شناسایی و تحلیل پیشران‌های مؤثر بر خلاقیت شهری با رویکرد سناریونویسی (موردپژوهی: کلانشهر رشت)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 بهمن 1399  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

معصومه میرغروی¹؛ رسول صمدزاده ²؛ محمدتقی معصومی³

¹دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری, گروه جغرافیا، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

²دانشیارگروه جغرافیا، واحد اردبیل ا،دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

³استادیار گروه جغرافیا، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

چکیده

گسترش مشکلات گوناگون شهرها ضرورت توجه همه‌جانبه به راهبردها و چاره‌های سودمند برای بهینه‌سازی زندگی ساکنان شهرها روشن ساخته است. در راستای این تحولات جدید، مفاهیم و واژه‌های جدید چون شهر خلاق وارد حوزه برنامه‌ریزی و مدیریت شهری شدند که برای توصیف و تیببن نقش و کارکردهای جدید شهرها از سوی اندیشمندان و برنامه‌ریزان شهری مورد استفاده قرارا گرفت.
تحلیل اثرات متقابل روشی است که در راستای تعیین عوامل کلیدی استفاده می‌شود. برا ی انجام این تحلیل از نرم افزار میک‌مک استفاده شد. در این زمینه نتایج مطالعات نشان داد که می توان 7 عامل را (تکنولوژی و فناوری های نوین، کیفیت گردشگری، دسترسی به فناوری‌های اینترنتی، برنامه و فعالیت‌های آموزشی، تنوع فرصت‌های شغلی، نمایشگاه‌های صنایع دستی و بومی و تعداد کارآفرینان) به عنوان عوامل کلیدی در ایجاد شهر خلاق رشت شناسایی کرد. در ادامه برای تهیه سبد سناریوها، براساس وضعیت‌های احتمالی پیش‌روی توسعه کلانشهر رشت با رویکرد خلاقیت، ماتریس متقاطع 21*21 برای 7 عامل کلیدی طراحی گردید که بصورت پرسشنامه‌ای به همراه راهنمای نحوه پاسخگویی در اختیار کارشناسان قرار گرفت. داده‌های جمع‌آوری شده از این مرحله، جهت تجزیه و تحلیل وارد نرم‌افزار سناریوویزارد گردید.
براساس ترکیب 21 وضعیت احتمالی، تعداد 2187 سناریوی ترکیبی استخراج می‌شود که شامل همه وضعیت های احتمالی و پیش روی توسعه خلاقیت کلانشهر رشت در آینده است. سناریوهای ارائه شده توسط نرم افزار سناریوویزارد، عبارتند از:
- 4 سناریو با سازگاری بالا؛
- 1542 سناریو با سازگاری ضعیف؛
- و 641 سناریوی ناسازگار؛

کلیدواژه‌ها

نیروهای پیشران؛ خلاقیت شهری؛ سناریونویسی؛ رشت