تلقی زنان ورزشکار قهرمان از نابرابری جنسیتی ورزشی

مطالعات جامعه شناسی

دوره 13، شماره 49، اسفند 1399، صفحه 181-205   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jss.2020.1909576.1238

نویسندگان

معصومه نظری آزاد¹؛ اکبر طالب پور^{* 2}؛ مجید کاشانی³

¹دانشجوی دوره دکتری جامعه شناسی ورزش، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران

²دانشیار ، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد ، دانشگاه الزهرا ، تهران ، ایران ( نویسنده مسئول) [e-mail]

³استادیار ،گروه جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

تلقی از نابرابری جنسیتی در بین ورزشکاران زن یکی از زمینه های کشف علاقه مندی زنان در حوزه ورزش قلمداد می شود تحقیق حاضر با استفاده از تئوری های؛ جامعه‌پذیری جنسیت ، نظریه نابرابری جنسیتی بلوم برگ، نظریه نابرابری جنسیتی چافتز، نظریه‌های کلیشه‌های جنسیتی و نظریه موانع فیزیولوژیکی به مدل تحلیلی به منظور تبیین تلقی از نابرابری جنسیتی در ورزش ایران رسیده است. بر اساس مدل نظری تحقیق متغیرهای مستقل؛ پایگاه اجتماعی- اقتصادی ، ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی ،الگوپذیری از والدین، نوع فعالیت ورزشی زنان ، تحصیلات زنان ،استفاده از رسانه‌ها بعنوان متغیرهای مؤثر بر متغیر وابسته تلقی از نابرابری در ورزش انتخاب شدند. روش تحقیق پژوهش حاضر استفاده از شیوه پیمایشی در میان زنان ورزشکار در سطح ملی و بین المللی بعنوان جامعه آماری بوده است، تعداد 200نفر از این افراد بعنوان نمونه آماری با استفاده از نمونه گیری احتمالی تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار سنجش تحقیق پرسشنامه بوده که پایایی آن با استفاده آلفای کرونباخ تأیید گردید. یافته های تحقیق با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند، نتایج تحلیل رگسیون چندگانه نشان دادند؛ متغیرهای ؛ پایگاه اجتماعی- اقتصادی ، ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی ، الگوپذیری از والدین ، تحصیلات زنان و استفاده از رسانه‌ها به ترتیب بیشترین تأثیر را بر متغیر وابسته تحقیق داشته و در مجموع بیش از 48 درصد از تغییرات متغیر تابع را تبیین نموده اند.

کلیدواژه‌ها

تلقی از نابرابری جنسیتی؛ زنان ورزشکار؛ ورزش؛ تحلیل رگرسیون چندگانه؛ تحلیل مسیر

مراجع

- آبوت، پاملا، کلر، والاس(1380) جامعه شناسی زنان، ترجمه منیژه نجم عراقی، تهران:نی.

- اتقیا، ناهید(1386)نیاز سنجی از اقشار مختلف زنان ایرانی در زمینه ورزش همگانی، نشریه پژوهش در علوم ورزشی؛زمستان 1386، دوره5،شماره17.

- ابراهیمی، قربانعلی، علی عسگری و محمدرضا نیک نژاد؛(1389). بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر گرایش زنان نسبت به مشارکت در فعالیت های ورزشی دانشجویان دانشگاه مازندران،مجله  پژوهش در علوم ورزشی، شماره 11، 119-132.

- انوارالخولی، امین(1381) ورزش و جامعه. مترجم: حمیدرضا شیخی، بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی و سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاها (سمت). مشهد وتهران.

-پارسامهر، مهربان. (1387). “ سنجش گرایش بانوان  جوان به مشارکت در فعالیت های بدنی ( شهر یزد )” مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، ج 28، شماره 1 صص 205- 218.

- پورکچی، سمیه، حیدری نژاد، صدیقه، بوشهری شتاب، ناهید، خطیبی(1396)؛ شناسایی موانع ارتقای ورزشی زنان ورزشکار لیک برتر استان خوزستان، شماره 42. خردادو تیر 1396.

-  پور محمد، رویا، جهانبخش، اسماعیل ؛ محمدی، اصغر(1396)، بررسی نقش دینداری در مشارکت زنان در فعالیت های ورزشی ( نمونه مورد مطالعه: زنان شهر تهران) فصلنامه علمی- پژوهشی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، سال یازدهم؛ شماره سوم، پیاپی (39)، پاییز 1396.

- توسلی، افسانه (1394) بررسی تفاوت جنسیتی ورزشکاران زن و مرد حرفه ای کشور، فصلنامه رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی، دوره سوم شماره 87.

- دوبووار، سیمون(1380)، جنس دوم ، ترجمه قاسم صنعودی، ج اول و دوم، تهران: نشر توسِ

- ریتزر، جورج(1382) نظریه های جامعه شناسی در دوران معاصر ترجمه محسن ثلاثی، انتشارات علمی.

- طالب‌پور اکبر ،بهرام قدیمی (1397) ، ورزش در نگاه نظریه پردازان جامعه شناسی، انتشارات جامعه شناسان.

