شناسایی عوامل روانشناختی مؤثر بر رکود اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 53، آذر 1399، صفحه 83-101   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی (آمیخته)

نویسندگان

سوسن سلیمی پرمهر¹؛ صدرالدین ستاری^{* 2}؛ توران سلیمانی³

¹دانشجوی دکترای رشته مدیریت آموزشی،گروه علوم تربیتی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

²دانشیار گروه علوم تربیتی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. (نویسنده مسئول)

³استادیار گروه علوم تربیتی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل روان شناختی موثر بر رکود اعضای هیت علمی در دانشگاه علوم پزشکی اردبیل بوده است. روش تحقیق با توجه به فرآیند انجام تحقیق که شناسایی شاخص‌ها و رتبه‌بندی و اعتبارسنجی مدل بود، طرح تحقیق آمیخته محسوب می شود. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان دانشگاهی و اعضای هیات علمی و صاحب نظران حوزه آموزش عالی و سیاست­گذاران به عنوان خبرگان آشنا می­باشند که از طریق روش
نمونه­گیری هدفمند 10 نفر انتخاب شدند و در بخش کمی تمام اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل به تعداد 226 نفر می‏‏باشند به روش تمام شماری انتخاب گردیدند. ابزار جمع­آوری اطلاعات مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته بوده است که نتایج تحلیل مصاحبه‏ها با گرندد تئوری نشان داد که عوامل روان شناختی موثر بر رکود اعضای هیات علمی در دانشگاه علوم پزشکی اردبیل عبارتند از احساس عدم موفقیت، روابط اجتماعی نامطلوب، لذت نبردن از کار، استرس شغلی. نتایج آزمون نشان داد که بالاترین میانگین رتبه (86/2) به عامل احساس عدم موفقیت و کمترین میانگین رتبه (52/1) به استرس شغلی مربوط به رکود اعضای هیات علمی در دانشگاه علوم پزشکی اردبیل اختصاص یافته است. باتوجه به نتایج تحقیق آگاهی اعضای هیئت علمی از فلات شغلی و راه­های برون­رفت از آن ضروری به نظر می رسد.

کلیدواژه‌ها

رکود؛ روان شناختی؛ هیات علمی؛ دانشگاه علوم پزشکی

مراجع

ابطحی، سیدحسین و ترابیان، محسن. (1389). بررسی تحقق اهداف آموزش عالی براساس سند چشم­انداز بیست ساله کشور با روش (فرآیند تحلیل سلسله مراتبی)، پژوهش در نظام های آموزشی، 8(4): 44-23.

احدی، علی. شیرازی، ماندانا. صدر، سیدشهاب الدین و مجتهدزاده، ریتا. (1394). ارتباط آمادگی تغییر عملکرد اعضای هیات علمی علوم پایه دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با فرسودگی شغلی آنان، مجله پزشکی قانونی ایران، 1(211): 88-61.

آیین نامه ارتقای مرتبه اعضای هیات علمی دانشگاهها و موسسه های آموزش عالی، پژوهشی و فناوری، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. (1395).

بهشتی­فر، ملیکه. (1393). رابطه سکون زدگی و فرسودگی شغلی پرستاران بیمارستان های خصوصی شهر کرمان در سال 1393، مجله دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران (پیاورد سلامت)، 11(1): 84-75.

چلبیانلو، غلامرضا و طالبی، بهنام. (1389). مقایسه استرس شغلی و شادکامی ذهنی در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه های آزاد اسلامی و دولتی، آموزش و ارزشیابی، 3(9): 148-127.

شریعت نژاد، علی. اسماعیلی، محمود رضا و عارف نژاد، محسن. (1395). شناسایی و اولویت بندی عوامل ایجادکننده فلات زدگی شغلی در سازمان­های دولتی با استفاده از روش دلفی فازی، فرایند مدیریت و توسعه، 29(4): 166-145.

شیخ، ابراهیم. (1387). جایزه تعالیم منابع انسانی فصلی نوین در توسعه منابع انسانی، تدبیر، 291: 77.

صفری، مریم و نیاز آذری، کیومرث. (1393). واکاوی مولفه های تاثیر گذار بررشد حرفه ای اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد آزادشهر، روانشناسی تربیتی، 5(2): 6-1.

