بررسی معنای تضمین در قرآن با استفاده از روش نشانه‌شناسی پرس

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 دی 1399  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مجید رجالی؛ محمدرضا یوسفی ¹؛ محمد حسن معصومی²

¹استادیارگروه زبان و ادبیات عربی، واحد قم ، دانشگاه آزاد اسلامی، قم ، ایران

²گروه زبان و ادبیات عرب،واحد قم،دانشگاه آزاد اسلامی،قم،ایران

چکیده

از اختلافات نحوی‌‌های بصری و کوفی مساله جایگزینی معنوی حروف به جای هم است که کوفیان آن را جایز، و بصریان آن را جایز ندانسته‌اند و در برابر این پرسش که برخی حروف در معنای غیرحقیقی خود استعمال می‌‌شوند، از قاعدۀ تضمین بهره برده‌‌اند. تضمین توسعه در معنای فعل همراه با حرف جر ناهمگون است. این تعریف از تضمین دربردارندۀ همۀ دیدگاه‌‌ها نیست؛ زیرا برخی از نحوی‌ها قائل به اشراب معنوی و برخی تبدل معنایی را پذیرفته‌‌اند و از آنجا که تضمین یک قاعدۀ تجویزی است، برای بازشناسی درستی اینکه کدام شیوه در برخورد با تضمین صحیح است، باید از روشی زبان‌شناسانه بهره برد؛ ازاین‌رو، برای بازشناسی حقیقت معنای تضمین در این نوشتار از روش نشانه‌شناسی پرس بهره گرفته و با این معیار مشخص شده است که توسعه در معنای نشانه‌‌ها نه به‌تنهایی در بحث حروف صورت گرفته و نه به‌تنهایی در افعال واقع شده است؛ بلکه در فرایندی دوسویه این دو نشانه معانی خود را به‌صورت جعل ترکیبی با هم تلفیق کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها

حروف جر؛ تضمین؛ زبانشناسی؛ نشانه‌شناسی؛ پیرس

مراجع