تأملی در داستان و شخصیت‌های نمادین و تمثیلی شاهنامه

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

دوره 12، شماره 46، دی 1399، صفحه 81-92   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

جعفر هواسی^*

دبیر آموزش و پرورش استان ایلام

چکیده

شاهنامه تنها شناسنامه‌ی زبان فارسی نیست بلکه در واقع آیینه‌ی آیین و اندیشه و پسند و آرمان ایران و ایرانی است، نام‌های نامور که بیش از یک هزاره تماشاگه راز فرهنگ ماست. شاهنامه خردنامه است و خدای نامه. زشتی و درشتی و پلشتی را در قالب داستان‌ها و در هیئت و شخصیت‌های ضحاک‌ها و افراسیاب‌ها و دیوان تخطئه می‌کند و خوبی و خرد و روشنی و درستی را تمثیل وار در سیمای فریدون‌ها و رستم‌ها و مردان و زنان بزرگ فرا چشم و دل می‌گذارد. نویسنده در این مقاله کوشیده است تا حدی نمادها و سمبل‌ها و تمثیل‌هایی از این کتاب سترگ را جلوی چشم خواننده مجسم کند. برای تحقق این اهداف در این تحقیق از روش کتابخانه‌ای استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

شاهنامه؛ داستان؛ شخصیت؛ نماد؛ تمثیل

مراجع

1- فردوسی، ابوالقاسم، 1363، شاهنامه، ژول مول، چ سوم، تهران: امیرکبیر

2- ------، -------، 1378، شاهنامه، بر اساس چ مسکو، ویراستار کاظم عابدینی مطلق، تهران: نشر فراروی

3- ------، -------، 1382، رستم و سهراب، ویراستار: هوشنگ رهنما، تهران: انتشارات هرمس

4- ------، -------، 1385، شاهنامه، تصحیح سعید حمیدیان، ج 6، چ هشتم، تهران: نشر قطره

5- ------، -------، 1370، شاهنامه، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران: انتشارات علمی

6- ------، -------، 1369، شاهنامه، منصور رستگار فسایی، شیراز: انتشارات نوید

7- ------، -------، 1386، شاهنامه، تصحیح جلال خالقی مطلق، تهران: مرکز دائرالمعارف

8- فلاح، غلامعلی 1389، رستم و سهراب، تهران: انتشارات بین المللی گاج

9- کزازی، میرجلال الدین، 1370، مازهای راز تهران: نشر مرکز،

10- محجوب، محمد جعفر، 1370، آفرین فردوسی، تهران: انتشارات مروارید،