Transnationnal Journal of Science and Technology , 2(3), 66-78.

Payne, N. & Thellwall, M. (2008). Longitudinal trends in academic web links. Journal of information science, 34(1), 3-14.

Sugak DB.(2011). Rankings of a university's web sites on the Interner. Scientific and Technical Information Processing, 38(1),17-9.

Vaughan, L, & Thelwall, M. (2005). A Modeling Approach to Uncover Hyperlink Patterns: The Case of Canadian Universities. Information Processing & Management, (41), 347-359.