ستایش پیامبر(ص) در آیینه بررسی و تطبیق اشعار صفی الدین حلی و خاقانی

فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی

دوره 14، شماره 56، دی 1399، صفحه 237-253   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سکینه صارمی گروی¹؛ حسین میرزائی نیا²

¹دکترای زبان و ادبیات عرب دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه اصفهان

چکیده

مدح و ستایش حضرت محمد(ص) در شعر عربی و فارسی شاعران بزرگی دیده می‌شود، صفی الدین حلی(677-744ق) و شاعر شروان، خاقانی(520-595ق)، اشعار زیبایی را در مدح و ثنای رسول اکرم(ص) سروده­اند. صفی الدین حلی بیش‌تر به کرامات پیامبر و بیان مفاهیم کلی پرداخته است و از ذکر ویژگی‌های اجتماعی مثل روح عدالت طلب پیامبر باز مانده است و مدائح صفی الدین حلی متأثر از اندیشه‌های کلامی است که متفکرین زمان را به خود مشغول داشته است. فرضیه این پژوهش در پی آن است تا نشان دهد که این دو شاعر در عین اینکه از یکدیگر تإثیر نپذیرفته‌اند، چگونه با دیدگاهی نزدیک و مشابه به یکدیگر به بیان فضائل وکرامات پیامبر اکرم پرداخته‌اند. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی- توصیفی و بر اساس منابع کتابخانه‌ای است. هدف مقاله حاضر این است تا وجوه اشتراک و افتراق دیدگاه این دو شاعر را درباره مدح حضرت محمد مصطفی(ص) بررسی کند. چراکه این تطبیق مبتنی بر مکتب آمریکایی است.

کلیدواژه‌ها

ادبیات تطبیقی؛ صفی الدین حلی؛ خاقانی؛ مدح پیامبر(ص)

مراجع

قرآن کریم.

امامی، نصرالله. 1375ش، ارمغان صبح، چاپ 1، تهران: انتشارات جام.

امامی، نصرالله. 1369ش، مرثیه سرایی در ادب فارسی، چاپ 2، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

حموی، یاقوت. 1979م، معجم البلدان، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

الحلی، صفی الدین. 1983م، دیوان، چاپ 1، بیروت: دار بیروت.

الحلی، صفی الدین. 1959م، شعر صفی الدین حلی، بغداد: مطبعة المعارف.

حور، محمد ابراهیم. 1990م، صفی الدین حلی(حیاته، شعره)، چاپ 1، بیروت: دار الفکر.

خاقانی، افضل الدین. 1374ش، دیوان، چاپ 5، تهران: انتشارات زوار.

خاقانی، افضل الدین. 1333ش، تحفة العراقین، چاپ 1، تهران: انتشارات سپهر.

دشتی، علی. 1340ش، شاعری دیر آشنا، چاپ 3، تهران: انتشارات امیرکبیر.

زرین کوب، عبد الحسین. 1378ش، دیدار با کعبه جان، چاپ 1، تهران: انتشارات سخن.

زرین کوب، عبد الحسین. 1363ش، سیری در شعر فارسی، چاپ 1، تهران: انتشارات نوین.

علیزاده، جمشید. 1382ش، ساغری در میان سنگستان، چاپ 2، تهران: انتشارات مرکز.

ظفری، ولی الله. 1364ش، حبسیه در ادب فارسی، چاپ 2، تهران: انتشارات امیرکبیر.

مدرسی، فاطمه. 1387ش، سیمای رسول مهر در ادب فارسی، چاپ 2، بی جا: انتشارات مهر امیرالمؤمنین.

معدن کن، معصومه. 1382ش، بزم دیرینه عروس، چاپ 4، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.