هویت‌بخشی انقلاب اسلامی ایران به محور مقاومت اسلامی (مطالعه موردی: حزب‌الله لبنان)

سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

دوره 8، شماره 27، فروردین 1400، صفحه 31-64   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/sej.2020.1916299.1279

نویسندگان

پیروز هاشم پور¹؛ علی محمد حقیقی^{* 2}؛ غفار زارعی²

¹دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران

²استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه انقلاب اسلامی ایران و شکل‌گیری محور مقاومت در هویت‌بخشی جمهوری اسلامی به حزب‌الله لبنان است.؟ فرضیه اصلی این است که هویت اسلامی و شیعی انقلاب ایران با دارا بودن مولفه‌های قدرت نرم خود توانسته باعث هویت‌بخشی به جنبش شیعی حزب‌الله لبنان با تاکید بر روحیه شهادت‌طلبی، دین‌محوری، نمادگرایی شیعه، اعتقاد به ولایت فقیه، مبارزه با نظام سلطه در ابعاد منطقه‌ای گردد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که مشخصه‌های فرهنگی، شیعی، سیاسی و جغرافیایی موجب توسعه هویت‌بخشی انقلاب اسلامی ایران به جنبش حزب‌الله لبنان گردیده است.
 

کلیدواژه‌ها

انقلاب اسلامی ایران؛ محور مقاومت؛ هویت؛ حزب‌الله لبنان؛ انقلاب‌های شیعی

مراجع

اسپوزیتو، جان (1396). انقلاب ایران و تأمل جهان آن. ترجمه محسن مدیرخانه‌چی. تهران: نشر چاپ.

اسداللهی، مسعود (1379). مقاومت تا پیروزی در تاریخ لبنان. تهران: موسسه پژوهشگران اندیشه نور.

اکبری، حسین (1388). پدیده مقاومت، چارچوب تمرین قدرت فراملی. سیاست‌های دفاعی، سال هفدهم، شماره 66.

بزی، محمدحسین ( 1386). حزب‌الله در کلام سیدحسن نصرالله. ترجمه مصطفی الهیاری. تهران: شرکت بین‌المللی انتشارات.

بصیری، محمدعلی؛ مجیدی‌نژاد، موسی (1396). بررسی تهدیدهای امنیتی داعش در محور مقاومت و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران. مطالعات انقلاب اسلامی، دوره 14، شماره 48، ص 7-26.

بوزان، باری (1378). مردم، دولت‌ها و ترس. ترجمه موسسه مطالعات استراتژیک. تهران: مطالعات استراتژیک.

بوزان، باری؛ ویور، اولی (1388). مناطق و قدرت‌ها: ساختار امنیت بین‌المللی. ترجمه رحمان قهرمان‌پور. تهران: مطالعات استراتژیک.

بیگی، مهدی (1388). قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).

جمال‌زاده، ناصر (1391). قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران و نظریه فرهنگی انقلاب. تحقیقات انقلاب اسلامی، دوره 1، شماره 4، ص61-86.

حسینی، علی؛ قاسمی حیدری، سوزان (1394). تأثیر لایه‌های انقلاب اسلامی بر بیداری سیاسی اجتماعی شیعیان در لبنان. مطالعات بیداری اسلامی، دوره 7، شماره7.

خواجه سروری، غلامرضا (1392). ظهور انقلاب اسلامی ایران با بیداری اسلامی: شباهت‌ها و تمایزها. مطالعات انقلاب اسلامی، دوره 9، شماره 28، ص 95-110.

داوود، محمد؛ اسلامی، محسن؛ داوند، حجت (1397). تأثیر انقلاب اسلامی بر هندسه قدرت مقاومت اسلامی در غرب آسیا. مطالعات سیاسی جهان اسلام، دوره 7، شماره 1، ص 79.

دهشیری، محمدرضا (1394). بیداری اسلامی و شکل‌گیری هندسه جدید خاورمیانه. مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال پنجم، شماره 4، ص 157-180.

دهقانی فیروزآبادی، سید جلال؛ ذبیحی، رضا (1391). انقلاب اسلامی ایران و نامناسب بودن نظم بین‌المللی. مطالعات انقلاب اسلامی، سال نهم، شماره 31.

دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال؛ هاشمی، سیدمحمدحسین (1379). اهمیت روابط فرهنگی ایران و مصر در عصر گفتگو در بین تمدن‌ها. مطالعات آفریقا، سال پنجم، شماره 2.

سازمند، بهار (1384). تحلیل ساختاری هویت ملی در طول جنگ تحمیلی. مطالعات ملی، سال ششم، شماره2.

