تأثیر سولفات روی و جیبرلیک اسید بر بهبود تبادلات گازی و عملکرد لوبیا سفید در شرایط تنش خشکی

فیزیولوژی محیطی گیاهی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 بهمن 1399  

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

عارفه عباسی¹؛ عباس ملکی ²؛ فرزاد بابایی³؛ هوشمند صفری⁴؛ علیرض رنگین⁵

¹1- دانشجوی دکترای زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام

²استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

³Assistant Professor of Agronomy, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Agriculture, Islamic Azad University of Ilam Branch, Ilam, Iran

⁴عضو هیئت‌علمی، مرکز تحقیقات کشاورزی، کرمانشاه، ایران

⁵استادیار گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر سولفات روی و جیبرلین بر خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی لوبیا سفید (Phaseolus vulgaris L.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح کرت‌های دو بار خرد شده با پایه‌ی بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در دو مکان انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح آبیاری (آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) به عنوان کرت اصلی، اسپری کردن سولفات روی در چهار سطح صفر، 5/1، 5/3 و 5/4 میلی‌لیتر در لیتر به عنوان کرت فرعی و دو سطح عدم پاشش و پاشش جیبرلین به عنوان کرت فرعی بودند. نتایج نشان داد اثر اصلی تنش خشکی و محلول‌پاشی سولفات روی بر تمام صفات معنی‌دار شد، همچنین اثر اصلی محلول‌پاشی جیبرلین بر همه‌ی صفات به‌جز عملکرد و سرعت تعرق معنی‌دار شد. از بین اثرات متقابل مختلف، تأثیر سولفات روی در تنش در جیبرلین بر تمام صفات تأثیر معنی‌داری داشت. بیشترین عملکرد از آبیاری نرمال بود که با عملکرد در تنش متوسط اختلاف معنی‌دار نشان نداد و کمترین عملکرد از تنش شدید حاصل شد که با دیگر شرایط آبیاری اختلاف معنی‌داری داشت. با ‌مصرف‌5/ 4‌ میلی‌لیتر‌ در لیتر روی عملکرد ‌افزایش‌ ‌داشت‌ که‌‌ با تیمار‌5/‌1‌میلی‌لیتر ‌در ‌لیتر‌‌ روی‌‌‌ اختلاف ‌ معنی‌داری‌ نداشت. کمترین عملکرد دانه در شرایط عدم استفاده‌ از ‌ روی بود که با سطح 5/3 میلی‌لیتر ‌در ‌لیتر اختلاف معنی‌داری نداشت. در بین سطوح رژیم رطوبتی کمترین میزان تعرق مربوط تنش متوسط بود که بیانگر این است با اعمال تنش میزان تعرق کاهش می‌باید‌. مصرف 5/4 میلی‌لیتر در لیتر سولفات روی و پاشش جیبرلین جهت کاهش اثرات تنش خشکی در زراعت لوبیا توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

لوبیا؛ سولفات روی؛ جیبرلین؛ رژیم آبیاری؛ عملکرد

مراجع