بررسی اثر محافظتی و درمانی بزاق زالو بر پارامترهای اسپرماتوژنز و ترشح هورمون‌های LH، FSH و تستوسترون به دنبال تجویز بوسولفان در موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار

فصلنامه زیست شناسی جانوری

دوره 13، شماره 2، اسفند 1399، صفحه 61-73   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

نویسندگان

طیبه صادقی¹؛ سید ابراهیم حسینی^{* 1}؛ محمد امین عدالت منش¹؛ محمد خاکساری²

¹گروه زیست شناسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

²گروه فیزیولوژی وفارماکولوژی، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران

چکیده

 بوسولفان دارویی است که باعث اختلال در عملکرد بیضه می­گردد. با توجه به اثرات درمانی بزاق زالو در درمان بیماری­های مختلف، این مطالعه با هدف بررسی اثر بزاق زالو بر پارامترهای اسپرماتوژنز و LH، FSH وتستوسترون به دنبال تجویز بوسولفان در موش­های صحرایی انجام گردید. از 60 سر موش صحرایی نر بالغ استفاده گردید که به 4 گروه 15 تایی شامل گروه­ کنترل (دریافت کننده حلال)، گروه دریافت­کننده 1000 میکروگرم بر کیلوگرم بزاق زالو، گروه دریافت­کننده 10 میلی­گرم در کیلوگرم بوسولفان و گروه تحت تیمار همزمان بوسولفان و بزاق زالو تقسیم شدند. در گروه بوسولفان، تزریق به صورت درون صفاقی دوبار و به فاصله 21 روز تزریق انجام گردید. در گروه بزاق زالو، بزاق زالو، 35 روز بعد از دومین تزریق بوسولفان به مدت 56 روز به صورت زیرجلدی تزریق شد. در گروه بوسولفان همراه با بزاق زالو، 35 روز بعد از دومین تزریق بوسولفان به مدت 56 روز بزاق زالو تجویز گردید. سپس تعداد 5 موش در هر گروه در روزهای 14، 28 و 56 بعد از تزریق، پس از خونگیری جهت سنجش تستوسترون، LH و FSH از بیضه و اپیدیدیم سمت چپ نمونه­برداری گردید. داده­ها در سطح 05/0p < /em> < معنادار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که تیمار با بوسولفان باعث کاهش هورمون­های تستوسترون و FSH و تعداد، میزان تحریک ­پذیری و تغییرمورفولوژیک اسپرم می­گردد، در حالی­که تیمار با بزاق زالو باعث افزایش تستوسترون، FSH، تعداد اسپرم، درصد تحریک پذیری و بهبود ساختار مورفولوژیک اسپرم می­گردد. بوسولفان با اثر بر سلول­های ژرمینال وترشحی بیضه باعث تخریب اسپرماتوژنز و کاهش هورمون­های جنسی می­گردد درحالی­که بزاق زالو با اثر محافظتی بر بیضه باعث کاهش اثر بوسولفان بر پارامترهای اسپرماتوژنز و میزان هورمون­های جنسی در موش­های دریافت­کننده بوسولفان می­گردد.

