ارزیابی و رتبه بندی برخی از مؤلفه های حکمروایی در مناطق شهری شرق کلانشهر اهواز از دیدگاه شهروندان وکارشناسان با استفاده از تکنیک MABAC

جغرافیا و مطالعات محیطی

دوره 9، شماره 34، مرداد 1399، صفحه 89-106   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عباس معروف نژاد^{* 1}؛ لاله خواجوی نیا²

¹استادیار،گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد ماه شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماه شهر، ایران

²کارشناسی ارشدجغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد ماه شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماه شهر، ایران

چکیده

حکمروایی خوب شهری رویکرد جدیدی در فرایند مدیریت شهری می‌باشد که ساختارهای سنتی و متمرکز مدیریت شهری را به چالش کشیده است. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از تحقیق حاضر بررسی و رتبه‌بندی برخی مؤلفه­های حکمروایی در مناطق چهار گانه شهری شرق کلانشهر اهواز از دیدگاه شهروندان و کارشناسان پرداخته است. شش مولفه انتخابی مورد پژوهش، مشارکت، عدالت محوری، پاسخگویی، مسئولیت پذیری، اثربخشی-کارآیی و امنیت بوده است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری شهروندان ساکن شرق کلانشهر اهواز و کارشناسان می‌باشند. حجم نمونه شامل 13نفرازکارشناسان و383 نفر از شهروندان بوده است. با استفاده از آزمون کولموگرف-اسمیرنف نرمال بودن توزیع داده‌ها و وزن دهی متغیرها توسط مدل آنتروپی شانون و تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک رتبه بندی MABAC انجام شده است. نتایج پژوهش بر اساس میانگین کل شاخص‌ها از نظر شهروندان و کارشناسان محاسبه گردید که سه شاخص اثربخشی-کارآیی، مشارکت و پاسخگویی در تمام مناطق شرقی شهر بالاتر از حد متوسط (5/2) به ترتیب با امتیاز 99/2 و68/2و 64/2 بوده است. همچنین نتایج حاصل از تکنیک MABAC، نشان می‌دهد منطقه سه شهری کلانشهر اهواز با مقدار Si (مقدار نهایی تابع معیارگزینه‌ها) 155/0در رتبه اول و به ترتیب مناطق هشت، یک و هفت با 074/0، 010/0و 031/0- در رتبه‌های دوم تا چهارم قرار گرفته‌اند.

کلیدواژه‌ها

حکمروایی خوب شهری؛ مناطق شهری؛ شرق کلانشهر اهواز؛ مدل MABAC

مراجع

- اکبرزاده، فرحناز. موسی زاده، حسین. خداداد، مهدی. موسی زاده، حسن. (1397). بررسی عملکرد مدیریت شهری گرگان با رویکرد حکمروایی خوب شهری. فصلنامه جغرافیا و روابط انسانی، دوره1، شماره2،صص 153- 139.

- برک پور، ناصر. اسدی، ایرج. (1395). مدیریت وحکمروایی شهری، انتشارات دانشگاه هنر، چاپ سوم. تهران ،258صفحه.

- توکلی نیا، جمیله. شمس پویا، محمد کاظم. (1396). به سوی حکمراویی اجتماع محلی؛ کوششی در معرفی موضوعات و عرصه‌های کلیدی مورد پژوهی: محله درکه. فصلنامه آمایش محیط، دوره 10، شماره 37، صص216-195.

- حسینی، سید هادی. (1395). تحلیل شاخص‌های حکمروایی خوب شهریبا تاکید بر نظرات شهروندان و مدیران مطالعه موردی: شهر تربت حیدریه. فصلنامه مطالعات شهری، شماره20،صص52-43.

- حکمت نیا،حسن. ملکی، محمد. موسوی، میر نجف. افشانی، علیرضا.(1396). سنجش میزان تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری در ایران (مطالعه موردی: شهر ایلام). فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره49، شماره3،صص 619-607.

- حمیدی پور، زینب. رستگاران، آمنه. سواری، محمد. سیاحی، علی. مرادی، پرویز. (1396).گزیده اطلاعات مناطق، نواحی و محلات شهر اهواز، معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری کلانشهر اهواز، 78صفحه.

- رضایی، میثم. شمس الدینی، علی.(1398). تحلیلی بر رابطه حکمروایی خوب شهری و عدالت اجتماعی در فضای شهری (مورد مطالعه: شهر فردوسیه-شهرستان شهریار). فصلنامه آمایش محیط، دوره12، شماره 45،صص 48-25.

- زندیه، الناز. (1396). بررسی عملکرد شهرداری در چارچوب رویکرد حکمروایی خوب شهری نمونه موردی: شهرداری شهر ملایر. فصلنامه آمایش محیط، دوره10، شماره39، صص 76-59.

- سجادی، ژیلا. یارمرادی، کیومرث. کانونی،رضا. حیدری، مرتضی. (1396). نقش حکمروایی شایسته در ارتقاء کیفیت محیط زیست شهری از دیدگاه ساکنان مطالعه موردی:محله باغ فردوس منطقه یک شهر تهران، دوفصلنامه پژوهشهای بوم شناسی شهری.دوره8، شماره1، صص 108-95.

- شمس، مجید. هاشمی بیستونی، محمود رضا. (1398). اولویت بندی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه شهروندان در شهر بیستون. فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی.دوره8/، شماره29، صص 92-81.

- علیزاده، هادی. نعمتی، مرتضی.کامران، رضایی جعفری. (1394). تحلیلی بر معیارهای حکمروانی خوب شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه ای، شماره 24. صص 105-128.

- مرادی، ثروت اله. کریمی، آرام. تابعی، نادر.(1396). توسعه پایدار محله‌ای در چارچوب حکمروایی خوب شهری (مورد مطالعه: محلات منطقه شش شهرداری تهران). فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، دوره6، شماره 22، صص36-21.

- Abrahamsen, R. (2004). Disciplining Democracy :Development Discourses and Good Governance in Africa. The International Journal of African Historical Studies,.37(3), pp. 577-579

- Blair, H. (2000). Participation and Accountability at the Periphery: Democratic Local Governance in Six Countries.Journal World Development, 28(1),pp21-39

- Dragan,P,. & Goran, C,. (2015).The selection of transport and handling resources in logistics centers using Multi-Attributive Border Approximation area Comparison (MABAC). Journal Expert Systems with Applications.24(6):pp 3016-3028.

- ESA-UN. (2009).World Population Prospects: The 2007 Revision Population Database .http :// esa.un.org/unup (Last accesed on June 2010).

- Morita, Sachiko and Zaelke,(2007) Rule of law, Good Governance and Sustainable Development. Routledge,London Ec4p4EE.

- Rumi, A. (2010). Capacity building of municipal functionaries for good governance in Uttarakhand, India. Habitat International,Vol 34, pp: 386-391

- Stewart, K. (2006). Designing good urban governance indicators: The importance of citizen participation and its evaluation inGreater Vancouver,Cities,(23)3pp:196–204.

- UNDP, Human development report .(2002& 2009). United Nations Development Programme

- Van marssing.E, bolt.G, van kempen. D. (2006). Urban governance and social cohesion: effects of urban restruction in to dutch cities. Cities, 23, pp: 279-290