بررسی نقش پلیس محله محور بر میزان جرایم استان گلستان با تاکید بر نقش شرکت های خدمات انتظامی

مطالعات جامعه شناسی

دوره 13، شماره 49، اسفند 1399، صفحه 73-93   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jss.2020.1911987.1242

نویسندگان

عبدالرضا بایاری¹؛ ابوالقاسم حیدرآبادی^{* 2}؛ علی رحمانی فیروزجاه³

¹دانشجوی دکترای ، جامعه شناسی سیاسی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل ، ایران

²استادیار، گروه جامعه شناسی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران (نویسنده مسئول) [e-mail]

³دانشیار، گروه جامعه شناسی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران

چکیده

هدف اصلی مقاله، شناسایی میزان کاهش وقوع جرایم بواسطه استقرار پلیس محله محور در محلات، پاساژ ها، سازمان ها و شرکت ها بوده که بواسطه شناخت این هدف می توان میزان موفقیت این شرکت ها را ارزیابی نمود. بدین منظور از نظریات ساختی کارکردی پارسونز، نظریه بی سازمانی اجتماعی و کنترل اجتماعی به عنوان چارچوب تئوریک استفاده شد. روش تحقیق، پیمایشی است. شیوه نمونه‌گیری، خوشه‌ای چندمرحله‌ای است و حجم نمونه طبق فرمول کوکران 358 نفر می‌باشد. ابزار گردآوری داده‏ها، پرسشنامه محقق ساخته است. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون با استفاده از نرم‌افزار SPSS است. پرسشنامه دارای اعتبار صوری بوده و مقدار آلفای متغیرهای رضایت از شرکت های خدمات انتظامی(0.858) و میزان جرایم(0.712) است.که در حد بسیار بالایی است و از پایایی مناسبی برخوردار می باشد.
نتایج آزمون نشان می‌دهد که میانگین جرایم در قبل و بعد از اجرای طرح پلیس محله محور برابر با 3.99 و 2.34 است. بین مدت زمان استقرار پلیس محله محور و میزان رضایتمندی از پلیس محله محور با میزان جرایم رابطه منفی و معکوس وجود دارد. به طوری که هرچه میزان رضایت از پلیس محله محور بیشتر باشد، میزان جرایم کمتر می شود. و برعکس هر چه رضایت از پلیس محله محور کمتر شود، میزان جرایم افزایش می‌یابد. حدود 34.6 درصد از تغییرات میزان جرایم توسط متغیرهای مدت زمان استقرار پلیس محله محور و میزان رضایتمندی تبیین شده و بالاترین تأثیر را رضایت از پلیس محله محور دارد.

کلیدواژه‌ها

میزان جرایم؛ موسسات خدمات حفاظتی؛ رضایتمندی از خدمات پلیس محله محور و امنیت

مراجع

ابراهیم‌پور، ح.؛ روشندل اربطانی، ط. و امیری، ع. (1391). «بررسی عوامل نگرشی مؤثر در تبیین اعتماد عمومی به پلیس (مطالعه موردی: پلیس تهران)»، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت انتظامی، سال هفتم، شماره 3، صفحات 301-307.

احمدی، حبیب؛ و دیگری(1390). اعتماد اجتماعی، رضایت از پلیس و احساس امنیت(مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه شیراز)، مجموعه مقالات همایش علمی استان فارس، نظم و امنیت شیراز. انتشارات تخت جمشید.

اسدی، علیرضا(1393) نقش و تعامل سازمان بهزیستی کل کشور و ستاد مبارزه با مواد مخدر در پیشگیری موثر از جرم، پایان­نامه کارشناسی ارشد، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه پیام نور استان تهران.

بخشی جغناب، قدیر(1398) تبیین تاثیر عملکرد پلیس جامعه­محور بر احساس امنیت اجتماعی(مطالعه موردی: شهروندان ساکن در حاشیه شرق کلان شهر تهران)، پایان نامه دکتری جامعه­شناسی، دانشگاه کاشان.

بمانیان، محمدرضا، محمودی نژاد، هادی (1387) تحقیقی در سنجش عوامل تأثیرگذار بر احساس امنیت شهری(نمونه موردی: شهر گرگان)، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 19، بهار 1377.

بیگدلی، روح الله(1398) بررسی نقش پلیس در پیشگیری از جرم(پیشگیری پلیسی)، هشتمین کنفرانس بین­المللی حقوق و توسعه پایدار جامعه مدنی، شیراز.

