بررسی اثربخشی برنامه مداخله‌ای توجه متمرکز و تقسیم‌شده بر ظرفیت عدد کل و توالی عدد-حرف در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 11، دوره 21، شماره 3 - شماره پیاپی 81، آبان 1399، صفحه 122-135   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2020.562346.1217

نویسندگان

رعنا بوستان زر^{* 1}؛ سعید رضایی²

¹دانش‌آموخته کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، قزوین، ایران.

²استادیار روان‌شناسی کودکان استثنایی ، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر برنامه مداخله‌ای آموزش توجه متمرکز و تقسیم‌شده بر ظرفیت عدد کل و توالی عدد-حرف در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود. روش پژوهش، آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل و جامعۀ آماری پژوهش شامل همۀ دانش‌آموزان 6 تا 9 سال تحت درمان در مراکز اختلالات یادگیری شهر تهران بود. تعداد 16 دانش‌آموز به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه برابر آزمایش و گواه قرار گرفتند و با استفاده از آزمون‌های ظرفیت عدد کل و توالی عدد-حرف از نسخۀ چهارم مقیاس هوش وکسلر کودکان مورد پیش‌آزمون قرار گرفتند. پس از اجرای 8 جلسۀ 30 تا 40 دقیقه‌ای آموزش توجه متمرکز و تقسیم‌شده به‌صورت فردی روی گروه آزمایشی، از هر 16 نفر پس‌آزمون گرفته شد و پس از گذشت زمان به مدت یک ماه و نیم، پیگیری صورت گرفت. برای تحلیل داده‌ها از روش آمیخته (Split Plot) استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل در افزایش نمره‌های عملکرد ظرفیت عدد کل و توالی عدد-حرف تفاوت معناداری وجود دارد(01/0>P)؛ بنابراین برنامه مداخله‌ای طراحی‌شده مبتنی بر آموزش توجه متمرکز و تقسیم‌شده باعث افزایش ظرفیت عدد کل و توالی عدد-حرف در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری خاص می‌شود.

کلیدواژه‌ها

توجه متمرکز؛ توجه تقسیم‌شده؛ ظرفیت عدد کل؛ توالی عدد-حرف؛ اختلال یادگیری خاص

مراجع

Abbasi Dadgar, Sh. (2015). Evaluation of the application of Wechsler IV intelligence test in the diagnosis of writing disorders and mathematics in preschool. 2nd National Conference on Sustainable Development in Educational Sciences and Psychology, Social and Cultural Studies, Tehran, Soroush Hekmat Mortazavi Center for Islamic Studies and Research, Mehr Arvand Institute of Higher Education, Center for Strategies for Achieving Sustainable Development.

Abedi, A. (2010). Investigation of effectiveness of neuropsychological interventions for improving academic performance of children with mathematics learning disabilitie. Advances in Cognitive Science, 12(1), 1-16.

Abedi, A., Pirooz Zijerdi, M., & Yarmohammadian, A. (2012). The effectivness of training attention on mathematical performance of students with mathematics learning disability. Journal of Learning Disabilities, 2(1), 92-106

Afrooz, Gh., Kamkari, K., Shokrzadeh, Sh., Halat, A., (2014). Guide to Implementing, Scoring and Interpreting Wechsler Intelligence Scales for Children - Fourth Edition, Tehran: elme Ostadan Publications.

Alipor, A., & Mahdavi Najmabadi, Z. (2014). The comparison of central coherence between children with dyslexia, dysgraphia, dyscalculia and normal children. Journal of Learning Disabilities, 3(4), 80-98

Awh E. Vogel EK. Oh SH. (2006). Interactions between attention and working memory, Neuroscience, 139(1), 201-8

Chupan Zideh, R., Abedi, A., & Pirooz zijerdi, M. (2015). The Effectiveness of training attention based on fletcher’s program on the reading performance of female student with dyslexia. Journal of Learning Disabilities, 4(4), 36-48

 

Emadifar, F.,  Gorgi, Y. (2016). The effectiveness of attention training on focused and scattered attention of female students with high school exam anxiety in the first year of Isfahan. The First Comprehensive International Congress of Iranian Psychology, Tehran, Iran Development Conference Center.

