بررسی تاثیر تنش خشکی بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیکی گونه های وحشی وزراعی گندم

زراعت و اصلاح نباتات

دوره 15، شماره 1، فروردین 1398، صفحه 63-83   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

نفیسه مهدی نژاد^{* 1}؛ حمیرا شاهی²

¹دانشگاه زابل

²گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، ایران

چکیده

به-منظور بررسی پاسخ ژنوتیپ‌های وحشی و زراعی گندم به تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل درسال-96 1395درآزمایشگاه بیوتکنولوژی ومهندسی ژنتیک پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی دانشگاه زابل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلدان روی ارقام زراعی تتراپلویید (بهرنگ، شبرنگ)، هگزاپلویید (بولانی، سیستان) و گونه های وحشی گندم (تائوشی، اورارتوواسپلتوئیدس) به‌ عنوان عامل اول و تیمار آبیاری در سه سطح عادی (آبیاری 90 درصد ظرفیت نگهداری آب ، تنش ملایم (60درصد ظرفیت نگهداری آب) و تنش شدید (40درصد ظرفیت نگهداری آب) به‌عنوان عامل دوم انجام گردید. بررسی‌های فیزیولوژیکی شامل کلروفیل a و b، کلرفیل کل، کارتنوئید، کارائی مصرف آب، محتوای نسبی آب برگ (RWC) و مورفولوژیکی شامل تولید ماده خشک گیاه (وزن خشک گیاهان)، وزن خشک ساقه ، وزن تر ساقه ، وزن خشک ریشه، وزن تر ریشه، طول ساقه، طول ریشه بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ساده تنش خشکی تاثیر معنی‌داری بر صفات کلروفیل a،b ، کل، کارتنوئید، وزن خشک ساقه، وزن خشک گیاه، محتوای نسبی آب برگ، کارائی مصرف آب و هم چنین برصفات طول ساقه، وزن تر ریشه، وزن ترساقه، وزن خشک ریشه گذاشت. نتایج مقایسه میانگین نشان داد ارقام و گونه های متحمل دارای بیشرین وزن تر ساقه، وزن خشک گیاه، محتوای نسبی آب برگ و کارایی مصرف آب بودند. در مقایسه ارقام زراعی و وحشی رقم زراعی بولانی وگونه وحشی تائوشی مقاومت بیشتری از خود نشان داند.

کلیدواژه‌ها

محتوای نسبی آب برگ؛ تائوشی؛ بولانی؛ مکانیسم؛ اورارتو

مراجع