١ بررسی ابعاددیدگاه از مقاومتی جھاد اقتصادی و اقتصاد اقتصادی ؛ قرآن کریم وروایات اسلامی با تاکید بر اخلاق تولید،توزیع ومصرف

فصلنامه مطالعات قرآنی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 دی 1399

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی حسین احتشامی^{* 1}؛ ابولفضل یداللهی^{* 2}

¹- استادیارگروه علوم قرآن و حدیث، واحد تویسرکان، دانشگاه آزاد اسلامی، تویسرکان، ایران.: 09188520071

²استادیار گروه ادبیات عرب،واحد همدان،دانشگاه آزاد اسلامی ،همدان،ایران

چکیده

یکی از موضوعات در فقه و حقوق اسلامی موضوع *2 حجر است. بعضی از افراد با این که از نظر قانون مالک اموالی شده‌اند به جهت مصلحت خودشان یا مصلحت دیگران از تصرف در کل اموال و یا در بخشی از آن اموال ممنوع هستند. در این مقاله موارد محجورین و مدت حجر آنها و مسئولیت فقهی، حقوقی محجورین از دیدگاه صاحب جواهر و آیات و روایات مورد بررسی قرار گرفته و از آنجا که علت منع تصرف توسط محجورین و عدم رشد کافی آنها و همچنین برای رفع حجر و علم به رشد آنها ضروری می‌باشد؛ لذا عنوان رشد و در مقابل آن سفه و سفاهت و صغیر مورد بررسی قرار گرفته است و از آنجا که قوانین یا قاعده‌ی تسلط در این حدیث نبوی(ص) : الناس مسلطون علی اموالهم در جمله قابل بحث است ،لذا روایاتی که بر سلطه انسان بر اموالش دلالت دارد، حقوق را نیز در بر می‌گیرد. اصل قاعده بر مبنای آیاتی از قرآن کریم از قبیل آیه شریفه: لا تأکلوا اموالکم بالباطل (بقره/‌-188)، همین‌طور احادیث متعددی از معصومین مبنای این قاعده است.در این حدیث تسلط بر اموال خود را برای همه مردم به عنوان یک حق مطرح فرموده و دلیل قاعده، آیات و روایات اجماع بین فقها نیز می‌باشد: «و اما الاجماع فهو ظاهر کلمات القوم حیث ارسلوها ارسال المسلمات» دلیل اجماع بر قاعده، از ظاهر کلمات فقها استفاده می شود به جهت این که در هر بحثی این قاعده را از قواعد مسلم فرض کردند .

کلیدواژه‌ها

حجر؛ ممنوع از تصرف؛ قرآن؛ رشید؛ صغیر.روایات

مراجع