شفیعی، نوذر؛ رضائی، فاطمه (1391). نقد و ارزیابی نظریه ساختاری. پژوهش‌های سیاسی، سال چهارم، سال اول، ص 63-85.

عبدالله خانی، علی (1386). رویکردها و مدل‌های امنیتی معاصر. تهران: موسسه بین‌المللی مطالعات و تحقیقات معاصر.

عظیمی دولت‌آبادی، امیر (1395). بررسی تطبیقی جنبش حزب‌الله لبنان و انصارالله یمن. اندیشه سیاسی در اسلام، شماره 11.

غریب، سعد (1384). امل، دین و سیاست در حزب‌الله لبنان. ترجمه غلامرضا تهامی. تهران: موسسه مطالعات اندیشه نور.

فرهنگ آکسفورد. ترجمه محمود نورمحمدی. تهران: انتشارات راهنما، 1389.

فوکو، میشل (1379). ایران: روح یک جهان بی‌روح. ترجمه نیکو سرخوش، افشین جهان دید. تهران: نشر نی.

فولر، گراهام (1384). شیعیان عرب: مسلمانان فراموش شده. ترجمه خدیجه تبریزی. قم: موسسه انتشارات شیعه.

کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ (قدرت هویت).ترجمه حسن چاوشیان. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

کلودزیج، ادوارد (1390). امنیت و روابط بین‌الملل. ترجمه نادر پورخوندی. تهران: موسسه مطالعات استراتژیک، چاپ دوم.

گریفیتس، مارتین (1388). دائره‌المعارف روابط بین‌الملل و سیاست جهانی. ترجمه علیرضا طیب. تهران: نشر نی.

گلشنی، علیرضا؛ باقری، محسن (1391). موقعیت حزب‌الله در استراتژی بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران. تحقیقات سیاسی بین‌المللی، سال دوم، شماره 3.

متقی، ابراهیم (1393). تحول برنامه‌های آمریکای خاورمیانه، اصول، موانع و چالش‌ها. تهران: موسسه فرهنگ و اندیشه اسلامی.

مجتهدزاده، پیروز (1376). جغرافیا و سیاست در دنیای واقعیت‌ها. اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 119-120.

مجتهدزاده، پیروز (1379). ایده‌های ژئوپلیتیک و واقعیت‌های ایرانی. تهران: نشر نی.

مصفا، نسرین (1389). نگاهی به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، مرکز انتشارات.

معروف، یحیی (1392). ویژگی‌های جغرافیایی مناطق شیعه‌نشین هلال شیعه. مطالعات انقلاب اسلامی، سال دهم، شماره 33، ص 284-269.

میرباقری، یزدان (1382). حماسه مقاومت اسلامی در جنوب لبنان. تهران: اندیشه‌های نور.

نانته، ژاک (1379). تاریخ لبنان. ترجمه اسدالله علوی. مشهد: بنیاد تحقیقات اسلامی.

نای، جوزف (1389). قدرت نرم، ابزارهای موفقیت در سیاست بین‌الملل. ترجمه سید محسن روحانی، مهدی ذوالفقاری. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).

نصرالله، سیدحسن (1396). داستان دیدار سیدحسن نصرالله در اوایل بحران سوریه با امام خامنه‌ای. قابل دسترس در:

https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/07/02/2103963/

نعیم، قاسم (1383). حزب‌الله لبنان، سیاست آن، گذشته و آینده. ترجمه مهدی شریعتمدار. تهران: انتشارات اطلاعات.

هادیان، ناصر؛ گل‌محمدی، احمد (1383). عوامل ذهنی موثر در اندازه‌گیری قدرت و پیامدهای آن. سیاست خارجی، سال هجدهم، شماره 2.

هوپف، تد (1386). نوواقع‌گرایی، نظریۀ انتقادی و مکتب برسازی. ترجمه علیرضا طیب. تهران: نشر دفتر مطالعات سیاسی بین‌المللی.

یاری‌مطلق، میثم (1395). نقش جمهوری اسلامی در شکل‌گیری و ادامه روند مقاومت حزب‌الله در لبنان.پایان‌نامه کارشناسی ارشد تاریخ انقلاب اسلامی. تهران: دانشگاه خوارزمی.

Wilmer, F. (2002). The social construction of the man, state and war. London: Routledg.

Agnew, W. (1985). Geopolitical Thought in the twentieth century. New York: St martins, john.

Went, A. (1994). Collective identity formation and the internationalstate. American political science review, No. 88.

https://fa.wikishia.net