برنامه ریزی بیوفیلیک رویکردی جدید در راستای دستیابی به زیست پذیری در شهرهای جدید ایران ( نمونه موردی : شهر جدید هشتگرد )

آمایش محیط

دوره 13، شماره 50، آذر 1399، صفحه 39-59   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

مریم ابراهیم پور^*

استادیار گروه شهرسازی و معماری، دانشگاه غیرانتفاعی خاوران، مشهد، ایران

چکیده

 
اصطلاح بیوفیلیا اولین بار توسط اریک فرم در سال ۱۹۶۴ میلادی برای توصیف گرایش روانی مجذوب شدن نسبت به تمام چیزهای زنده و زندگی بخش استفاده شده است. این واژه از لحاظ لغوی یک اسم است که در سال ۱۹۷۹ میلادی وارد لغت نامهMerriam Websterشده و به معنای توانایی فطری بشر برای ارتباط برقرار کردن و وابستگی صمیمانه با انواع دیگر زندگی و موجودات در طبیعت می‌باشد.
با توجه به این‌که خصوصیات کلی شهر زیست‌پذیر به صورت مبانی نظری در پژوهش‌های مختلف تحت بررسی است، اکنون ما برآنیم که به تبیین معیارهای زیست‌پذیری بر اساس برنامه‌ریزی بیوفیلیک و با توجه به شرایط بومی در شهرهای جدید ایران بپردازیم. از آنجا که مباحث زیست‌پذیری و برنامه‌ریزی بیوفیلیک در ادبیات غرب مطرح گردیده و شرایط و ویژگی‌های مختص به مکان خود را داراست، لذا بومی سازی اصول آن با شرایط و ویژگی‌های اقلیمی ایران یکی از اهداف عمده پژوهش حاضر می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع بنیادی بوده و روش عمده در تحقیق حاضر روش توصیفی – تحلیلی می‌باشد که به همراه روش‌های تحلیل محتوا و مورد کاوی مورد استفاده قرار خواهند گرفت. جهت جمع‌آوری داده‌ها از روش میدانی و ابزار جمع‌آوری داده پرسشنامه می‌باشد. جهت بررسی روابط بین معیارهای زیست‌پذیری (که از طریق روش تحلیل محتوا و کدگذاری گزینشی) و مؤلفه‌های برنامه‌ریزی بیوفیلیک از نرم‌افزار SPSS و رگرسیون چند متغیره استفاده گردید. یافته‌ها حاکی از آن است که دستیابی به زیست‌پذیری از طریق برنامه‌ریزی بیوفیلیک امکان‌پذیر است و مهمترین مؤلفه تأثیرگذار بر زیست‌پذیری در شهرهای جدید ایران مدیریت شهری می‌باشد.
 

کلیدواژه‌ها

زیست‌پذیری؛ برنامه‌ریزی بیوفیلیک؛ شهر جدید؛ هشتگرد؛ ایران

مراجع

 

1. خاکی, غ. (1378). روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی. انتشارات بازتاب، چاپ چهارم.
2. خزائی، ز. (1390). بررسی و ارزیابی وضع موجود شهر جدید هشتگرد با توجه به عوامل مؤثر در جمعیت پذیری آن، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال هشتم، شماره 32، زمستان 1390.
3. پورتال شهرداری شهر جدید هشتگرد.
4. مهندسین مشاور پی کده،بازنگری طرح جامع شهر جدید هشتگرد.
   1. Appleyard, D. 1981. Livable streets. Berkeley , USA: University of California Press.
   2. Barton, H. 2003. Shaping Neighborhoods. London and New York: Spon Press.
   3. Beatley.J,Newman.P. 2013. Resilient Cities: responding to peak oil and climate change. Washington DC: Island Press.
   4. Beatly.T.2000. Green Urbanism: learning from European Cities. Washington.D.C: Island press.
   5. Casellati, A.1997. The nature of livability. international making cities livable conferences. USA: Gondolire Press.
   6. Evans,P,ed. 2002. Livable cities ? Urban Struggles for livelihood and sustainability". California,USA: Univesity of california Press Ltd.
   7. Herschong, L.; Roger, W.; Stacia, O. 2002. Daylighting impacts on human.
   8. kellart.SR, Wilson.EO. 1995. The biophilia hypothesis. USA: Island press.
   9. Lehmann.S. 2005. towards a sustainable city center.integrating ecologically sustainable development principles in to urban renewal. journal of green building , Vol.1, No,3.
   10. Lennard, H.1997. Principles for the livable city. international making cities livable conferences. USA: Gondolier Press.
   11. Ramzy, N. S.2015. Biophilic qualities of historical architecture: In quest of the timeless terminologies of ‘life’ in architectural expression. Sustainable Cities and Society , 42-56.
   12. Salzano, E. 1997. Seven aims for the livable city. international making cities livable city. California ,USA: Gondolier Press.
   13. Timmer, V.2005. The livable city. Vancouver , Canada: International center for sustainable cities.
   14. Timmer,Vanessa&Nola-kate Seymoar.2005. The livable city " The world Urban forum2006. Vancouver ,canada: International center for sustainable cities.
   15. Weizhe Zhang , Eben Goodale, Jin Chen.2014. How contact with nature affects children’s biophilia, biophobia and conservation attitude in China. Biological Conservation , 109-116.
   16. Wheeler, S..2005. Livable communities: creating safe and livable Neighborhoods,town and region in california. www.fa.wikipedia.org.
   17. Wilson, E. O. 1993. Biophilia and the Conservation Ethic,” in Stephen Kellert and. Cambridge, MA:: Harvard University Press.
   18. http://hashtgerdnc.ir/