مطالعه تطبیقی اصل تناظر در حقوق ایران و فرانسه

تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین الملل

مقاله 6، دوره 13، شماره 47، بهار 1399، صفحه 103-126  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نورمحمد شیرمحمدی ¹؛ محمد جواد صفار ²؛ وحید قاسمی عهد³

¹دانشجوی دکتری گروه حقوق خصوصی، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی.

²استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)

³استادیار گروه حقوق خصوصی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.

چکیده

از اساسی ترین ویژگی های یک دادرسی عادلانه در تمام مراحل ، ضمانت حق برابری در مقابل دادگاه است. در این راستا به همین دلیل باید بپذیریم که هریک از دو طرف دعوا این محق است تا از کم و کیف دلایل و مدعاهای طرف مقابل اگاه شود، آن ها را مورد ارزیابی و مناقشه قرار دهد و همچنین ادعا ها و ادله ی خود را مطرح سازد. این حق هم در حقوق ایران و هم در حقوق فرانسه وجود دارد هرچند که این اصل تنها در حقوق فرانسه تصریح شده است و در حقوق ایران تصریح قانونی ندارد. در این مقاله تلاش می شود با تطبیق قوانین و مقررات دو نظام حقوقی، اصل تقابل یا تناظر را در هردو کشور جست وجو و استخراج کنیم . خواهیم دید که هرچند اصل تناظر اصولاً یک اصل فرانسوی است چنان ارتباطی با قواعد آمره و اصول پذیرفته شده ی بین المللی دارد که انکار وجود آن در نظام های حقوقی ایران امری غیر ممکن است. مسلما شناخت ماهیت و نقش تناظر در نظام حقوقی فرانسه به درک سویه های جدید و کشف اصول کمتر شاخته شده ی این اصل در ایران یاری خواهد رساند.

کلیدواژه‌ها

اصل تناظر؛ برابری دو طرف؛ حقّ استماع؛ مطالعه‌ی تطبیقی