تأثیر مداخلات مبتنی بر درمان شفقت خود (CFT) بر احساس تنهایی، شرم و گناه زنان متقاضی طلاق

زن و مطالعات خانواده

دوره 14، شماره 52، شهریور 1400، صفحه 69-82   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jwsf.2021.1865855.1352

نویسندگان

نجمه ابوسعیدی مقدم¹؛ غلامرضا ثناگوی محرر^{* 2}؛ محمود شیرازی³

¹دانشجوی دکتری ، گروه روانشناسی عمومی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

²دانشیار، گروه روانشناسی عمومی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران ( نویسنده مسئول ) [e-mail]

³استادیار، گروه روانشناسی عمومی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر مداخلات مبتنی بر درمان شفقت خود (CFT) بر احساس تنهایی، شرم و گناه زنان متقاضی طلاق صورت گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی زنانی بود که از سوی دادگاه خانواده برای مشاوره طلاق به مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی شهرستان بهزیستی کرمان ارجاع شدند. به شیوه نمونه‌گیری در دسترس، تعداد 30 نفر که در ابزارهای احساس تنهایی راسل و همکاران (1980) و عاطفه خودآگاه راث و همکاران (2006) بیشترین نمرات را کسب کردند به‌عنوان افراد نمونه انتخاب شد و به‌صورت تصادفی 15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه گواه جایگذاری شدند. داده‌های پژوهش در سه مرحله قبل از مداخله، بلافاصله بعد از مداخله، و سه ماه بعد از مداخله جمع‌آوری شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط (درون-بین گروه‌ها) تحلیل شد. نتایج نشان داد که مداخلات مبتنی بر شفقت خود بر روی احساس تنهایی، شرم و گناه زنان متقاضی طلاق تأثیر معناداری دارد. از یافته‌های این پژوهش می‌توان به‌عنوان بخشی از مداخلات طلاق استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

درمان مبتنی بر شفقت خود؛ تنهایی؛ شرم؛ گناه

مراجع

Aartsen, M., & Jylhä, M. (2011). Onset of loneliness in older adults: results of a 28 year prospective study. European journal of ageing, 8(1), 31-38.‏

Alpass, F. M., & Neville, S. (2003). Loneliness, health and depression in older males. Aging & mental health, 7(3), 212-216.‏‏

Auslander, B. A., & Rosenthal, S. L. (2010). Intimate romantic relationships in young adulthood: A biodevelopmental perspective. Young adult mental health, 158-168.

Carpenter, T. P., Tignor, S. M., Tsang, J. A., & Willett, A. (2016). Dispositional self-forgiveness, guilt-and shame-proneness, and the roles of motivational tendencies. Personality and Individual Differences, 98, 53-61.‏

Ciarrochi, J., Kashdan, T., & Harris, R. (2013). The foundations of flourishing.‏

de Hooge, I. I. (2014). The general sociometer shame: Positive interpersonal consequences of an ugly emotion.‏

de Jong Gierveld, J., & Havens, B. (2004). Cross-national comparisons of social isolation and loneliness: introduction and overview. Canadian Journal on Aging/La Revue canadienne du vieillissement, 23(2), 109-113.‏

Dykstra, P. A., & Fokkema, T. (2007). Social and emotional loneliness among divorced and married men and women: Comparing the deficit and cognitive perspectives. Basic and applied social psychology, 29(1), 1-12.‏

Fisher, M. L., & Exline, J. J. (2010). Moving toward self‐forgiveness: Removing barriers related to shame, guilt, and regret. Social and Personality Psychology Compass, 4(8), 548-558.‏

Gausel, N., & Leach, C. W. (2011). Concern for self‐image and social image in the management of moral failure: Rethinking shame. European Journal of Social Psychology, 41(4), 468-478.‏

Hansen, T., & Slagsvold, B. (2016). Late-life loneliness in 11 European countries: Results from the generations and gender survey. Social Indicators Research, 129(1), 445-464.‏

Hollis-Walker, L., & Colosimo, K. (2011). Mindfulness, self-compassion, and happi-ness in non-meditators: A theoretical and empirical examination. Personality and Individual Differences, 50(2), 222-227.

