بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی تشکل های مردم نهاد استان مرکزی بر توسعه سیاسی

مطالعات جامعه شناسی

دوره 13، شماره 49، اسفند 1399، صفحه 135-154   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jss.2020.1897214.1206

نویسندگان

میترا بیات¹؛ حسن خیری^{* 2}؛ محمدحسین پوریانی³

¹دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی، گروه علوم اجتماعی، واحد نراق ، دانشگاه آزاد اسلامی، نراق ، ایران

²دانشیار، گروه علوم اجتماعی، واحد نراق ،دانشگاه آزاد اسلامی، نراق ، ایران ( نویسنده مسئول) [e-mail]

³استادیار، گروه علوم اجتماعی، واحد نراق، دانشگاه آزاد اسلامی، نراق، ایران

چکیده

از جمله عوامل تأثیرگذار بر توسعه سیاسی، عامل کلیدی سرمایه اجتماعی است. پژوهش حاضر در پی بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی تشکل های مردم نهاد استان مرکزی بر توسعه سیاسی می باشد. شاخص های مورد نظر سرمایه اجتماعی، اعتماد و انسجام اجتماعی هستند. برای دستیابی به این هدف از نظریات پاتنام، کلمن و فوکویاما استفاده شده و از روش پیمایشی (پرسشنامه) و اسنادی بهره می گیرد و با استفاده از آموس و مدل سازی معادلات ساختاری، تحلیل عاملی تأییدی انجام می شود و با استفاده از SPSS شاخص های توصیفی به دست می آید. ضریب آلفای کرونباخ برای21 گویه، 925/0 و دارای پایایی قابل قبولی می باشد. جامعه آماری، اعضای تشکل های مردم نهاد استان مرکزی (1304نفر) می باشد و از نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده استفاده شده است. حجم نمونه 384 نفر می باشد. یافته پژوهش این است که سرمایه اجتماعی تشکل های مردم نهاد بر توسعه سیاسی تأثیر مثبت و معناداری دارد و برای تحقق جبهه فرهنگی- اجتماعی انقلاب و هم افزایی استعدادها و ظرفیتها برای سامان دادن به اهداف سیاسی نظام و مبارزه با دشمنان و شفاف سازی چالش های پیش رو و توسعه جامعه مدنی، نقش مهمی ایفا می کنند.

کلیدواژه‌ها

سرمایه اجتماعی؛ توسعه سیاسی؛ مشارکت سیاسی؛ فرهنگ سیاسی؛ تشکل های مردم نهاد

مراجع

-          ازکیا و دیگران. (1389). نظریه های اجتماعی معاصر با رویکرد توسعه. تهران: نشر علم.

-          الیوت، تامس استرنر. (1369). درباره فرهنگ. ترجمه: حمید، شاهرخ. تهران: نشر مرکز.

-          اینگلهارت، رونالد. (1373). تحول فرهنگی در جامعۀ پیشرفتۀ صنعتی. ترجمه: مریم، وتر. تهران: انتشارات کویر.

-          بتسیل، میشل ام و کُرِل، الیزابت. (1396). دیپلماسی سازمان های مردم نهاد: تأثیر سازمان های
مردم نهاد بر مذاکرات بین المللی زیست محیطی. پژوهش و ترجمه: سبحان، طیبی و رضا، عرب چادگانی.

-          پاتنام، رابرت. (1380). دموکراسی و سنتهای مدنی (تجربه ایتالیا و درسهایی برای کشورهای در حال گذار). ترجمه: محمد تقی، دلفروز. تهران: نشر روزنامه سلام.

-          پای، لوسین و دیگران. (1380). بحرانها و توالی ها در توسعه سیاسی. ترجمه: غلامرضا، خواجه سروی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

-          پای، لوسین. (1374). فرهنگ سیاسی و توسعه سیاسی. ترجمه: مجید، محمدی. نامه فرهنگ، سال دوم، شماره 1 و 2، ص 47-37.

-          تاجبخش، کیان. (1384). سرمایه های اجتماعی: اعتماد، دموکراسی و توسعه. نوشته رابرت پاتنام ... و دیگران. ترجمه: افشین، خاکباز و حسن، پویان. تهران: نشر شیرازه.

-          حسنی، حسین. (1394). سرمایه اجتماعی در توسعه سیاسی ایران. کنفرانس بین المللی علوم انسانی، روانشناسی و علوم اجتماعی، تهران: مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما، ص15– 1.

-          خامنه ای، علی، رهبر جمهوری اسلامی ایران. (1386). انسجام اسلامی. بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی سید علی خامنه ای. تدوین: مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی. تهران: مرکز نشر انقلاب اسلامی.

