معرفی اندیشه وآثار درویش علی بن یوسف کرکهری و تأثیر اندیشه های دیگران بر آثار او

پژوهشنامه نسخه شناسی متون نظم و نثر فارسی

دوره 4، شماره 12، اسفند 1398، صفحه 143-169   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فاطمه توسل پناهی¹؛ علی اصغر حلبی^{* 2}؛ شروین خمسه³

¹دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

²استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی(نویسنده مسؤول)

³استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

درویش علی بن یوسف کرکهری یکی از شیوخ متصوّفه بوده است که به جز زبده الطریق که اولین اثر اوست آثار دیگرش(شرح لمعات، محک العاشقین، شرح احصاءاسماءالله)را آن گونه که در اوایل هر کدام از رسالاتش ذکر می کند بنا به درخواست مریدان و دوستان خود نگاشته است. از آن جا که او شریعت را برای قدم گذاردن به طریقت و وصول به حقیقت لازم و واجب می شمارد، جزو صوفیان مکتب عراق محسوب می شود. در آراء او رگه هایی از آراء محی الدین ابن عربی دیده می شود و محتمل است از فخرالدین عراقی پذیرفته باشد. وی با آن که در مسلک اهل صحو است از صوفیان اهل سکر نیز در رسالاتش نام می برد و اقوالی را از آنان ذکر می کند.آیا می توان او را به ضرس قاطع سهروردی دانست،اگر نتوان او را در سلک مکتب سهروردی دانست می توان او را جزو مشربی به شمار آورد که سعد الدین حمویه طلایه دار آن بوده یعنی کسی که هم اثراتی از عرفان ابن عربی دارد و هم  مکاتب مختلف را در هم آمیخته است. از آن جا که رسالاتش مختصر،مفید و به منظور تعلیم سالکان است و تدوینی است از کتب دیگران، در این مقاله به بررسی عقاید و آراء دیگران در آثار او خواهیم پرداخت. 
 

کلیدواژه‌ها

درویش علی بن یوسف کرکهری؛ ابن عربی؛ زبده الطریق الی الله؛ شرح لمعات؛ محک العاشقین؛ شرح احصاء اسماءالله

مراجع