پورموذن، ع(1389). بررسی رابطه نقش اجتماعی پلیس و احساس امنیت خانواده­ها، فصلنامه نظم و امنیت انتظامی، شماره سوم.

تنهایی، ابوالحسن (1375) مکاتب و نظریه­های جامعه شناسی، تهران: مرندیز.

چنگایی، فرشاد(1389) نقش نهادهای حمایتی در پیشگیری از بزهکاری (با تأکید بر سازمان بهزیستی)، پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته علوم اجتماعی، دانشگاه اصفهان.

چنگایی، فرشاد و رهدارپور. حامد(1394) رویکرد نهادهای حمایتی در پیشگیری از بزهکاری زنان (مطالعه موردی سازمان بهزیستی)، دومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران.

حسینی نثار، م. و فیوضات، ابراهیم(1390). نظریه­های انحرافات اجتماعی، تهران: نشر پژواک، چاپ نخست.

خواجه نوری، بیژن و زارعی محمودآبادی, علیرضا(1395). رابطه سرمایه اجتماعی و جرم جوانان مورد مطالعه: جوانان شهر یزد. پژوهش­های راهبردی مسائل اجتماعی ایران, 5(1)، صفحات 1-14.

دهقان، مختار و حمید، قربان­پور(1397) نقش پلیس محله محور در پیشگیری از جرم(مطالعه‌ موردی شهر شیراز)، تهران، انتشارات قانون یار.

داوودی دهاقانی، ابراهیم و صوفی زمرد، محسن(1395) راهبرهای پلیس محله محور و تامین امنیت در پرتو موازین حقوق بشر، انتظام اجتماعی،  تابستان 1395، دوره  8، شماره  2، صفحه 163 تا 190 .

ربانی، رسول و دیگران(1390) حاشیه نشینی، مشارکت و مسائل اجتماعی شهری، فصلنامه فرهنگ اصفهان، شماره 23 و 24.

رودانی، امین، رئیسی وانانی، رضا، ناظر حضرت، جواد(1390)، بهینگی اجرای طرح ارتقاء امنیت اجتماعی در بوته نظرسنجی از ناحیه افکار عمومی(مطالعه موردی: منطقه 16 شهرداری تهران)، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، سال 1390.

رهدار، رقیه(1396) بررسی اعتماد اجتماعی بر اثربخشی احساس امنیت شهروندان در شهر زاهدان، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده مدیریت و حسابداری.

ریتزر، جورج (1374)، نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، انتشارات علمی.

زتومکا، پیوتر (1386) اعتماد نظریه جامعه­شناختی، ترجمه غلامرضا غفاری، تهران، نشر شیرازه.

ساریخانی، عادل؛ سلطانی بهلولی، مریم(1395) نقش قوه مجریه در پیشگیری اجتماعی از جرم، مجله حقوقی دادگستری، تابستان 1395، شماره 94، صفحه 141 تا 154.

سلطانی بهرام، سعید, دانش, لیلا, علی‌نژاد, رقیه(1394) مطالعه نقش پیشگیری انتظامی از جرم بر احساس امنیت شهروندان تبریزی، مطالعات جامعه­شناسی، سال 8(29)، صفحات 39-56.

سفیری، خدیجه(1387) نقش نهادهای غیر دولتی محله ای در تأمین امنیت اجتماعی با تکیه بر شهر تهران، مطالعات اجتماعی ایران، زمستان 1387، دوره اول، شماره 4 ، صفحه 143 تا 164.

عبدالرحمانی، رضا(1387) جایگاه پلیس اجتماع محور در تغییر الگوهای رفتار اجتماعی با هدف افزایش امنیت و احساس امنیت در محله، مطالعات امنیت اجتماعی، بهار 1387، شماره 13 ، صفحه 11 تا 30.

عباسی تقی دیزج, رسول. (1399). مطالعۀ ملی - عرضی عوامل مؤثر بر جرائم خشونت‌آمیز در سطح کلان. جامعه شناسی کاربردی, 31(4)، صفحات 93-116.

عباچی، م. (1387). مبانی و مقدمات تدوین برنامه ملی پیشگیری از جرم در ایران. فصلنامه مطالعات و پیشگیری از جرم، سال سوم، شماره نهم، ناشر: نشریه پلیس پیشگیری نیروی انتظامی.

علیوردی­نیا، اکبر و علیمردانی، منا(1396) کاربست تجربی نظریۀ فعالیت‌های روزمره در بررسی رفتارهای انحرافی دانشجویان، جامعه شناسی کاربردی، سال 28(3)، صفحات 1-24.