-          خامنه ای، علی، رهبر جمهوری اسلامی ایران. (1390). الگوی اسلامی– ایرانی پیشرفت از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی. به اهتمام امیر سیاهپوش. به کوشش مرکز پژوهش های علوم انسانی صدرا، تهران: انقلاب اسلامی.

-          سیف زاده، سید حسین. (1373). نظریه های مختلف درباره راه های گوناگون نوسازی و دگرگونی سیاسی. تهران: نشر قومس.

-          عزتی، یونس. (1386). سرمایه اجتماعی و نقش آن در مشارکت سیاسی مردم شهر ایلام در سال 1386. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک.

-          عزیزیان، امید. (1395). نقش سرمایه اجتماعی در پیشبرد توسعه سیاسی (مطالعه موردی: استان کردستان ایران بعد از انقلاب اسلامی1357). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه رازی.

-          عیوضی، محمد رحیم. (1385). مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی. چاپ اول.

-          غفاری، غلامرضا. (1390). سرمایه اجتماعی و امنیت نظامی. {برای} سازمان تحقیقات و مطالعات ناجا، تهران: انتشارات جامعه شناسان.

-          فتح آبادی، غلامرضا و دیگران. (1394). سازمان های مردم نهاد استان مرکزی. اراک: دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری، خانه سازمان های مردم نهاد استان مرکزی.

-          فوکویاما، فرانسیس. (1379). پایان نظم، سرمایه اجتماعی و حفظ آن. ترجمه: غلامعباس، توسلی. تهران: اطلس.

-          قدیمی، مهدی. (1386). بررسی میزان اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در بین دانشجویان دانشگاههای زنجان، پژوهشنامه علوم انسانی. شماره 53، ص92-61.

-          قوام، عبدالعلی. (1371). توسعه سیاسی و تحول اداری. تهران: نشر قومس.

-          کلمن، جیمز. (1377). بنیادهای نظریه اجتماعی. ترجمه: منوچهر، صبوری. تهران: نشر نی.

-          معماریان، امید. (1383). مهارت های ارتباطی و سازمان های غیردولتی. تهران: برگ زیتون.

-          ملکی زاده، اکبر. (1374). بررسی نقش اعتماد متقابل مردم به حکومت در توسعه سیاسی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق.

-          یو، دال سیونگ. (1381). فرهنگ سیاسی و توسعه سیاسی مطالعه تطبیقی کره و ایران. تهران: خانه سبز.

 

منابع انگلیسی                                       

-          Blair, Harry. (1997). Donors, Democratization and Civil Society: Relating Theory to Practice. States and Donors, New York, Martins Press.

-          Butcher, Jim. (2007). Ecotourism, NGOs and Development. Routledge. 2 Park Square, Milton Park, Abingdon: Oxon OX 14 4RN.

-          Field, John. (2003). Social Capital. Routledge. 2 Park Square, Milton Park, Abingdon: Oxon OX 14 4RN.

-          Gerber, A. S. & Rogers, T. (2009). Descriptive Social Norms and Motivation to Vote: Everybody’s Voting and so Should You. The Journal of Politics, 71(1), P.p: 178-191.

-          Hyungjun, Suh. (2001). Correlation between Social Capital and Political Participation: Considering National Economic, Political Development and Economic Inequality. University of Arizona.

-          Jackman, Robert W. & Miller, Ross A. (1998). Social Capital and Politics. Annu. Rev. Polit. Sci. 1: P.p: 47-73.

-          Johnston, L. D., Bachman. J.G. & P.O. Malley.  (1993). Monitoring The Future: Questionnaire Responses from The Nation’s High School Seniors 1991. Ann Arbor, MI: Institute for social research.

-          Kotler-Berkowitz, L. (2005). Friends and Politics: Linking Diverse Friendship Networks to Political Participation. The Social Logic of Politics: Personal Networks as Contexts for Political Behavior, P.p: 152-170.

-          Leighninger, Matthew. (2006). The Next Form of  Democracy: How Expert Rule is Giving Way to Shared Governance- and Why Politics will Never be the Same. Vanderbilt University Press.

-          Misztal, Barbara A. (1997). Trust in Modern Societies. Oxford: Blackwell.

-          Rice, Tom W. & Ling, Jeffrey. (2002). Democracy, Economic Wealth and Social Capital: Sorting out the Causal Connection, Space and Polity. Vol. 6. No, 3. P.p: 307-325.

-          Saegert, S. & Winkel, G. (2004). Crime, Social Capital and Community Participation. American Journal of Community Psychology, 34, P.p: 219–233.

-          Teney, Celine & Hanquinet, Laurie. (2012). High Political Participation, High Social Capital? A relational analysis of youth social capital and political participation. Wissenschaftszentrum Berlin für Sozialforschung and the University of York.