کلیدواژه‌ها

بوسولفان؛ بزاق زالو؛ اسپرماتوژنز؛ LH؛ FSH؛ تستوسترون

مراجع

1. Abdualkader AM, Ghawi A M, Alaama M, Awang M, Merzouk A. 2013.  Leech therapeutic application. Indian Journal of Pharmaceutical Sciences, 75(2): 127-137.
2. Abdualkader A.M., Ghawi A.M., Alaama M., Awang M., Merzouk A. 2013. In vivoanti-hyperglycemic activity of saliva extract from thetropical leech Hirudinaria manillensis. Chinese Journal of Natural Medicines, 11(5): 0488−0493
3. Ballester J., Dominguez J., Munoz M.C., Sensat M., Rigau T. 2005. Tungstate treatment improves Leydig cell function in streptozotocin- diabetic rats. Journal of Andrology, 26(6):706-15.
4. Baazm M., Darabi M.R., Babaie S., Talebi R. 2014. Improvement in Sperm Parameters with Gonadotropin-Releasing Hormone Analogue in Busulfan Treated Prepubertal Mice. Journal of Arak University Medical Sciences, 16(10) :11-18
5. Benton L., Shan L.X., Hardy M.P. 1995. Differentiation of adult Leydig cells. The Journal of Steroid Biochemistry and Molecular Biology, 53(1-6):61-8.
6. Chatterjee R, Mills W, Katz M, McGarrigle HH, Goldstone AH. 2001. Germ cell failure and Leydig cell insufficiency in post-pubertal males after autologous bone marrow transplantation with BEAM for lymphoma. bone marrow transplantation, 13: 519-22.
7. Choi YJ, Ok DW, Kwon DN, Chung JI, Kim HC, Yeo SM, et al. 2004. Murine male germ cell apoptosis induced by busulfan treatment correlates with loss of c-kit-expression in a Fas/FasL-and p53-independent manner. Federation of European Biochemical Societies, 575(1-3): 41–51.
8. Farzaneh Dehghani,Narges Sotoude ,Hossein Bordbar   ,    M R Panjeshahin   ,The use of platelet-rich plasma (PRP) to improve structural impairment of rat testis induced by busulfan,. Journal Platelets, 2019;30(4):513-520.
9. Ghaedi F., Dehghan M., Salari M., Sheikhrabori A. 2017.  Complementary and Alternative Medicines: Usage and Its Determinant Factors Among Outpatients in Southeast of Iran. Journal of evidence-based complementary & alternative medicine ,       22(2): 210-215
10. Grigg A.P., McLachlan R., Zaja J., Szer J. 2000. Reproductive status in long-term bone marrow transplant survivors receiving busulfan-cyclophosphamide (120mg/kg), Bone Marrow Transplant, 26(10): 1089-95
11. Gudeloglu A., Parekattil S.J. 2013. Update in the evaluation of the azoospermic male. Clinics, 68(Suppl 1): 27-34.
12. Haidari Mahmoud Reza, Somayeh Valipour Dehkordi. 2016. Hirudo Medicinalis in coagulopathies and cardiovascular diseases. Journal of Cardiovascular Nursing, 5(2): 54-65.
13. He D., Zhang D., Wei G., Lin T., Li X. 2007. Cytoskeleton vimentin disruption of mouse sertoli cells injured by nitrogen mustard in vitro. Journal of Andrology, 28(3):389-96.
14. Homafar M.A., Soleimanirad J., Ghanbari A.A. 2006. A morphologic and morphometric study of adult mouse testis following different doses of busulfan administration. Journal of Reproduction and Infertility, 7(1): 25-36.
15. Hosseini S., Bastampoor F., Sadeghi H. 2014. Effect of hydro-alcoholic extract of parsley (Petroselinum crispum) leaf on the testicle tissue and sexual dynastic cells of adult male rats. Journal of Babol University of Medical Sciences, 16(9): 36-42.
16. Jansz G.F., Pomerantz D.K. 1985.  The effect of prenatal treatment with busulfan on in vitro androgenproduction by testes from rats of various ages. Canadian Journal of Physiology and Pharmacology, 63(9): 1155-8.
17. Kalender M.E., Comez G., Sevinc A., Dirier A., Camci C. 2010. Leech therapy for symptomatic relief of cancer pain. Pain Medicine, 11(3): 443-445.
18. Kopcky M., Semecky V., Nachtigal P. 2005. Vimentin expression during altered spermatogenesis in rats. Acta Histochem, 107(4): 279-289.
19. Kumura T., Hino M., Yamane T., Tatsumi N. 2000.  Hirudin as an anticoagulant for both haematology and chemistry tests. Journal of Automated Methods and Management in Chemistry, 22 (4): 109–112.
20. León J., Acuña-Castroviejo D., Escames G., Tan D.X., Reiter R.J. 2005. Melatonin mitigates mitochondrial malfunctions. Journal of Pineal Research, 38: 1-9.
21. Meistrich M.L. 2013. Effects of chemotherapy and radiotherapy on spermatogenesis in humans. Fertility and Sterility, 100(5): 1180-1186
22. O' Donell L., Robertson K.M., Jones M.E., Simpson E.R. 2001. Estrogen and spermatogenesis, Endocrine Reviews, 22(3): 289- 318
23.  O'Shaughnessy P.J., Monteiro A., Verhoeven G.,  De Gendt K.,  Abel M.H. 2010. Effect of FSH on testicular morphology and spermatogenesis in gonadotrophin-deficient hypogonadal mice lacking androgen receptors, Journals of Reproduction and Fertility, 139(1): 177-184.
24. Panahi M., Keshavarz S., Rahmanifar F., Tamadon A., Mehrabani D., Karimaghai N.,  Sepehrimanesh  M, and Aqababa   H     . 2015. Busulfan induced azoospermia: Stereological evaluation of testes in rat. Veterinary Research Forum, 6(4): 273-278.
25. Payehdar A, Hosseini E, Mehrabani D, Forouzanfar M. 2017. Healing Effect of Conditioned Medium of Adipose Tissue-Derived Mesenchymal Stem Cells on Histomorphometric Changes of Mice Testis in Busulfan Induced-Azoospermia Model. Horizons Medical Marijuana Life Sciences, 23(3): 235-240
26. Ramanathan B., Archunan G. 2001.   Analysis of epididymal proteins during sexual maturation in male albino mice. Acta Physiologica Hungarica,88:73-80

27- Rezaei K., Aghababa H., Sadeghi L. 2015.The effect of walnut oil on sperm parameters in busulfan-treated rats. Pars Journal of Medical Sciences. 13(1): 1-6

 

28- Sophie Fouchécourt, Jean-Jacques Lareyre, Pierre Chaurand, Beverly B. DaGue, Kichiya Suzuki, David E. Ong, Gary E. Olson, Robert J. Matusik, Richard M. Caprioli,. 2003. Identification, immunolocalization, regulation, and postnatal development of the lipocalin EP17 ]epididymal protein of 17kilodaltons in the mouse and rat epididymis. Endocrinology, 144: 887-900

29-Shetty G., Meistrich M.L. 2005. Hormonal approaches to preservation and restoration of male fertility after cancer treatment. Journal of the National Cancer Institute, 34: 36-39.

30- Siril Ariyaratne H.B., Ian Mason J., ،MendisHandagama S.M. 2000. Effects of thyroid and luteinizing hormones on the onset of precursor cell differentiation into leydig progenitor cells in the prepubertal rat testis. Reproductive Biology, 63(3): 898-904.

31. Sobczak N, Kantyka M. 2014.  Hirudotherapy in veterinary medicine. Annals of Parasitology, 60(2):89-92.

32. Vassilakopoulou M, Boostandoost E, Papaxoinis G, de La Motte Rouge T, Khayat D, Psyrri A. 2016.  Anticancer treatment and fertility: Effect of therapeutic modalities on reproductive system and functions. Critical Reviews in Oncology/Hematology, 97(1): 328-34.

1. World Health Organization (WHO). 1999. laboratory manual for the examination of human semen and sperm-cervical mucus interaction. Cambridge University Press.

34. Zahkook SAM, Atwa A, Shahat MM, Mansour AM,Bakry S. 2014. Mesenchymal stem cells restore fertility in induced azoospermic rats following chemotherapy administration. Journal of Reproduction & Infertility, 5(2):50-7