رابطه عشق با معرفت شهودی نزد افلوطین

 پژوهشهای معرفت شناختی

دوره 9، شماره 20، بهمن 1399، صفحه 7-23   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نرگس جاهد خانشیر¹؛ مهدی نجفی افرا^{* 2}؛ جمشید جلالی شیجانی³

¹گروه ادیان و عرفان دانشکده علوم انسانی واحد یادگار امام خمینی، دانشگاه آزاد اسلامی

²گروه فلسفه وادیان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

³دانشیار گروه ادیان و عرفان دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام(ره) شهرری

چکیده

عشق یکی از راههای مهم شناخت حقیقت، خصوصا امور متعالی است که از دیر باز مورد توجه فلاسفه از جمله افلاطون و افلوطین بوده است. افلوطین هم جایگاه مهم جهان شناختی وهم انسانشناختی وهم معرفت شناختی برای آن قائل است. به نظر افلوطین، عشق ارتباط‌بخش میانِ احد به عنوان موجودی غیر قابل شناخت و انسان به عنوان موجودی عاقل و عاشق است. چگونگی این ارتباط بر اساس معرفت است که مسئله اصلی تحقیق می باشد. نتیجه تحقیق آن است که عشق در نگرش معرفت شناسانه به دلیل مواجهه مستقیم با خود حقیقت یکی از مهمترین راههای اتحاد و یکی شدن با احد است و معرفت به این موضوع، خاستگاه حرکت سالک برای نیل به این اتحاد می باشد. راه عشق همان راه شهودی است که امروزه مورد تاکید عرفا و بسیاری از فلاسفه خصوصا پدیدار شناسانی است که بر مواجهه فارق از مفاهیم با خود وجود وحقیقت اشیاء و امور متعالی تاکید دارند. این تحقیق تلاش دارد تا با اتکاء به روش تحلیلی توصیفی به واکاوی اندیشه افلوطین در اهمیت عشق و شهود در شناخت پرداخته و بر اهمیت آن در معرفت شناسی تاکید ورزد.
واژگان کلیدی: افلوطین، عشق، معرفت شهودی، معرفت شناسی

کلیدواژه‌ها

افلوطین؛ عشق؛ معرفت شهودی؛ معرفت شناسی

مراجع

افلاطون .(1380). دوره آثار افلاطون، ترجمه محمدحسن لطفی و رضا کاویانی، تهران: خوارزمی.

آرمسترانگ، هیلاری .(1378). دانشنامه ملخص فلسفه و فیلسوفان غرب، ترجمه امیر جلال الدین اعلم، قم: بوستان توحید.

پورجوادی، نصرالله .(1364). درآمدی به فلسفه افلوطین، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

حیدرپور کیائی، اسدالله .(1393). الهیات شهودی یا راه عشق در رسیدن به خیر اعلی از نظر افلوطین، دو فصلنامه علمی و پژوهشی جاویدان خرد، دوره 11، شماره 25 - شماره پیاپی 1، بهار و تابستان، صص 29-54.

خادمی کولایی، مهدی و بزرگی قلعه سری، هاجر .(1394). بررسی تطبیقی مفهوم عشق نزد فلوطین و مولانا، نشریه پژوهش های ادبیات تطبیقی، بهار و تابستان، شماره 5.

رحمانی، غلامرضا .(1387). فلسفه عرفانی افلوطین، تهران: سفینه.

رحیمیان، سعید .(1381). فیض و فاعلیت وجودی، قم: بوستان کتاب قم.

افلوطین .(1389). دوره آثار افلوطین (تاسوعات)، ترجمه محمد حسن لطفی، تهران: خوارزمی.

کاپلستون، فردریک .(1380). تاریخ فلسفه (یونان و روم)، ترجمه جلال الدین مجتبوی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی و انتشارات سروش.

یاسپرس، کارل .(1377). افلوطین، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.

Omera, Dominic .(1993). Plotinus: An Introduction to the Enneads, Oxford.

Rahimian, Saeed .(2005). the God of Plotinus: Thing or Person, Wisdom and Philosophy. No 3

Bertozzi, Alberto .(2012). On Eros in Plotinus: Attempt at a Systematic Reconstruction (with a Preliminary Chapter on Plato