Ganji, M., Ganji, H. (2014). Abnormal Psychology based on DSM-5,Volume 2. Tehran: Savalan Publishing.

Gazzaley, Adam. C.Nobre, Anna. (2012). Top-down modulation bridging selective attention and working memory. Trends in Cognitive Sciences, 16(2), 129–135.

Ghamari Givi, H., Narimani, M., & Mahmoodi, H. (2012). The effectiveness of cognition-promoting software on executive functions, response inhibition and working memory of childern with dyslexia and attention dificit/hyperactivity. Journal of Learning Disabilities, 1(2), 98-115.

Heimann, M, Tjus, T., Strid, K. (2010). Attention in Cognition and Early Learning. International Encyclopedia of Education (Third Edition), 165-171.

Jafarian Namini, F., Kormi Nouri, R., Yousefi Louyeh, M. (2002). The effect of focused and divided attention on the verbal and action memory of dyslexic and normal students. Advances in Cognitive Science, 4(1), 25-36.

Moftakhari Haji Mirzayee, Sh., Asadzadeh, H., & Karimi, Y. (2010). The effect of training learning strategies (cognitive and metacognitive) on working memory performance of female high school students in Tehran. Journal of Educational Psychology, 6(18), 104-130

Narimani, M., Pouresmali, A., Andalib kouraeim, M., & Aghajanei, S. (2012). A comparison of Stroop performance in students with learning disorder and normal students. Journal of Learning Disabilities, 2(1), 138-158

Nebel, Katharina. Wiese, Holger. Stude, Philipp. Greiff, Armin de Diener, Hans-Christoph. Keidel, Matthias. (2005). on the neural basis of focused and divided attention. Original Research Article, 25(3), 760-776.

Peng, Peng. Congying, Sun. Beilei, Li. Sha, Tao. (2012). Phonological storage and executive function deficits in children with mathematics difficulties. Journal of Experimental Child Psychology, 112(4), 452-466.

Radfar, F., Nejati, V., & Fathabadi, J. (2016). The impact of cognitive rehabilitation on working memory and verbal fluency in dyslexic students (a single case study). Thought & Behavior in Clinical Psychology, 10(40), 17-26

Sadeghi, A., Rabiee, M., & Abedi, M. R. (2011). Validation and reliability of the Wechsler Intelligence Scale for Children-IV. Developmental Psychology: Iranian Psychologists, 7(28), 377-386

Sadock, B., Sadock, V., Ruiz, p. (2015). Summary of Kaplan and Sadock Psychiatry based on DSM-5, Volume 3. (Mehdi Ganji). Tehran: Savalan Publishing.

Saklofske, Donald H. Weiss, Lawrence G. Breaux, Kristina. Beal, A. Lynne. (2016). Chapter 8 - WISC-V and the Evolving Role of Intelligence Testing in the Assessment of Learning Disabilities. WISC-V Assessment and Interpretation, 237-268.

Sharifi, A. A., Zare, H., & Heidari, M. (2013). Comparing working memory in dyslexic and normal students. Journal of Learning Disabilities, 2(3), 6-17

Shiran, Amir. Breznitz, Zvia. (2011). the effect of cognitive training on recall range and speed of information processing in the working memory of dyslexic and skilled readers. Journal of Neurolinguistics, 24(5), 524-537.

Sternberg, r. (2006). Cognitive Psychology. (kharazi, k & Hejazi, E). Tehran: Samt Publications.

Sterr, Annette M. (2004). Attention performance in young adults with learning disabilities. Learning and Individual Differences, 14(2), 125–133.

Swanson, H. Lee. (2015). Chapter 10 - Intelligence, Working Memory, and Learning Disabilities. Cognition, Intelligence, and Achievement, 175-196.

Tara A. Fahmie, Brian A. Iwata, Jill M. Harper, Angie C. Querim, (2013). Evaluation of the divided attention condition during functional analyses.J. Appl. Behav. Anal, 46(1).

Wang, Tsui-Ying. Huang, Ho-Chuan. (2012). the Performance on a Computerized Attention Assessment System between Children with and without Learning Disabilities. Social and Behavioral Sciences, 64, 202-208.