الگوهای سیاست خارجی ترکیه و ایران در منطقه آمریکای لاتین

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

دوره 12، شماره 43، تیر 1399، صفحه 61-80   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/pir.2020.679935

نویسندگان

رحمت حاجی مینه^{* 1}؛ محمد استادولی²

¹گروه ارتباطات و علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

²گروه مطالعات آمریکای لاتین، دانشکده مطالعات جهان، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

آمریکای لاتین به عنوان منطقه‌ای با حساسیت ژئوپلیتکی اخیرا جایگاه خاصی را در سیاست خارجی ترکیه و ایران پیدا کرده است. با عنایت به همسایگی و رقابت این دو کشور در خاورمیانه، حضور آنها در آمریکای لاتین و راهبردشان در قبال این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا سوال اصلی مقاله این است که الگوی‌های سیاست خارجی ترکیه و ایران در آمریکای لاتین چیست؟ در این راستا، فرضیه اصلی مقاله هم چنین است که الگوی سیاست خارجی ترکیه در قبال آمریکای لاتین بر مبنای اقتصاد گذاشته شده، در حالی که الگوی ایران هویت محور و بر اساس ارزش‌های ضد هژمونیک بوده است. ضمنا یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که به سبب تغییرات سیاسی خصوصا جابجایی احزاب حاکم که منطقه آمریکای لاتین همواره تجربه می‌کند، الگوی اقتصاد محور نسبت به هویت محور، در حفظ روابط دراز مدت موثرتر خواهد بود. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی با رویکرد مقایسه ای است.

کلیدواژه‌ها

ترکیه؛ ایران؛ آمریکای لاتین؛ لیبرالیسم؛ سازه انگاری

مراجع

 استیو، اسمیت؛ دان، تیم؛ هدفیلد، امیلیا (1397)، سیاست خارجی: نظریه‌ها، بازیگران و موارد مطالعاتی، حاجی یوسفی، جلد یک و دو، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت). 

امیرمحمدی؛ محمد (1387)، نظریه سازه‌انگاری، پایگاه تخصصی سیاست بین‌الملل http://political.ir/post/339 3. بارسقیان، سرگه (1386)، «روابط ایران و امریکای لاتین؛ از دورة قاجار تا امروز»، مجله شهروند، شمارة 5. 

خوشوقت، محمدحسین (1375)، تجزیه و تحلیل تصمیم‌گیری در سیاست خارجی، تهران: وزارت امور خارجه.

. داوود اوغلو، احمد (1395)، عمق راهبردی: موقعیت ترکیه در صحنة راهبردی، نوحی‌نژاد ممقانی، تهران: امیرکبیر، چاپ دوم. 

ظریف محمدجواد؛ سجادپور محمدکاظم (1391)، دیپلماسی چندجانبه: پویایی مفهومی و کاربردی سازمانهای بین‌المللی، تهران: مرکز آموزش‌ها و پژوهش‌های بین‌المللی. 

علیخانی ابراهیم (1386)، جمهوری اسلامی ایران و سازمان تجارت جهانی، تهران: ادارة هماهنگی مذاکرات تجاری وزارت امورخارجه. 

قوام، عبدالعلی (1384)، سیاست‌های مقایسه‌ای، تهران: انتشارات سمت. 

ــــــــــــــ (1390)، اصول سیاست خارجی و سیاست بین‌المللی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، چاپ هفدهم. 

مرشایمر، جان (1390)، تراژدی سیاست قدرت‌های بزرگ، ترجمه غلامعلی چگنی‌زاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.

مشیرزاده، حمیرا (1384)، نظریه‌های روابط بین‌الملل، تهران: انتشارات سمت. 

مقتدر هوشنگ (1358)، مباحثی پیرامون سیاست بین‌الملل و سیاست خارجی، تهران: انتشارات دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی. 

منکیو گریگوری (1396)، مبانی علم اقتصاد، ارباب، تهران: نشر نی. 14

مورگنتا، هانس جی. (1384)، سیاست میان ملت‌ها، ترجمة حمیرا مشیرزاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی. 

ونت، الکساندر (1384)، نظریه اجتماعی سیاست بین‌الملل، ترجمة حمیرا مشیرزاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی. 

ویاردا، هوارد ج؛ کلاین هاروی اف ( 1388)، الگوی سیاست و توسعه در امریکای لاتین، ترجمة پرویز امامزاده فرد، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی. 

ه‍ادی‍ان، ناصر (‌ ۱۳۸۲)، «س‍ازه‌‌ان‍گ‍اری‌: از رواب‍ط ب‍ی‍ن‌ال‍م‍ل‍ل‌ ت‍ا س‍ی‍اس‍ت‌ خ‍ارج‍ی»، فصلنامه سیاست خارجی، س‍ال‌ ۱۷، شماره‌ ۴. 

هیوود اندرو (1389)، سیاست، عالم، تهران: نشر نی.

Checkel, Jeffrey T (1998), The constructivist turns in international relations theory, world politics, Cambridge University Press, Volume 50, Number 2. 

Funk, Kevin, (2016), Políticas Exteriores, Latinoamericanas Hacia Oriente Medio, Cómo América Latina se encontró con el mundo árabe: hacia una economía política de las relaciones árabe-latinoamericana, 

Kuri, Marta, (2015), Políticas Exteriores Latinoamericanas Hacia Oriente Medio, Inglaterra: Palgrave MacMillan 

Levaggi, Ariel S. González, (2012), América Latina y Caribe, la última frontera de la Nueva Política Exterior de Turquía, Araucaria, Revista Iberoamericana de Filosofía, Política y Humanidades.

Levaggi Ariel S. González, (2016), Turquía-América Latina: una sociedad emergente, Catedra Libre de Estudios Turcos. 

Mario Cimoli, Hugo Beteta, Alejandra Acevedo, (2018), La Inversión Extranjera Directa en América Latina y el Caribe; La organización internacional CEPAL. 

Nye, Joseph, (2002), the Paradox of American Power, New York: Oxford University Press. 

Özkan, Mehmet, (2016), América Latina y Oriente Medio: una perspectiva comparada, From SETA Foundation for Political, Economic and Social Research (Turquía) 

Rosenau, James, (1971), The Scientific Study of Foreign Policy. New York: The Free Press. 

Temel, Mehmet, (2004), Yüzyılda Osmanlı Latin Amerika İlişkileri, Istanbul: Nehir Yayınları 

Waltz, Kenneth. N. (1979), Theory of International Politics, Massachusetts: Addison-Wesley Publishing Company. 

https://wits.worldbank.org

https://www.aa.com.tr/es/pol%C3%ADtica/colombia-y-turqu%C3%ADa-viven-el-mejor-momento-de-sus-relaciones-bilaterales/1162772 

https://www.elespectador.com/la-guerra-en-la-frontera-entre-colombia-y-venezuela-articulo-865418 

https://www.irna.ir/news/83045825 

https://www.telesurtv.net/news/maduro-erdogan-venezuela-turquia-ronda-negocios--20181203-0029.html 

https://www.trt.net.tr/espanol/cultura-y-arte/2018/05/18/maduro-es-fan-de-la-teleserie-turca-resurreccion-ertugrul-974067 

https://www.washingtontimes.com/news/2019/aug/27/jair-bolsonaro-trump-tropics-tests-brazilians-pati/ 

http://ensani.ir/fa/article/44927

https://comtrade.un.org/labs/ 

http://ensani.ir/fa/article/44927