ارزیابی ظرفیتها و کارآمدی دیپلماسی فرهنگی ج.ا.ا در بنگلادش

فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی

دوره 14، شماره 40، آذر 1398، صفحه 125-158   

نوع مقاله: علمی_ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): DOR:20.1001.1.17358663.1398.14.40.5.7

نویسنده

سیدمحمد مهدی حسینی فائق^*

دکتری علوم سیاسی (گرایش اندیشه سیاسی) دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

 تعریف مفهوم دیپلماسی فرهنگی و مشخص نمودن جایگاه آن در عرصه‌ی روابط بین الملل از جمله موضوعاتی است که اهمیت فراوانی دارد و بر مبنای آن می‌توان میزانِ نقش و تاثیر این شکل از دیپلماسی را در تامین منافع ملی سنجید. بنگلادش از کشورهایی‌ست که دارای قرابت‌ فرهنگی با ج.ا.ا می‌باشد و استفاده از ظرفیتهای موجود در قالب دیپلماسی فرهنگی، منجر به افزایش قدرت نرم و حوزه نفوذ ج.ا.ا در منطقه شبه قاره خواهد شد. با عنایت به اهداف، کارکرد و شاخصهای دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بنگلادش این مقاله در پی بررسی و ارزیابی ظرفیتهای تاریخی و تمدنی مشترک، دینی و مذهبی، زبان فارسی، مشابهت‌ها و اشتراکات فرهنگی، ظرفیت‌های رسمی و گفتمان فرهنگی مشترک می‌باشد. با بررسی ظرفیت‌ها و ارزیابی اقدامات انجام شده، به نظر می‌رسد به دلیل وجود برخی مشکلات اجرایی، ساختاری و محتوایی، فاصله‌ی معناداری میان وضع موجود تا وضع مطلوب به چشم می‌خورد.  

کلیدواژه‌ها

ارزیابی؛ بنگلادش؛ دیپلماسی فرهنگی؛ قدرت نرم ج.ا.ایران

مراجع

آشنا، حسام الدین (1392). « هوش فرهنگی وکارگزاران دیپلماسی عمومی مورد مطالعه: رایزنان فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی»، تحقیقات فرهنگی ایران دوره ششم تابستان، شماره 2 ،( پیاپی 22)

آلادپوش، علی، توتونچیان، علیرضا (1372). دیپلمات و دیپلماسی، تهران: وزارت امورخارجه.

انعام الحق، محمد (1965 ). مسلمانان در ادبیات بنگالی، داکا: نشر پاکستان.

بهروزان، گیله گل(1379 ). هند، تهران: وزارت امور خارجه.

بیکی، مهدی (1388). قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی لبنان)، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).

طاهری، سیدمهدی (1389). « بررسی جریان تصوف در شبه قاره، فصلنامه مطالعات شبه قاره»، سال دوم، شماره پنجم، زمستان.

سلیمی، حسین (1379). فرهنگ گرایی، جهانی شدن و حقوق بشر، تهران: وزارت امور خارجه.

سهسرامی، کلیم (1377). خدمتگزاران فارسی در بنگلادش، داکا: رایزنی فرهنگی بنگلادش.

سیف الاسلام خان، ک .ام، محسن الدین میا (1380). «نگاهی به تاریخ زبان و ادبیات فارسی در بنگال»، نامه پارسی، شماره 22 ،پاییز.

شایگان، داریوش (1362 ). ادیان و مکتبهای فلسفی هند، جلد1 ،تهران:

امیر کبیر. جلالی نایینی، محمدرضا (1375). هند در یک نگاه، تهران: شیرازه.

دهشیری، محمدرضا، کریمی مهر، فریده (1398). « دیپلماسی فرهنگی فرانسه در قبال چین»، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال سوم، شماره 8 ،بهار.

دهقانی فیروزآبادی، سید جلال، خرمشاد، محمد باقر، رستگاری، محمد حسین (1394). «مؤلفه های کلیدی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران»، رهیافت انقلاب اسلامی، دوره 9 ،شماره 32 ،پاییز.

دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1387 ). چارچوبی مفهومی برای ارزیابی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی.

دهقانی فیروزآبادی، سید جلال(1389). «تعریف دیپلماسی فرهنگی ج.ا.ایران در منطقه خلیج فارس»، فصلنامه سیاست، شماره 16 ،زمستان.

دهقانی فیروزآبادی، سید جلال، وحید نوری (1390). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوران اصول گرایی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).

دیوان، محمدرستم علی (2002 ). تاثیر زبان فارسی بر زبان بنگالی، داکا: سفارت ج.ا.ا در بنگلادش.

رستگاری یزدی، محمدحسین (1395 ). دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران؛ چالش ها و چینش ها، تهران: موسسه فرهنگی هنری پویه مهر اشراق.

