بررسی ارتباط ابعاد کالبدی - فضایی و توسعه پیاده‌روی در شهر تهران (نمونه موردی: محلات امیرآباد و دانشگاه تهران)

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 15، شماره 30، شهریور 1398، صفحه 108-118   

نویسندگان

نبی مرادپور^{* 1}؛ احمد پوراحمد²؛ حسین حاتمی نژاد³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا

²استاد دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا

³استادیار دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا

چکیده

پیاده و پیاده­روها به عنوان دو عنصر پویایی و پایایی در فضای شهر، جزء لاینفک زندگی شهری به شمار می­آیند و به عنوان یک فعالیت مفرح ولذت بخش، سهم قالب توجهی از اوقات شهروندان در شهرهای مختلف را در بر می­گیرد. توجه بیش از حد به نیازهای حرکت سواره و غفلت از حفظ و ساماندهی فضای پیاده و پیاده­رو از عمده نقایص شهرسازی به شمار می­آید، که سبب کاهش کیفیت محیط شهری و افول ارزش­های اجتماعی، فرهنگی و بصری در فضاهای شهری می­گردد. این پژوهش قصد دارد به بررسی ارتباط بین ابعاد کالبدی – فضایی و توسعه پیاده­روی در شهر تهران بپردازد. به دلیل خرد بودن سطح موضوع مورد بررسی و کلان بودن سطح موضع، نگارندگان را بر آن داشت تا محله امیرآباد(واقع در ناحیه 4 منطقه شش شهرداری تهران) و دانشگاه تهران(واقع در ناحیه 2 منطقه شش شهرداری تهران) را به عنوان محدوده مورد مطالعه انتخاب کنند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است و از ابزار پرسشنامه محقق ساخته برای کسب نظر شهروندان استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را، کلیه ساکنان محلات امیرآباد و دانشگاه تهران تشکیل می­دهند، که به صورت تصادفی با استفاده از فرمول کوکران 380 نمونه انتخاب شده است. نگارندگان برای دقیق‌تر شدن نتایج تحقیق، حجم نمونه را به 400 نفر افزایش داده‏اند. برای تحلیل داده‏ها از نرم افزار آماری SPSS₂₁  استفاده شده است. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می‏دهد که بین ابعاد کالبدی – فضایی و توسعه پیاده­روی در رابطه وجود دارد. اما شدت و ضعف این رابطه در شاخص­های مختلف متفاوت می­باشد. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان­دهنده این است که در بین ابعاد کالبدی شاخص دسترسی و در بین ابعاد فضایی شاخص امنیت بیشترین اهمیت را در توسعه پیاده­روی شهر تهران دارند.

کلیدواژه‌ها

پیاده‌روی؛ پیاده‌مداری؛ ابعاد کالبدی – فضایی؛ محلات امیرآباد و دانشگاه تهران