Leach, C. W. (2017). Understanding shame and guilt. In Handbook of the psychology of self-forgiveness (pp. 17-28). Springer, Cham.‏

Luanaigh, C. Ó., & Lawlor, B. A. (2008). Loneliness and the health of older people. International Journal of Geriatric Psychiatry: A journal of the psychiatry of late life and allied sciences, 23(12), 1213-1221.‏

Maheux, A., & Price, M. (2016). The indirect effect of social support on post-trauma psychopathology via self-compassion. Personality and Individual Differences, 88, 102-107.

Miron, L. R., Sherrill, A. M., & Orcutt, H. K. (2015). Fear of self-compassion and psychological inflexibility interact to predict PTSD symptom severity. Journal of Contextual Behavioral Science, 4(1), 37-41.‏

Neff, K. D. (2003). Development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and Identity, 2, 223-250.

 Neff, K. D. (2003b). Self-compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and Identity, 2, 85-102.

Neff, K. D., Kirkpatrick, K., & Rude, S. S. (2007). Self-compassion and its link to adaptive psychological functioning. Journal of Research in Personality, 41, 139-154.

Neff, K., & Tirch, D. (2013). Self-compassion and ACT. Mindfulness, acceptance, and positive psychology: The seven foundations of well-being, 78-106.‏

Orth, U., Berking, M., & Burkhardt, S. (2006). Self-conscious emotions and depression: Rumination explains why shame but not guilt is maladaptive. Personality and social psychology bulletin, 32(12), 1608-1619.

Orth, U., Robins, R. W., & Soto, C. J. (2010). Tracking the trajectory of shame, guilt, and pride across the life span. Journal of personality and social psychology, 99(6), 1061.‏

Russell, D., Peplau, L. A., & Cutrona, C. E. (1980). The revised UCLA Loneliness Scale: concurrent and discriminant validity evidence. Journal of personality and social psychology, 39(3), 472.‏

Saadati, N., Rostami, M., Darbani, S.A. (1395). Comparison of the effectiveness of treatment based on acceptance and commitment and treatment focused on self-esteem and commitment to self-esteem and post-divorce adjustment of women. Family Psychology, 3, 2, 45-58.[in persian]

Santini, Z. I., Fiori, K. L., Feeney, J., Tyrovolas, S., Haro, J. M., & Koyanagi, A. (2016). Social relationships, loneliness, and mental health among older men and women in Ireland: A prospective community-based study. Journal of affective disorders, 204, 59-69.

Sbarra, D. A., Smith, H. L., & Mehl, M. R. (2012). When leaving your ex, love yourself: Observational ratings of self-compassion predict the course of emotional recovery following marital separation. Psychological Science, 23, 261-269.

Shafiei M., Akbari Sh., Heidari Rad, H. (1397). Effectiveness of self-compassion training on loneliness and resilience in destitute women. Journal of Psychology and Psychiatry, 5, 6, 71-8 .[in persian]

Soons, J. P., & Liefbroer, A. C. (2008). Together is better? Effects of relationship status and resources on young adults' well-being. Journal of Social and Personal Relationships, 25(4), 603-624.

Tangney, J. P., Wagner, P., & Gramzow, R. (1992). Proneness to shame, proneness to guilt, and psychopathology. Journal of abnormal psychology, 101(3), 469.‏

Tracy, J. L., Robins, R. W., & Tangney, J. P. (Eds.). (2007). The self-conscious emotions: Theory and research. Guilford Press.‏

Trompetter, H. R., de Kleine, E., & Bohlmeijer, E. T. (2017). Why does positive mental health buffer against psychopathology? An exploratory study on self-compassion as a resilience mechanism and adaptive emotion regulation strategy. Cognitive therapy and research, 41(3), 459-468.

Wenzlaff, R. M., & Wegner, D. M. (2000). Thought suppression. In S. T. Fiske (Ed.), Annual review of psychology (Vol. 51, pp. 59-91). Palo Alto, CA: Annual Reviews.

Young, C. M., Neighbors, C., DiBello, A. M., Traylor, Z. K., & Tomkins, M. (2016). Shame and guilt-proneness as mediators of associations between general causality orientations and depressive symptoms. Journal of social and clinical psychology, 35(5), 357-370.