تحلیل زیست ‌پذیری مناطق درون شهری با استفاده از مدل های FUZZY ELECTREو WASPAS (مورد مطالعه: مناطق چهار گانه شهر کرمان)

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 16، شماره 33، مهر 1399، صفحه 42-55   

نویسندگان

علی اصغر عبداللهی¹؛ صادق کریمی²؛ مرتضی حسن زاده^{* 3}

¹استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

²استادیار آب و هواشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

³دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

امروزه زیست­ ­پذیری شهری و کیفیت زندگی به عنوان کلیدی­ترین مفهوم در برنامه­ریزی شهری می­باشد. در عین حال توسعه روز افزون جمعیت شهری موجب تخریب گسترده محیط­ زیست، نابرابری­های اجتماعی-اقتصادی، نابرابری در توزیع و پراکندگی خدمات، آلودگی­ها و غیره که کیفیت زندگی و به تبع آن زیست­ پذیری در شهرها را کاهش می­دهد. بنابراین ضرورت و اهمیت بحث زیست­ پذیری و توسعه پایدار امروزه در شهرها کاملاً نمایان است. هدف این پژوهش تحلیل زیست پذیری مناطق درون شهری کرمان است. روش تحقیق توصیفی–تحلیلی با هدف کاربردی می‌باشد. داده­های مورد نیاز برای تحلیل با استفاده از پرسشنامه گردآوری که روایی آن بصورت صوری و پایایی آن با آلفای کرونباخ 841/0 به تایید رسیده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل شهروندان مناطق شهر کرمان می­باشد. در آخر شرایط زیست ­پذیری با توجه به شاخص­های در نظر گرفته شده با بهره­گیری از نرم­ افزارهای(ARCGIS, SPSS)، و آزمون­های آماری، توکی، دانکن و تحلیل واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند. برای وزن­دهی به معیارها و زیر معیارها از تکنیک آنتروپی شانون، برای رتبه­بندی مناطق از مدل­های تصمیم­گیریWASPAS, Fuzzy Electre ، استفاده گردید. نتایج تحلیل واریانس یک طرفه نشان می­دهد، تفاوت معناداری میان مناطق شهر کرمان به لحاظ برخورداری از شاخص­های زیست­پذیری وجود دارد؛ به طوری که آزمون دانکن و توکی این تفاوت معناداری را در چند سطح شناسایی کرده­اند. در نهایت بر اساس تکنیک­های رتبه­بندی، به ترتیب منطقه 2، منطقه 1، منطقه 4 و منطقه 3 رتبه­بندی شده­اند. به طور کلی می­توان گفت که بر اساس 4 شاخص پژوهش(اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی)، منطقه 2 شهر کرمان وضعیت مطلوب­تری دارد. در مقابل منطقه 3 به لحاظ زیست­پذیری شرایط نامطلوب­تری نسبت به سایر مناطق دارا می باشد.

کلیدواژه‌ها

تحلیل؛ زیست پذیری؛ مناطق چهارگانه شهر کرمان؛ مدل های تصمیم گیری