طبرسا، غلامعلی. رضاییان، علی. هادیزاده مقدم، اکرم و جمالی نظری، آرزو. (1393). طراحی و تبیین الگوی فلات شغلی در سازمانهای دولتی، مدیریت سازمان های دولتی، 3(1): 103-90.

محمودی، محمدهادی و قسلانی، رزین. (1394). ارتباط بین هوش مصنوعی معلمان، بازتاب و فرسودگی، مطالعات زبان کاربردی، 6(1): 116-89.

مدهوشی، مهرداد و نیازی، عیسی. (1389). بررسی و تعیین جایگاه آموزش عالی ایران در جهان، فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، 2(4): 66-51.

مزینانی، علی. (1380). اطلاعات علمی از جانب اعضای هیئت علمی-آموزشی کشور، رهیافت، 25: 98-73.

ناستی زائی، ناصر و رحیمی دادکان، نعمت الله. (1395). رابطه سازگازی شغلی با توانمندسازی روانشناختی و فرسودگی شغلی اعضای هیئت علمی، پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 8(4): 28-19.

نوروزی، علی مدد. زارع، علیرضا و شیرآلی، رضوان. (1395). ﻋﻮاﻣﻞمؤثر بر ایجاد فلات شغلی در اعضای هیئت علمی دانشکده های تربیت بدنی دانشگاه های دولتی ایران، پژوهش و برنامه ریزی، 22 (3): 35-19.

Alrahlah, A. (2016). The impact of motivational factors on research productivity of dental faculty members: A qualitative study, Journal of Taibah University Medical Sciences, 11(5): 448-455.

Baldvin, S. (2010). Components of an Effective Faculty Development Program, Higher Education, 46(2): 23-27.

Bardwick, J.M. (1986). The Plateauing Trap: How to avoid it in your Career, New York: Bantam Book.

Boswell, C. & S. Cannon. (2012). Introduction to nursing research: Incorporating evidence-basedpractice, Jones & Bartlett Publishers.

Brody, C; Scholar, F. (2007). Success Factors for Faculty Development in Thailand Higher Education, TUSEF.

Drucker-Godard, Carole. (2015). Career plateauing, job satisfaction and commitment of scholars in French universities, Public Organization Review, 15(3): 335-351.

Hurst, C. kungu, K. flott. P. (2012). Stress, Organizational Citizenship Behaviors, and Coping: Comparisons among Plateaued and Non-Plateaued Employees, Business and Management Research, 1 (3): 19-27.

Jung, J., Tak, J. (2008). The effects of perceived career plateau on employees’ attitudes moderating effects of career motivation and perceived supervisor support with Korean employees, Journal of Career Development, 35(2):187-201.

Lee, P. C. (2003 ). Going beyond career plateau: using professional plateau to account for work outcomes,  Journal Management Development, 22(6): 538-551.

Magner N, Welker RB & Campbell TL. (2011).Testing a model of cognitive budgetary participation processes in a latent variable structural equations framework, Accounting and Business Research, 27(1): 41-50.

Ongori, H. Agolla, j. E. (2009). Paradigm shift in managing career plateau in organization: the best strategy to minimize employee intention to quit, African journal of business management, 3 (6): 268-271.

Oriarewo, G. O. Agbim, K. C., & Owoicho, M. (2013). Entrepreneurial success, knowledge workers plateauing and turnover: the impact of relatedness, International Journal of Scientific and Research Publications, 3(6): 1-7.

Rosser, V.J. (2004). Faculty members’ intentions to leave: A national study on their work life and satisfaction, Research in Higher Education, 43(3): 285-309.

Rotondo, D., & Perewe, P. L. (2000). Coping with a career plateau: an empirical examination of what works and what doesn’t, Journal of Applied Social Psychology, 30: 2622-2646.

Tashakkori, A. & Teddlie, C. (2003). Mixed Methodology: Combining Qualitative and Quantitative Approaches, Thousand Oaks, CA: Sage.

Tremblay, M., Roger, A. (2004). Career plateauing relations: the moderating role of job scope, role ambiguity and participating among Canadian managers, International Journal of Human Resource Management, 15(6): 996-101.