زرین کوب، عبدالحسین (1362 ). ارزش میراث صوفیه، تهران:

امیرکبیر. کشاورز شکری، عباس، بیات، محسن، بخشنده، خاطره (1392). «دیپلماسی فرهنگی ایران در خاورمیانه؛ تحول ارتباطات و لزوم کاربرد ابزارهای نوین»، شماره 55 ،پاییز.

کریم لو، داود (1382). شناسنامه آموزشی کشورها: بنگلادش، تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.

کوهکن، علیرضا، رحیمی نژاد، محمدعلی، غلامی، سعید (1397). « دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در افغانستان»، فصلنامه پژوهش های راهبردی انقلاب اسلامی، سال اول، شماره 2 ،تابستان.

کهدویی، محمدکاظم (1376). « زبان فارسی و روابط فرهنگی ایران و بنگلادش»، نامه پارسی، شماره 5 ،تابستان.

قوام، عبدالعلی (1388 ). اصول سیاست خارجی و سیاست بینالمللی، تهران: سمت.

عبدالکریم (1369). «حکومت مسلمانان ایرانی الاصل در بنگلادش»، نامه فرهنگ، شماره دو، زمستان.

عسگریان، عباسقلی، تاجیک، علی، نوروزی، امیر (1396). «بررسی دیپلماسی عمومی فدراسیون روسیه در آسیای مرکزی(2016-2000) ،«فصلنامه راهبرد سیاسی، سال اول، شماره 2 ،پاییز.

محمدی، حسین (1396). «روابط فرهنگی ایران و هند در عصر ساسانیان»، جستارهای تاریخی، سال هشتم، شماره یکم، بهار و تابستان.

مشکور، محمدجواد (1362) . ایران در عهد باستان(در تاریخ اقوام و پادشاهان پیش از اسلام)، چاپ چهارم، تهران: اشرفی.

معین، محمد جواد (1338 ) مزدیسنا در ادب پارسی، تهران: دانشگاه تهران.

مجیدی، نورحسین (1396 ) یوندهای فرهنگی ایران و بنگلادش، تهران: الهدی.

منصوری، رضا (1390) واژه گزینی در ایران و جهان، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.

مورگنتا، هانس، جی (1374) یاست میان ملتها، حمیرا مشیرزاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه.

میا، محسن الدین (1391). دیوان سراج الدین فریدپوری، داکا: رایزنی فرهنگی بنگلادش نهرو، جواهر لعل (1361) .کشف هند، محمود تفضلی، جلد اول، تهران: امیرکبیر.

هینلز، جان (1375) .شناخت اساطیر ایران، ژالۀ آموزگار و احمد تفضلی، تهران: آویشن.

 

Al Masud, A., Abdullah, M. & Amin, M. (2017). The Contributions of Sufism in Promoting Religious Harmony in Bangladesh, Journal Usuluddin, 45(2), 105-122. doi: 10.22452/usuluddin.vol45no2.5

Christie, C.A (2003). What Guides Evaluation? A Study of How Evaluation Practice Maps onto Evaluation Theory. New Directions for Evaluation, 2003: 7-36. doi:10.1002/ev.72

Cummings, Milton (2003). Cultural Diplomacy and The United States Government: A Survey, Center for Arts and Culture, http://www.culturalpolicy.org/pdf/ MCCpaper.pdf (accessed 14/08/2019).

Goff, Patricia M (2013). «Cultural Diplomacy »in: Cooper, Andrew and Jorge Heine (2013), The Oxford Handbook of Modern Diplomacy, United Kingdom: Oxford University Press.

Ikram, S.M & Spear (1980). The Cultural Heritage of Pakistan, London: oxford university press.

Kamaluddin, Mohammad (2016). a Culture Analysis of Bangladesh Impact On Native People and Foreigners, International Research Journal of Human Resources and Social Sciences, vol3.136-149.

Mark, Simon (2008). A comparative study of the cultural diplomacy of Canada, New Zealand and India, Thesis (PhD-Political Studies), university of Auckland, in: http://hdl.handle.net/2292/2943 (accessed 01/03/2020).

McCONNELL, A. (2010). Policy Success, Policy Failure and Grey Areas In-Between. Journal of Public Policy, 30(3), 345-362. doi:10.1017/S0143814X10000152.

Qin, Y (2020). Diplomacy as Relational Practice, The Hague Journal of Diplomacy, 15(1-2), 165-173. doi: https://doi.org/10.1163/1871191X15101092

Tinker, Hugh Russell & Syed Sajjad Husain (2020). Bangladesh, Encyclopedia Britannica, https://www.britannica.com/place/Bangladesh (accessed 28/04/2020)