شناسایی ابعاد، مولفه‌ها و شاخص‌های چابکی استراتژیک در بانک ملی ایران

پژوهش های مدیریت راهبردی

مقاله 2، دوره 26، شماره 78، آذر 1399، صفحه 37-72   

نوع مقاله: علمی _ پژوهشی

نویسندگان

پرستو محمدکریمی¹؛ میر علی سید نقوی^{* 2}؛ عادل صلواتی³

¹دانشجوی دکترا، مدیریت دولتی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

²دانشیار گروه مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

³استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

چکیده

موفقیت بانک­ها در محیط رقابتی امروزی، مستلزم کسب آمادگی لازم برای مواجهه با آن بوده و چابکی استراتژیک در قالب سلاحی نوظهور به­عنوان کلید موفقیت در این محیط شناخته شده است. نظر به اهمیت چابکی استراتژیک در بانک­ها، هدف پژوهش کیفی حاضر شناسایی و تبیین ابعاد، مولفه­ها و شاخص­های چابکی استراتژیک در بانک ملی ایران می­باشد. در این پژوهش با استفاده از روش هفت مرحله­ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو ابتدا مقالات مرتبط انتخاب و پس از بررسی آنها با روش تحلیل تم و طی مراحل لازم، اطلاعات مرتبط استخراج و کدهای مفهومی اولیه، شاخص­ها (کدهای گزینشی)، مولفه­ها (تم­های فرعی) و ابعاد (تم­های اصلی) مربوطه به­صورت اولیه شناسایی و سپس به­منظور اعتباریابی و ارتقاء، طی یک فرآیند پژوهشی با تکنیک دلفی درمعرض سنجش پنل خبرگان انتخابی قرار گرفت و ضمن اخذ و اعمال نظرات و پیشنهادات تکمیلی آنان مبنی بر تغییر، حذف و یا افزودن موارد لازم، پس از 3 دور با لحاظ درصد توافق و ضریب هماهنگی کندال اجماع لازم حاصل و اجزاء نهایی تشکیل­دهنده سازه چابکی استراتژیک مشتمل بر 4 بعد اصلی (وضوح و روشنی چشم­انداز، حساسیت استراتژیک، پاسخگویی استراتژیک و توانمندی­های جمعی)، 11 مولفه و 34 شاخص، مشخص گردید که می­تواند مبنایی برای پیاده­سازی و عملیاتی ساختن چابکی استراتژیک در بانک ملی باشد.

کلیدواژه‌ها

چابکی استراتژیک؛ وضوح و روشنی چشم‌انداز؛ حساسیت استراتژیک؛ پاسخگویی استراتژیک؛ توانمندی‌های جمعی

مراجع

شفیعی، آرمان (1396) . « قابلیت های رقابتی در شرکت های دانش بنیـان مـدلی بـرای تبیـین نقـش چابکی استراتژیک و یادگیری اسـتراتژیک »، فصـلنامه علمـی - پژوهشـی مطالعـات مـدیریت (بهبـود و تحول)، 25( 83 ) ، 50-25 

بائی، ساناز، کردنائیج، اسداالله ، دلخواه، جلیل (1395). «چابکی استراتژیک در صنعت بانکـداری ایران و تاثیر آن بر کارایی»، دوفصلنامه علمی- پژوهشی دانشـگاه شـاهد، سـال بیسـت و سـوم، پـاییز و زمستان 95 ، شماره 8 ، 58-43 

بندریان، رضا (1395). «ارائه مدل مفهومی چابکی استراتژیک در سازمان های پژوهش و فن آوری»، فصلنامه رشد فن آوری، بهار، ( 46) 12 ، 14-9 

خدامی، سهیلا (1391). « طراحی مدل فعالیت رقابتی با رویکرد چابکی استراتژیک، بررسی نقـش شایستگی IT ،هوشیاری کارآفرینانه و زیرکی بازار»، رساله دوره دکتری مـدیریت گـرایش بازاریـابی بین الملل، دانشگاه تربیت مدرس تهران.

داز، ایول ، کاسانن، میکو (2008 ). استراتژی سریع، نقش چابکی استراتژیک در بازیـابی زمـان از دست رفته در کار، احمد روستا، تهران ، انتشارات کلک سیمین، چاپ اول. 

عباس پور، عباس، میرکمالی، سیدمحمد، حسام امیـری، روزبـه ، مـرادی، کیـوان ( 1393). «تبیـین نقش چابکی سرمایه انسانی در توسعه چابکی استراتژیک (مورد مطالعه، بانک انصار)»، فصلنامه توسـعه مدیریت پولی و بانکی، پاییز، 2 ( 4) ، 34-11 

کاتر، جان پی (2014).شتاب دهی، دستیابی به چابکی استراتژیک برای دنیایی پرشتاب تر، میـثم کاشی پور، تهران، انتشارات آریانا قلم، چاپ اول. 

