ارزیابی تغییرات دمای هوا و بارش در منطقه پربارش نیمه غربی ایران تحت شرایط تغییر اقلیم

جغرافیای طبیعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 دی 1399  

نوع مقاله: مقاله های پژوهشی

نویسندگان

سعدی عبدلی ¹؛ قاسم عزیزی²؛ رضارضا برنا³

¹دانشجوی دکتری اقلیم شناسی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی علوم تحقیقات تهران

²دانشیار جغرافیای طبیعی، دانشگاه تهران

³دانشیار گروه جغرافیا، ، دانشگاه آزاد اسلامی، علوم تحقیقات تهران

چکیده

پدیده تغییر اقلیم یکی از مسائل حیاتی برای بشر امروزی محسوب می‌شود. بررسی وضعیت دمای هوا و بارش در دومین منطقه پربارش کشور یعنی نیمه غربی؛ حائز اهمیت است. در تحقیق حاضر از داده‌های مشاهداتی 51 ایستگاه هواشناسی منطقه به عنوان داده مبنا استفاده شد. برای دوره آینده تا افق 2061 از برونداد مدلهای شبیه سازی کننده در گزارش پنجم تغییر اقلیم در دو الگوی واداشتی حد بالا و حد وسط، به صورت داده ریزمقیاس شده استفاده شد. برای بررسی روند تغییرات سری دمای هوا و بارش از آزمون ناپارامتری من –کندال استفاده شد. نتایج نشان داد که در دوره مبنا براساس آمار مشاهداتی، در بیشتر مناطق در سری و الگوی دمای هوای، روند افزایشی معنی‌داری وجود دارد. برای بارش نیز روند کاهشی معنی‌دار در بیشتر مناطق و شیب منفی در تمامی ایستگاهها مشاهده گردید. ارزیابی برونداد مدلها در مقایسه با دوره مبنا نشان داد که در مناطق غربی و زاگرسی کشور، کمینه و بیشینه‌های دمای هوا در دهه‌های آتی در الگوی حد بالا و حد وسط به ترتیب، 1/3 و 1/1 درجه سانتیگراد افزایش خواهد داشت. بارش در بعضی از ایستگاهها در ماههای فصل بهار به طور ناچیز افزایش خواهد یافت، اما در الگوی سالانه در بیشتر مناطق وضعیت بارش نسبت به دوره مبنا یا پایه کاهشی خواهد بود. بنابراین منطقه پربارش نیمه غربی در منطقه زاگرس ایران، با افزایش دمای هوا و کاهش بارش همراه خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

تغییر اقلیم؛ بارش؛ دمای هوا؛ واداشت تابشی

مراجع