- عظیمی،شهرام؛ حاتمی، هدایت؛ اکبری، روناک(1394)؛ نقش عوامل فرهنگی، اجتماعی بر مشارکت زنان در ورزش، اولین همایش نقش زن در سلامت جامعه،تهران، بنیاد پیشگیری از آسیب های اجتماعی.

- گروسی، سعیده(1384)، بررسی تأثیر باورهای قالبی بر نابرابری جنسیتی، مورد مطالعه شهر کرمان و روستاهای پیرامون آن، پایان نامه دکتری جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه شیراز.

- قدیمی، بهرام(1390). ورزش در شهر تهران، تهران:انتشارات جامعه و فرهنگ.

- منظمی، مریم، علم، شهرام وشتاب بوشهری، سیده ناهید(1390)، تعیین عوامل مؤثر بر توسعۀ تربیت بدنی و ورزش بانوان جمهوری اسلامی ایران، نشریۀ مدیریت ورزشی،شماره 10، پاییز 1390.

- میر غفوری، حبیب الله(1388) بررسی وتحلیل مسائل ومشکلات مؤثر بر مشارکت زنان در فعالیت های ورزشی ( مطالعه موردی : دختران دانشجوی دانشگاه یزد)،نشریه مدیریت ورزشی، شماره 1، تابستان 1388. 

- نادریان، مسعود؛ ذوالاکتاف ، وحید،؛ مشکل گشا، الهام.(1388).”  موانع مشارکت ورزشی زنان و ارتباط آن‌ها با انگیزه ، نشریه علوم حرکتی و ورزش، سال هفتم، ج اول، شماره 13، صص145-154 .

 

-          Baerrel, S. (2000) feminist Theories of sport, Sage Publication, London.

-           Blumberg, R. L. (1988). Income under female versus male control: Hypotheses from a theory of gender stratification and data from the third world. Journal of Family Issues,V 9, p51–84.

-          Chafetz, J, S.(2001) Theoretical Understandings of Gender: A Third of a Century of Feminist Thought in Sociology, Springer, Boston.

-           Chalabaev, A.,Sarrazin, Ph., Fontayne, P., Boiche , J., Guillotin, C.(2013) The Influence of Sex Sterrotypes and Gender Roles on Participation and Performance in Sport and Exercise:Review and Future Direction,  Psycology of Sport and Exercise Journal, Vol14,p136-144.

-           Coakly, j. (2000) Sport in Society: Issues and controversies, Graw Hill Publication, Boston.

-          Duncan, M. C., and Messner,M. A.(2002). The media Image of sport and Gender, Media sport London: Rout ledge.

-          Deshpande, vishwas (2016) Gender Discrimination in Sports;International Journal of Physical

Education, Sports and Health, No 3, Voll 3, 545-547.

-          Dziubiński Zbigniew, Natalia Organista, Zuzanna Mazur (2019). Still marginalized: Gender inequalities in the largest Polish daily’s sports coverage. Communications, Volume 44, Issue 1, Pages 33–57, ISSN (Online) 1613-4087, ISSN

-           Dufur, M.(1999) Gender and Sport, Mc Millan Publication, New York.

-          Eoin J. Trolan (2013). The impact of the media on gender inequality within sport. Procedia - Social and Behavioral Sciences 91 ( 2013 ) 215 – 227.

-           Hargreaves, J (1997).Women s Boxing and Related Activities: Introducing Images and Meanings.  Body & SocietyJournal; Vol. 3, No4: P33-49.

-          Holland, J. R and Carole,O. (2008) Women in Sport, the Synthesis Begins, Sage Publication.

-          Kelly, C. Sara, B.(1996) The Social Psychology of Collective Action, Francis Publication, London.

-          King, C. (2007). ”Media Portrayals of Male and Female Athletes (A text and picture analysis of British National Newspaper coverage of the Olympic Games since 1948)”. International Review for the Sociology of Sport,Vol 42,No(2). P187–199.

-          Laker, A. (2002) The Sociology of Sport and Physical Education, Routledge Publication,London.

-          Obsatz, M. (1997)’’Gender socialization, Mack Journal, vol.88, no.21.

-          Slater, A.,Tiggemann M,.(2011) Gender Differences in Adolescent Sport Participation Teasing self-Objectificatind and body image concerns, Journal of Adolescent,Voll34,p455-463.

-          Turner, J.(1999) The structure of sociological Theory. Routledge Publication.London.

-          Litchfield, Chelsea & Kavanagh, Emma (2018). Twitter, Team GB and the Australian Olympic Team: representations of gender in social media spaces. Journal Sport in Society. Cultures, Commerce, Media, Politics,Volume 22, 2019 - Issue 7. 

-          Vassiliou, A(20Gender Equality in Sport , Proposal for Strategic Actions 2014 – 2020

-          Xu, Qingru & Armstrong, Cory L (2019).SELFIES at the 2016 Rio Olympics: Comparing Self-Representations of Male and Female Athletes from the U.S. And China. Journal of Broadcasting & Electronic Media, Volume 63, 2019 - Issue 2.