بررسی پراکنش و فراوانی جمعیت‌های زئوپلانکتونی در رودخانه اترک- استان خراسان شمالی

نشریه فن آوریهای نوین در توسعه آبزی پروری

دوره 7، شماره 3 - شماره پیاپی 27، آذر 1392، صفحه 8-18   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

چکیده
بررسی فراوانی و پراکنش جمعیت‌های زیستی و مقایسه آن‌ها با اکوسیستم‌های مشابه می‌تواند اطلاعات دقیقی درخصوص میزان آلودگی در اختیار محققین قرار دهد. با توجه به ورود پساب‌های صنعتی، شهری و کشاورزی به رودخانه اترک به­نظر می‌رسد بررسی جمعیت‌های زیستی بخصوص زئوپلانکتون‌ها به‌عنوان بخشی از سطوح غذایی اکوسیستم‌های آبی بسیار پر اهمیت می‌باشد. مطالعه زئوپلانکتونی رودخانه اترک در طی دوره یکساله بین سال‌های 87-1386 در 10 ایستگاه و بصورت ماهیانه انجام گردید. نمونه­برداری زئوپلانکتونی با استفاده از فیلتراسیون 100 لیتر آب توسط تور با چشمه 50 میکرون صورت گرفت و سپس نمونه‌ها با فرمالین 4 درصد فیکس و برای شناسایی به آزمایشگاه انتقال داده شد. در مجموع، 3 شاخه سیلوفورا، آرتروپودا و روتیفرا شناسایی گردید که فراوانی آنها به‌ترتیب 09/20، 61/12 و 36/7 قطعه در لیتر ثبت شده است. جنس‌های شناخته شده نیز شامل Chilodonella، Colpoda، Vorticella، Daphnia، Cyclops، Asplanchna، Ascomorpha و Brachionus  بوده که در این میان جنس‌های Chilodonella با 86/7 قطعه در لیتر بیشترین و Ascomorpha با 4/2 قطعه در لیتر کمترین تعداد را داشته­اند. بیشترین و کمترین میزان شاخص‌های تنوع زیستی شانون و سیمپسون به‌ترتیب مربوط به فصل بهار و فصل زمستان بود. همچنین روند تغییراتی ماهیانه فراوانی با دمای آب نشان داد که در فروردین‌ماه و مهرماه پیک افزایش جمعیتی داشته و در فصل زمستان با کاهش دمای آب و کاهش میزان دسترسی به غذا، جمعیت‌های زئوپلانکتونی به­شدت کاهش یافته‌اند. نتایج در نهایت نشان داد که رودخانه اترک از لحاظ تنوع و فراوانی جمعیت های زئوپلانکتونی در وضعیت فقیری قرار داشته است.
 

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی: رودخانه اترک؛ زئوپلانکتون؛ شاخص‌های تنوع زیستی

مراجع