بررسی تاثیر محلول پاشی متانول بر برخی صفات فیزیولوژیکی لوبیا چشم بلبلی (.Vigna unguiculata L) در شرایط تنش کم آبی

زراعت و اصلاح نباتات

دوره 15، شماره 1، فروردین 1398، صفحه 45-61   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

علی اکبر صانعی نژاد^{* 1}؛ محمود توحیدی²؛ بهنام حبیبی خانیانی²؛ مهدی صادقی²؛ محمد خرمیان²

¹گروه زراعت، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران

²گروه زراعت، واحد دزفول،دانشگاه آزاد اسلامی، دزفول، ایران.

چکیده

به‌‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی متانول بر صفات فیزیولوژیکی لوبیا چشم‌بلبلی در شرایط تنش کم‌آبی آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 1396 و 1397 در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد دزفول به اجرا در آمد. تنش کم‌آبی در کرت‌های اصلی شامل چهار سطح (25، 50، 75 و 100 درصد تأمین نیاز آبی گیاه)، تیمار محلول­پاشی متانول شامل 3 سطح (شاهد، 10 و 20 درصد حجمی) و عامل ژنوتیپ در دو سطح شامل رقم امیدبخش 1057 و رقم مشهد در کرت‌های فرعی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد، برهمکنش تنش کم آبی و محلول­پاشی بر میزان نشت یونی، کلروفیل a، کارتنوئیدها، کربوهیدرات های محلول برگ و پرولین دانه در سطح احتمال یک درصد تأثیر  معنی­داری داشت. نتایج مقایسه میانگین نشان داد کمترین میزان نشت یونی تحت برهمکنش تیمارهای تامین 100 درصد نیاز آبی و محلول­پاشی 10 درصد حجمی متانول (25/23 میکروموس بر سانتی متر) و بیشترین میزان نشت یونی تحت برهمکنش تیمارهای تنش کم آبی 25 درصد نیاز آبی و عدم محلول­پاشی متانول (25/42 میکروموس بر سانتی متر) بود. بیشترین میزان کلروفیل a در لاین 1057 تحت برهمکنش تیمارهای تامین 100 درصد نیاز آبی و محلول­پاشی 20 درصد حجمی متانول (19/0 میلی گرم بر گرم وزن تر) مشاهده شد. بیشترین غلظت کاروتنوئید در لاین 1057 تحت اثر تیمار تامین 100 درصد نیاز آبی (19/0 میلی گرم بر گرم وزن تر) و بیشترین میزان کربوهیدرات محلول تحت اثر تیمار تامین 100 درصد نیاز آبی و محلول پاشی 20 درصد حجمی متانول (83/50 میکرومول بر گرم وزن تر) مشاهده شد. با توجه به یافته ها ی تحقیق کمترین میزان پرولین نیز در رقم مشهد تحت تنش 75 درصد نیاز آبی و محلول­پاشی 10 درصد حجمی (078/0 میلی گرم بر گرم وزن تر) و بیشترین میزان پرولین دانه نیز در رقم مشهد تحت تنش کم آبی 25 درصد نیاز آبی و عدم محلول پاشی متانول (178/0 میلی گرم بر گرم وزن تر) بود.

کلیدواژه‌ها

تنش کم آبی؛ کاروتنوئید ها؛ کلروفیل؛ محلول پاشی متانول؛ نشت یونی

مراجع