تعداد نشریات | 344 |
تعداد شمارهها | 6,895 |
تعداد مقالات | 56,916 |
تعداد مشاهده مقاله | 47,977,813 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 37,147,622 |
بررسی مسئلة «خود» و «دیگری» در آثار میرزا ملکمخان ناظمالدوله | ||
فصل نامه علمی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 آذر 1399 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
فاطمه کواشی1؛ احمد خاتمی ![]() ![]() | ||
1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
2استاد گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه شهید بهشتی،تهران، ایران | ||
3دانشیار گروه زبان وادبیات فارسی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران. | ||
چکیده | ||
جامعة ایران در عصر قاجار و آستانة مشروطه جامعهای استبدادزده و مستضعف بود و مواجهه با «غرب/دیگریِ» متمدن و مقتدر، عمق عقبماندگیها و نابسامانیهای این مملکت را نمایاند و «خودِ» ناآگاه و بیدانش ایرانیان را دربرابر چشمان بهتزدة آنان قرار داد. میرزا ملکمخان ناظمالدوله، منورالفکر دوران پیشامشروطیت، با آثار و رسالههایش در تهییج و چرخش افکار مردم بهسویِ «دیگری» و گریز از خویشتن سهم بزرگی داشت. او کوشید تا با زمینهسازی برای تغییر گفتمان قاجار و استقرار گفتمان دموکراسی، جامعة درحال احتضار ایران را احیا کند. پرسش اصلی این مقاله چگونگی بازتاب «خود» و «دیگری» در مکتوبات ملکم و تأثیر رویکرد او در شکلگیری هویت ایرانیِ متجدد است. پژوهش حاضر نشان میدهد ملکم با اتخاذ سازوکارهایی سیاسی، ضمن افشاگری اوضاع داخلی کشور و نقد صریح شرایط موجود، همچنین تلاش برای بهحاشیه راندن و حذف گفتمان دیرینِ سلطنتطلبی در ایران، به برجستهسازی گفتمان اروپایی و تقدیم جایگاه «دیگری» ارتقادهنده و توسعهبخش به غرب و فرهنگ و مظاهر تمدن غربی میپردازد و مساعی قلم وی مصروف استقرار گفتمان آزادیخواهِ قانونمدار ازطریق حذف «خود» و پذیرش «غیر» است. در این تحقیق، مسئلة «خود» و «دیگری» از منظر ملکم، با بررسی مجموعه آثار وی و کاربست روش توصیفی ـ تحلیلی بررسی میشوند. | ||
کلیدواژهها | ||
قرن نوزدهم؛ عصر قاجار؛ ملکم؛ خود؛ دیگری | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 59 |