محمدی، علی ، امیری، یاسر (1391). «ارائه مدل ساختاری تفسیری دستیابی بـه چـابکی از طریـق فناوری اطلاعات در سازمان هـای تولیـدی »، مـدیریت فنـ اوری اطلاعـات، 4  (13) ، 115-134

نعمتی، محمدعلی، همتی، مریم، خلقی، ایمان (1392). « طراحی مدل مزیت رقابتی شـرکت هـای تولیدی بر مبنای تئوری قابلیت های پویا و چابکی راهبردی در راستای توسعه اقتصـادی شـهر سـمنان »، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، بهار، شماره دوم، 86-75

 

Ahammad Mohammad F, Keith W. Glaister & Emanuel Gomes (2019). “Strategic agility and human resource   Management Review,1-3, https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2019.10070.  management”, Human Resource

Arteta, B. M & Giachetti, R. E (2004). “A measure of agility as the complexity of the enterprisesystem”, Robotics and Computer-Integrated Manufacturing, Vol. 20 No. 6, 495-503

Cunha,M.P , Emanuel Gomesa, Kamel Mellahib, Anne S. Minerc, Arménio Regod,e (2019). Strategic agility through improvisational capabilities، Implications for a paradox-sensitive HRM,Human Resource Management
Review,Article inpress T, 1-13, https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2019.100695 

Davenport, T.H., Leibold, M & Voelpel, S (Eds.) (2006). “Strategic Management in the Innovation Economy. Strategy Approaches and Tools for Dynamic Innovation Capabilities”, Erlangen، Publics Publishing and WileyVCH

Doz, Y.L (2019). Fostering strategic agility, How individual executives and human resource practices contribute, Human Resource Management Review, https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2019.100693

Doz, Y& Kosonen, M (2008). The dynamics of strategic agility، Nokia’s rollercoaster experience, California Management Review, Vol. 50, Iss: 3, 95- 118

Doz, Y.L & Kosonen, M (2010). Embedding strategic agility، A leadershipagenda for accelerating business model renewal, Long Range Planning, Vol.43, 370-382

Horney, N. F (2007). Strategic Agility. Retreived from American Management association, Available at: www.agilityconsulting.com

Implement Consulting Group (2013). Strategic agility; What does it take to build an agile organisation?, Available at: www.implement.dk

Long, C (2000). Measuring your strategic agility, Consulting to Management, Vol. 11, Iss: 3, 25-28

 MacKinnon, W., Grant, G & Cray, D (2008). Enterprise Information Systems and Strategic Flexibility, Proceedings of the 41st Hawaii International Conference on System Sciences, Hawaii, 1-9

Mavengere, N (2009). Strategic agility of supply chains, Master's Thesis, Turku School of Economics

Mavengere, N.B (2013). Information Technology Role in Supply Chain’s Strategic Agility, International Journal of Agile Systems and Management, Vol. 6, No.1, 7-24

McCann, J (2004). Organizational effectiveness، Changing concepts for changing environments, Human Resource Planning , Vol. 27, No. 1,42-50

Morgan, R. E & Page, K. L (2008). Managing Business Transformation to Deliver Strategic Agility, Strategic Change, Vol. 17, Iss: 92,155-168

Ofoegbu O.E & Akanbi P.A (2012). The influence of strategic agility on the perceived performance of manufacturing firms in Nigeria, International Business & Economics Research Journal", Vol. 11,No. 2, 1- 9 http://dx.doi.org/10.19030/iber.v11i2.6769

Ojha, D (2008). Impact of strategic agility on competitive capabilities and financial performance, Ph.D. thesis, Clesmon university

Roth, A. V (1996). Achieving strategic agility through Economies of Knowledge, Planning Review, Vol. 24, Iss: 2, 30 – 36

Sajdak, M (2015). Compilation of operational and strategic agility for ensuring the highest efficiency of company operations, Economics and Management, Vol. 7, No. 2,20-25

Sambamurthy, V., Bharadwaj, A., Grover, V (2003). Shaping agility through digital options، reconceptualizing the role of information technology in contemporary firms, MIS Quarterly, Vol. 27, Iss: 2, 237-263

Sandelowski, M & Barros, J (2007). Handbook for Synthesizing Qualitative Research, Springer publishing company Inc

San tala, M (2009). Strategic agility in a small knowledge intensive business services company، Case SWOT consulting, organization and management   Master’s thesis. Department of Marketing and Management, Helsingin
Kauppakorkeakoulu, Helsinki School of Economics

Setia, P., Sambamurthy, V & Closs, D. J (2008). Realizing business value of agile IT applications، antecedents in the supply chain networks, Information Technology and Management, Vol. 9, Iss: 1, 5-19

Shin, H. L, Lee, J-N. Kim,D & Rhim,H (2015). Strategic agility of korean small and medium enterprises and its influence on operational and firm performance, International Journal of Production Economics, 168,181-196

Siav, K & Long. Y (2005). Synthesizing Government Stage Models a Meta Sstnthesis Based on Meta-Ethnography Approach, Industrial Management & Data Systems, Vol. 105, No. 4, 443-458

Vecchiato, R (2014). Creating value through foresight، First mover advantages and strategic agility, Technol.Forecast. Soc. Change, http://dx.doi.org/10.1016/j.techfore.2014.08.016

Weill, Peter David & Subramani, Mani R (2016). Building IT Infrastructure for Strategic Agility, MIT Sloan Management Review, October 2002, 57-65

Weber, Y & Tarba, S.Y (2014). Strategic agility، A state of the art introduction to the special section on strategic agility ,California Management Review,Vol. 56, No. 3, 5-12 

Wiggins, Robert R & Ruefli, Timothy W (2005). “Schumpeter’s Ghost; Is Hyper competition making the best of times shorter? ”, Strategic Management Journal, Vol. 26, No. 10, 887-911

Xing, Yijun & et al (2019). Entrepreneurial team and strategic agility، A conceptual framework and research agenda, Human Resource Management Review, https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2019.100696

Zimmer, L (2006). Qualitative Meta-Synthesis، A question of dialoguing with texts, Methodological issues in nursing research, Journal of Advanced Nursing, Vol. 53, No. 3, 311-318