بررسی گونه‌های مختلف عناصر عامیانه و محلّی در اشعار شوریدۀ شیرازی

فصلنامۀ ادبیات و زبان های محلی ایران زمین

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 دی 1399  

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/irll.2021.1902230.1365

نویسنده

محمد هادی خالق زاده

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد یاسوج

چکیده

محمّد تقی شوریده شیرازی(۱۲۷۶- ۱۳۴۵ ق) ملقّب به فصیح المُلک از شعرای قرن سیزدهم و نیمۀ اوّل قرن چهاردهم هجری قمری یعنی دورۀ بیداری است که به هنجارگریزی از زبان گذشته دست زده و زبان شعر را به زبان کوچه و بازار و مردم نزدیک کرده است. وی زبان عامۀ مردم را برگزید تا با صمیمیّت خاص مورد توجه مردم نیز قرار گیرد و توانست در کنار واژه های فصیح و دیرینۀ فارسی بویژه واژه‌های خراسانی و عراقی، از زبان گفتار روزگار خویش، واژه‌های عامیانه و مصطلحات محلّی و شیرازی را به امانت گرفته و در اشعار خود با مهارت تمام ذکر کند. واژه های پیش پا افتاده و معمول کوچه و بازار که حتّی شعرای هم زمان وی امکان ورود آن اصطلاحات به شعر را نادرست می دانستند در شعر شوریده ممزوج و هم‌نشین واژه های رسمی شده است. این جُستار در پی آن است تا با بررسی مصطلحات شیرازی، فرهنگ و بازی‌های عامیانه، کنایات محلّی و گاه واژه های لُری و ترکی منطقۀ فارس در شعر شوریده این نتیجه را تایید کند که یکی از علل مقبولیّت شوریده در نزد عموم، همین نزدیکی زبان این شاعر به زبان تودۀ جامعه است.

کلیدواژه‌ها

"شوریده"؛ "لهجۀ شیرازی"؛ "زبان محلّی"؛ "فرهنگ عامیانه"؛ "شعر"

مراجع