اثر استرس انزوای اجتماعی بر رفتار خمیازه در موش صحرایی نر بالغ تیمار شده با مورفین و نالوکسان

فصلنامه زیست شناسی جانوری

دوره 13، شماره 1، آذر 1399، صفحه 23-28   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

نویسندگان

فاطمه رفیق دوست¹؛ غلامحسن واعظی^{* 2}؛ شهرام شرفی²؛ هومن شجیعی²

¹گروه زیست شناسی ، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی ، دامغان، ایران

²گروه زیست شناسی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران

چکیده

انزوای اجتماعی از هفته‌های پس از شیردهی ممکن است باعث تغییر رفتار در حیوانات بالغ شود و از طرفی خمیازه رفتار فیلوژنی و مسری است. این مطالعه در موش نر بالغ انجام شد با هدف تعیین تأثیر استرس انزوای اجتماعی بر رفتار خمیازه در موش صحرایی نر بالغ تیمار شده با مرفین و نالوکسان انجام شده است. تعداد 32 موش صحرایی (21 روز پس از شیر گرفتن) انتخاب شده و موش­ها به مدت 6 هفته در قفس‌های جداگانه با بافرهای پلاستیکی سیاه قرار گرفتند. هشت موش در یک گروه کنترل و بقیه در قفس‌های انفرادی قرار گرفتند: یک موش نر در هر قفس و آنها را بدین صورت گروه‌بندی کردیم: گروه کنترل در شرایط اجتماعی که در یک قفس 8 رت قرار داده شد و بعد 6 هفته تزریق سالین با دوز 1 میلی­گرم بر کیلوگرم رفتار خمیازه به مدت 60 دقیقه ثبت می‌گردد. گروه دوم یا انزوای اجتماعی بدون تیمار با آگونیست و آنتا گونیست داروهای اپیوییدی در قفس مجزا که هر قفس یک رت دارد بعد 6 هفته رفتار خمیازه به مدت 60 دقیقه ثبت می‌گردد. گروه سوم، انزوای اجتماعی بعد 6 هفته تیمار با آگونیست داروهای اپیوییدی (مرفین) با دوز 5 میلی­گرم بر کیلوگرم بعد از30 دقیقه به مدت60 دقیقه رفتار خمیازه ثبت می‌گردد. گروه چهارم، انزوای اجتماعی بعد 6 هفته تیمار با آنتاگونیست مرفین (نالوکسان) با دوز 1 میلی­گرم بر کیلوگرم بعد از 30 دقیقه به مدت 60 دقیقه رفتار خمیازه ثبت می‌گردد. تعداد خمیازه در گروه دریافت کننده مرفین (05/0p < /em> ≤) تفاوت معنی‌داری نسبت به گروه کنترل (05/0p < /em> ≤) نداشت. همچنین افزایش تعداد خمیازه‌ها در گروه‌هایی که نالوکسان دریافت می‌کردند (001/0p < /em> ≤) وجود داشت. در شرایط انزوی اجتماعی تزریق مرفین باعث تغییر تعداد خمیازه در موش‌های صحرایی نر نمی‌شود در حالیکه نالوکسان آنتاگونیست گیرنده‌ی اوپیوییدی مو، موجب افزایش تعداد خمیازه در شرایط انزوای اجتماعی می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

مرفین؛ نالوکسان؛ استرس اتزوای اجتماعی؛ خمیازه

مراجع

1. Ali A.A., Khalil M.G., Elariny H.A., Abu-Elfotuh K. 2017. Study on Social Isolation as a Risk Factor in Development of Alzheimer’s Disease in Rats. Brain Disorders & Therapy, 6: 230.
2. Anderson J.R., Myowa-Yamakoshi M., Matsuzawa T.2004.  Contagious yawning in chimpanzees. Proceedings of the Royal Society B, 271: S468-S470.
3. Corey T.P., Shoup-Knox M.L., Gordis E.B., Gallup GG. 2012. Changes in physiology before, during, and after yawning. Frontiers in Evolutionary Neuroscience, 3: 7.
4. Elo H. 2010. Yawning and thermoregulation. National Center for Biotechnology Information, 14: 391–392.
5. Gallup A.C. 2014. Abnormal yawning in stroke patients: the role of brain thermoregulation. Frontiers in Evolutionary Neuroscience, 8: 300.
6. Gamper E. 1926. Bau und Leistungen eines menschlichen Mittelhirnwesens (Arhinencephalie mit Encephalocele) zugleich ein beitrag zur Teratologie und Fasersystematik II.Klinischer Teil. Neurorologie und psychiatrie, 104: 49-120.
7. Graves F.C., WallenK .2006. Androgen -induced yawning in rhesus monkey females is reversed with a nonsteroidalantiandrogen. Hormones and Behavior, 49: 233-236.
8. Guggisberg A.G., Mathis J., Herrmann U.S., Hess C.W. 2007.  The functional relationship between yawning and vigilance. Behavioral Brain Research, 179: 159-166.
9. Noughabi T. M., Vaezi  GH., Eivari  A.H., Hojati V. 2017.  Acute and chronic effects of opiates and dopamine on yawning, penile erection and genital grooming behaviors in male wistar rats. Biomedical Research, 28(16): 6931-6936
10.  Novak C.M., Burghardt P.R., Levine JA. 2012. The use of a running wheel to measure activity in rodents: Relationship to energy balance, general activity, and reward. Neuroscience & Bio behavioral Reviews,36(3):1001–14
11.  Patatanian E.I., Williams N.T. 2011.  Drug-induced yawning--a review. Annals of Pharmacotherapy, 45: 1297-1301.
12.  Paukner A., Anderson J.R. 2006.  Video-induced yawning in stumptail macaques (Macaca arctoides). Biology Letters, 2: 36-38.
13.  Prasad H. 2008. Amelioration of pathological yawning after tracheostomy in a patient with locked-in syndrome: a thermoregulatory approach. Europen Journal of Neurology, 15, e 114 .
14.  Sanna F., Argiolas A., Melis M.R. 2012.  Oxytocin-induced yawning: Sites of action in the brain and interaction with mesolimbic/mesocorticaandincertohypothalamic dopaminergic neurons in male rats. Hormones and Behavior, 62: 505-514.
15.  Wongwitdecha N., Marsden C.A. 1996. Pharmacology Biochemistry and Behavior, 53:531-534.