بررسی تغییرات برخی خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک آویشن شیرازی(Zataria multiflora) با کاربرد اسیدهیومیک و اسیدفولویک

فصلنامه گیاه و زیست فناوری ایران

مقاله 5، دوره 15، شماره 2، شهریور 1399، صفحه 53-63   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

علیرضا حسیبی^*

دانشجوی دکتری، گروه علوم باغی و زراعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش جهت بررسی تغییرات برخی خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک آویشن با کاربرد اسیدهیومیک و اسیدفولویک، بر پایه طرح کاملاً تصادفی با هفت تیمار، سه تکرار و هر تکرار حاوی سه واحد گیاه، در مجموع 63 واحد آزمایشی اجرا گردید. تیمارها شامل اسیدهیومیک و اسیدفولویک با سه سطح 25،50 و 100 میلی‌گرم در لیتر بود. محلول‌پاشی گلدان‌ها با ترکیبات مورد نظر نیز سه مرتبه در طی سه هفته صورت گرفت. نمونه‌برداری و ارزیابی صفات حدود دو هفته پس از آخرین محلول‌پاشی انجام شد. صفات مورد ارزیابی نیز شامل وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، محتوی کلروفیل کل برگ، میزان پروتئین یرگ ، فعالیت آنزیم‌ سوپراکسید دیسموتاز، میزان آهن و میزان نیتروژن بود. نتایج نشان داد که تیمار اسیدهیومیک 100 میلی‌گرم در لیتر بیشترین تأثیر را بهبود صفاتی مانند وزن تر اندام هوایی و ریشه، وزن خشک اندام هوایی و ریشه، میزان نیتروژن، میزان پروتئین و فعالیت آنزیم‌ سوپراکسید دیسموتاز و تیمار اسیدفولویک 100 میلی‌گرم در لیتر بیشترین تأثیر را در بهبود محتوای کلروفیل کل برگ و میزان آهن داشت. با توجه به نتایج این تحقیق، کاربرد اسید هیومیک و اسید فولویک را می توان در کشت و کار و پرورش گیاه داروئی و ادویه ای آویشن شیرازی توصیه نمود.

کلیدواژه‌ها

آنزیم‌ سوپراکسید دیسموتاز؛ آویشن؛ اسیدفولویک؛ اسیدهیومیک

مراجع

منابع

1) ابراهیمی، ا و. ا، میری‌کرباسک. 1395. بررسی اثر اسیدهیومیک بر جوانه‌زنی، رشد گیاهچه و رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata Forssk). فصلنامه علوم و تحقیقات بذر ایران. دوره 3. شماره 3.

2) اسلامی، م. اکبری، د و. م،  اکبرزاده. ۱۳۹۶. اثر محلول‌پاشی برگی اسیدهیومیک بر برخی خصوصیات مورفولوژیک گیاه دارویی به لیمو (Lippia Citriodora L.).اولین کنفرانس بین‌المللی فناوری‌های نوین در علوم. دانشگاه تخصصی فناوری‌های نوین آمل.

3) ایروانی، س و. و، عبدوسی. 1397. ارزیابی رشد و عملکرد کمی و کیفی آویشن شیرازی(Zataria multiflora Boiss) با کاربرد اسیدهیومیک و اسیدفولویک. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی‌آباد کتول.

4) شکاری، ح. روزبهانی، آ و. س، دولت‌آباد. 1392. بررسی اثر اسیدهیومیک واسیدفولویک و سطوح مختلف نیتروژن بر صفات فیزیولوژیک و کمی گیاه کرچک. همایش ملی پدافند غیرعامل در بخش کشاورزی.

5) مرادی، پ. ۱۳۹۶. اثر اسیدهیومیک بر عملکرد رویشی، رنگیزه‌های فتوسنتزی و درصد اسانس گیاه مرزه. کنفرانس بین المللی کشاورزی. محیط زیست و منابع طبیعی در هزاره سوم. رشت. سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان-اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان.

6) مهران، م. حسینی، ح. حاتمی، ع. تقی‌زاده، م و. ع، صفایی. 1395. ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت اﺳﺎﻧﺲ ﻫﻔﺖ ﮔﻮﻧﻪ آوﻳﺸﻦ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ آﻧﻬﺎ اﻛﺴﻴﺪاﻧﻲ. فصلنامه گیاهان دارویی. ﺳﺎل 15. دوره2.

7) نجاری، ر. علیزاده، ا و. ر، بابادائی‌سامانی.1392. ترکیبات تشکیل‌دهنده اسانس توده‌های آویشن شیرازی استان فارس. اولین همایش ملی الکترونیکی مباحث نوین در علوم باغبانی. جهرم.

8) نقدی‌آبادی، ح و. م، مکی‌زاده تفتی. 1382. مروری بر گیاه آویشن(.Thymus vulgaris L). فصلنامه گیاهان دارویی. شماره 7.

9) Arnon, D I. 1949. Copper enzymes in isolated chloroplasts. Polyphenoloxidase in vulgaris. Plant Physiol., 24(1):1–15.

10) Bayer, W F. and I, Fridovich .1987. Assaying for superoxide dismutase activity: some large consequences of minor changes in condition. Annals Biochem. 161: 559–566.

11) Bradford, M M. 1976. A rapid and sensitive method for the quantitation of microgram quantities of protein utilizing the principle of protein dye binding. Analytical Biochemistry. 72: 248-254.

12) Celikel, F G. and M S, Reid. 2002. Postharvest handling of stock(Matthiola incana). Hort  Sci. 37(1): 144-147.

13) Ezhilmathi, K. Singh, V. Arora, P. and R K, Sairam. 2007. Effect of 5-sulfocalicylic acid on antioxidant in relation to vase life of gladiolus cut flower. Plant Growth Regul. 51: 99-108.

14) Florence, V D. Daniel, E. and A, Badr. 2002.  Effect of Copper on growth and photosyntehesis of mature and expanding leaves in cucumber plants. Plant sci. 163: 53-58.

15) Garcia, A C.  Santos, L A.  Izquierdo, F G. Sperandio, M V L.  Castro, R N.  and R L L, Berbara. 2012. Vermicompost humic acids as an ecological pathway to protect rice plant against oxidative stress. Ecological Engineering. 47(203-208).

16) Mengel, K. and E A, Kirkby. 1973. Principles of Plant Nutrition. 5th Edition. Kluwer Academic Publishers, Drodrecht, The Netherlands.

17) Yu, X. Yang, J. Wang, E. Li, B. and H, Yuan. 2015. Effects of growth stage and fulvic acid on the diversity and dynamics of endophytic bacterial community in Stevia Rebaudiana Bertoni leaves. Frontiers in microbiology.25 (6): 867.