کالبد شکافی انحطاط سیر اندیشه ایران در آرای سید جواد طباطبایی

فصلنامه مطالعات سیاسی

مقاله 3، دوره 13، شماره 49، آذر 1399، صفحه 39-60   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مجید نوروزی¹؛ اسدالله اطهری^{* 2}؛ حسن شمسینی غیاثوند³

¹دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران.

²استادیار گروه روابط بین الملل ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان ، تاکستان،ایران

³استادیار گروه علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران

چکیده

    موضوع انحطاط و بحران از گذشته بخصوص دوران معاصر در ایران مطرح بوده است. متفکران و روشنفکران از ابعاد مختلف فلسفی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی انحطاط ایران را مورد بررسی قرار داده اند. اکثر روشنفکران اعم از دینی و  غیر دینی از بعد اندیشه ای به موضوع انحطاط ایران نگریسته اند. سوال و هدف محوری این پژوهش بررسی  رویکرد  فلسفی سید جواد طباطبایی به انحطاط ایران است. طباطبایی بر این باور است که سوال از انحطاط فلسفی است و باید پاسخ آن نیز اندیشه ای باشد. این روشنفکر از ابعاد مختلف تاریخی، غرب، ماهیت دولت و سنت در ایران  این موضوع را تبیین کرده است. بنابراین عقلانیت مدرنیته ای و خرد خود بنیاد راهکار برون رفت از انحطاط و چالش ها شناخته می شود. البته برخی متفکران این نظریه را از ابعاد مختلف مفهومی همچون تعریف انحطاط، مفهوم ایران، هگلی بودن و اندیشه اقتدارگرایی مورد نقد قرار داده اند. همچنین نظریه انحطاط از بعد تعامل توسعه و عقلانیت، غرب گرایی، تعامل سنت و مدرنیته و فرهنگ عمومی مردم ایران مورد نقد قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

سیدجواد طباطبایی؛ ایران؛ انحطاط؛ سنت؛ بحران

مراجع