علیزاده اقدم, محمدباقر، گلابی، فاطمه، مفاخری، اقبال(1395). بررسی اعتماد شهروندان به پلیس با تأکید بر دیدگاه عدالت رویه‌ای و عملکرد پلیس، پژوهش­های راهبردی مسائل اجتماعی ایران, 5(3), 1-20

غفاری، غلامرضا(1390). سرمایه اجتماعی و امنیت انتظامی، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.

طاهری، ز؛ و دیگری(1388) رابطه نقش پلیس و احساس امنیت در شهر اصفهان. پژوهش­های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی. سال اول، شماره اول، صص 38-21.

کامران، حسن و برآبادی، علی شعاع (1389) بررسی امنیت شهری در شهرهای مرزی، مطالعه موردی؛شهر تایباد، فصلنامه جغرافیا، سال هشتم، شماره 81 ، تابستان 26.

کامران، ف. و احمدیان، ا. (1388). بررسی میزان اعتماد اجتماعی مردم به پلیس و عوامل مرتبط با آن در استان ایلام، فصلنامه پژوهش اجتماعی، سال دوم، شماره 4، صفحات 19-40.

کامرون، م؛ و دیگری(1980). پیشگیری از جرم از طریق ورزش و فعالیت­ های جسمانی. فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم. سال اول، شماره اول، ناشر: نشریه پلیس پیشگیری نیروی انتظامی.

کلانتری، ک. (1388). گونه های عمومی پیشگیری از جرم، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم. سال چهارم، شماره دهم.

کلدی، علیرضا و رحمانی فیروزجاه، علی(1386)، عوامل موثر بر نابهنجاری جوانان، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال هفتم، شماره 27.

فرهومند، صابر(1392) نقش پلیس در پیشگیری از جرم با تاکید بر مشارکت مردم، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه پیام نور استان البرز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی.

فلاحی، یوسف(1397) جایگاه پلیس در مرحله پیشگیری از ارتکاب جرم در حقوق کیفری ایران، فصلنامه الکترونیکی پژوهش های حقوقی قانون یار، دوره اول، تابستان 1397، شماره 2.

مداح، م. (1390). «تحلیل اثر فقر و نابرابری درآمدی بر جرم (سرقت) در سطح استان های کشور»، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال یازدهم، شماره سوم، صفحات 303- 324.

منجذبی، حمیدرضا. (1387). ارزیابی عوامل مرتبط با رضایت مشتری در آژانسهای مسافرتی شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی(علوم و تحقیقات تهران).

نوغانی دخت بهمنی, محسن, میرمحمدتبار, سیداحمد(1394) بررسی عوامل اقتصادی مؤثر بر جرم (فراتحلیلی از تحقیقات انجام شده در ایران). پژوهش­های راهبردی مسائل اجتماعی ایران, 4(3)، صفحات 85-102.

هزارجریبی، جعفر و جواد، فعلی(1395) احساس امنیت اجتماعی و رابطه آن با رضایت از زندگی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه پیام نور استان کرمانشاه)، برنامه­ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، تابستان 1395 شماره 27، صفحات 117-144.

یاراحمدی، حسین و دیگران(1397)پیشگیری اجتماعی از بزهکاری اطفال با تأکید بر نقش پلیس ویژه اطفال، فصلنامه انتظام اجتماعی، دوره ده،  شماره یک، صفحات 220-195.

Bruinsma, G. Weisburd, D. (Ed). (2014) Encyclopedia of Criminology and Criminal Justice, Springer Science & Business Media New York.

Clinard, M. and Meier, R. (2008) Sociology of Deviant Behavior, NewYork:Thomson Wadsworth Publications.

Doenges, Wilson (2000), Anexploration of sense of community and fear of crime in gated communities, Environment and Behavior vol. 32, No: 5, pp. 597-611.

Fujian, P. R (2002), Community and policing strategies A Chinese Approach to crime control, journal of social science, Vol. 12, No.1, pp.1-13.

Goldsmith, A. (2005) "Police Reform and the Problem of Trust." Theoretical Criminology, 9(4): 443-470.

Hohl, K. (2011) “The Role of the Mass Media in Public Trust in the Police Just Authority ?” Puplic Trust and Police Legitimacy, J. Jackson, B. Bradford, E. Stanko and K. Hohl, Rutledge, Forthcoming. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1928522.

Sherman, L. & et al.(1997) Evidence-Based Crime Prevention, Rutledge Publication, London, U.K.

Wang, John Z. (2002) "Bank Robberies by an Asian Gang: An Assessment of the Routine Activities Theory", International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology. 46(5): 555-568.