بررسی اثر زئولیت و سوپرجاذب بر برخی خصوصیات کمی و بیوشیمیایی کلزا در شرایط قطع آبیاری در منطقه شیراز

پژوهش های زراعی در حاشیه کویر

دوره 15، شماره 4 - شماره پیاپی 36، آذر 1397، صفحه 265-277   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عاطفه قراچه^{* 1}؛ شهلا روانگرد²

¹گروه زراعت، جهاد کشاورزی اهرم، اهرم - بوشهر، ایران

²گروه شناسایی و مبارزه با علف های هرز،مرکز ترویج جهاد کشاورزی گچساران. گچساران- یاسوج، ایران.

چکیده

این پژوهش جهت بررسی اثر قطع آبیاری و کاربرد زئولیت (10تن در هکتار) و سوپر­جاذب (یک کیلو­گرم در هکتار)در مراحل رشدی حساس کلزا، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی به­صورت کرت­های خرد شده (اسپیلت پلات) در سه تکرار و در شهرستان شیراز اجرا شد.عامل اصلی در سه سطح قطع آبیاری (A) شامل:1 - قطع آبیاری در مرحله­ی ساقه­دهی 2- قطع آبیاری درمرحله­ی گلدهی 3- قطع آبیاری در مرحله­ی خورجین دهی و عامل فرعی در چهار سطح زئولیت و سوپرجاذب(B) شامل: 1- عدم مصرف زئولیت و سوپرجاذب 2- مصرف زئولیت (10 تن در هکتار) 3- مصرف سوپرجاذب (یک کیلوگرم) 4- مصرف زئولیت (10 تن در هکتار) و سوپر­جاذب (یک کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات ساده قطع آبیاریکاربرد زئولیت و سوپر­جاذب سبب اختلاف معنی­داری بر صفات عملکرد دانه، عملکرد روغن و میزان کلروفیل برگ در سطح یک و پنج درصدبود. اثر متقابل قطع آبیاری و کاربرد زئولیت و سوپر­جاذب بر تمامی صفات معنی­دار بود. حداکثر عملکرد دانه به­عنوان مهم­ترین صفت مورد بررسی از تیمار قطع آبیاری در مرحله ساقه­دهی و کاربرد 10 تن در هکتار زئولیت + یک کیلو­گرم در هکتار سوپر­جاذب به­میزان 4/3528 کیلو­گرم در هکتار به­دست آمد و کمترین عملکرد دانه متعلق به تیمار قطع آبیاری در مرحله گل­دهی و عدم مصرف زئولیت و یا سوپر­جاذب به­میزان 2/1678 بود. قطع آبیاری موجب افزایش میزان آنزیم­های آنتی اکسیدانت گشت، ولی کاربرد زئولیت و سوپر­جاذب تاثیر معکوس داشت و صفات کاهش معنی­داری نشان دادند. می­توان گفت که مرحله گل­دهی و خورجین­دهی،از مراحل حساسدر گیاه کلزا بوده و کاربرد زئولیت (10 تن در هکتار) و سوپر­جاذب (یک کیلوگرم در هکتار) برای کاهش اثرات خشکی به عنوان بهترین تیمار مورد بررسی مشخص شد. 

کلیدواژه‌ها

کلزا؛ قطع آبیاری؛ زئولیت؛ سوپر‌جاذب؛ عملکرد دانه

مراجع