ارزیابی توان اکولوژیک و ارائه راهبردهای معیشت پایدار در منطقه زاگرس با تأکید بر جنبه‌های حقوقی و محیط‌زیستی (مطالعه موردی: منطقه آبخیز دنا)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 بهمن 1399  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

افشین جعفری ¹؛ علی شجاعی فرد²

¹استادیار دانشگاه پیام نور

²استادیار دانشگاه پیام نور،تهران، ایران، صندوق پستی 3697- 19395

چکیده

هدف از این تحقیق ارزیابی توان منطقه آبخیز دنا و ارایه راهبردهای معیشت پایدار است. این هدف از نوع کاربردی است که از الگویی تلفیقی برای ارزیابی توان منطقه زاگرس مرکزی استفاده گردید. ابتدا پارامترهای اکولوژیک برای ارزیابی توان اکولوژیک شناسایی و سپس آماده‌سازی لایه‌ها با عملیات ژئورفرنس، رقومی‌سازی و به هنگام‌سازی انجام گرفت. در این مطالعه از داده‌های حاصل از تصاویر سنجنده ETM+ ماهواره لندست 7 و IRSاستفاده شده است. لایه‌ها در نرم‌افزار ArcGIS, version9.2 روی‌هم‌گذاری و طبقه‌بندی شدند. در گام بعد، برای تدوین راهبردها از تکنیک SCORE و مراجعه به آرای کارشناسان خبره استفاده گردید. نتایج نشان داد 9/20 درصد از منطقه نیاز به حفاظت داشته و 8/19 درصد نیز مناسب برای جنگل‌داری است. کمترین درصد کاربری مناسب برای منطقه متعلق به حفاظت منابع آبی و پس از آن توسعه سکونتگاهی است. تحلیل محیط درونی و بیرونی مدیریت معیشت پایدار در منطقه‌ی مطالعاتی نشان می‌دهد که فرصت‌ها و قوت‌ها نسب به محدودیت‌ها و ریسک‌ها از میانگین امتیاز بالاتری برخوردارند. در نهایت، 11 راهبرد مدیریتی و حقوقی برای معیشت پایدار در منطقه آبخیز دنا استخراج گردید.

کلیدواژه‌ها

حقوق محیط زیست؛ معیشت پایدار؛ ارزیابی توان؛ زاگرس؛ آبخیز دنا