اثر بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد براجتناب تجربه ای مادران دارای کودکان اتیستیک

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 5، دوره 12، شماره 46، دی 1399، صفحه 57-67   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

لیلا غلامی پور¹؛ ناصر امینی^{* 1}؛ عبدالله شفیع ابادی²؛ مولود کیخسروانی¹

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، گروه روان شناسی عمومی، بوشهر، ایران.

²دانشگاه علامه طباطبایی تهران، گروه مشاوره، تهران، ایران.

چکیده

هدف از این پژوهش تعیین میزان اثر بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد براجتناب تجربه ای در مادران دارای کودکان اتیستیک شهر اهواز بود. جامعۀ آماری این پژوهش کلیه مادران دارای کودک اوتیسم شهراهواز بود که از جامعه مذکور 30 نفر از مادران دارای کودک اوتیسم به صورت روش هدفمند انتخاب شدند. پس از انتخاب نمونه افراد به‌صورت تصادفی در دوگروه آزمایش(15 نفر) و گواه (15 نفر) تقسیم شدند. طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه گواه ومرحله پیگیری بود. گروه آزمایش مداخله مبتنی بر پذیرش وتعهد را در 8 جلسه 90 دقیقه ای در هر هفته یک جلسه دریافت کردند؛ اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکردند ودو ماه بعد مرحله پیگیری انجام شد. ابزار اندازه گیری پرسشنامه پذیرش و عمل- نسخۀ دوم بوند و همکاران (2011) بود. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس یک متغییره تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین نمرات گروه آزمایش و گواه در اجتناب تجربه ای تفاوت معنی دار وجود دارد و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برکاهش اجتناب تجربه ای در مادران دارای کودکان اتیستیک اثربخش است.

کلیدواژه‌ها

درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش؛ اجتناب تجربه ای؛ مادران دارای کودک اتیسم

مراجع

- شیرالی نیا، خدیجه، عبداللهی موسوی، حدیث،  خجسته مهر، رضا. (1396). اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر درمان پذیرش و تعهد بر استرس فرزندپروری و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی مادران کودکان دارای اختلال طیف اتیسم. مجله روان شناسی افراد استثنایی، 7(28)، 44- 21.

- هریس، راس. (1393). در آغوش کشیدن اهریمنان ذهن: درآمدی بر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. ترجمه علی فیضی. (1393). سایت مرکز خدمات روان شناسی و مشاوره زندگی.

- Abasi, E., Fni, L., Molodi R., & Zarabi, H. (2012). Psychometric properties of Persian version of acceptance and action Questionnaire –II. Journal of Psychological Models and Methodes, 2(10):65–80.

- Bardeen, J. R., & Fergus, T. A. (2016). The interactive effect of cognitive fusion and experiential avoidance on anxiety, depression, stress and posttraumatic stress symptoms. Journal of contextual behavioral science, 5(1): 1-6.

- Bardeen, J.R., Tull, M.T., Stevens, E.N., & Gratz, K.L. (2014). Exploring the relationship between positive and negative emotional avoidance and anxiety symptom severity: The moderating role of attentional control. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 45(3):415–20.

- Bardideh, M., Mansor, M., & Karimpoor, M. (2010). Preparation and validation of behavioral disorders in autistic spectrum children (parent form). Journal of Psychological Models and Method, 1(1): 15-25.

- Benson PR. Coping, distress, and well-being in mothers of children with autism. Research in Autism Spectrum Disorders. 2010;4(2):217-28.

- Bergua, V., Meillon, C., & Potvin, O. (2012). The STAI – Y Trait Scale: Psychometric of elderly people. Iternational psychogeriatrics, 24(7):1163-71.

- Biglan, A., Gau, J.M., Jones, L.B., Hinds, E., Rusby, J.C., Cody, C., & et al. (2015). The role of experiential avoidance in the relationship between family conflict and depression among early adolescents. Journal of Contextual Behavioral Science, 4(1):30–6.

- Bond, F.W., Hayes, S.C., Baer, R.A., Carpenter, K.M., Guenole, N., Orcutt, H.K., & et al. (2011). Preliminary psychometric properties of the acceptance and action Questionnaire–II: a revised measure of psychological inflexibility and experiential avoidance. Behavior Therapy, 42(4):676–88.

- Boyd, M. A. (2008). Psychiatric nursing: Contemporary practice. lippincott Williams & wilkins.

- Clark, D.A., & Taylor, S. (2009). The transdiagnostic perspective on cognitive-behavioral therapy for anxiety and depression: New Wine for Old Wineskins. Journal of Cognitive Psychotherapy, 23(1):60–6.

- Eifert, G. H., Forsyth, J. P., Arch, J., Espejo, E., Keller, M., & Langer, D. (2009). Acceptance and commitment therapy for anxiety disorders: Three case studies exemplifying a unified treatment protocol. Cognitive and Behavioral Practice,

- Gau, SS-F., Chou, M-C., Chiang, H-L., Lee, J-C., Wong, C-C., Chou, W-J., & et al. (2012). Parental adjustment, marital relationship, and family function in families of children with autism. Research in Autism Spectrum Disorders, 6(1):263-70.

- Gould, E. R., Tarbox, J., & Coyne, L. (2017). Evaluating the effects of Acceptance and Commitment Training on the overt behavior of parents of children with autism. Journal of Contextual Behavioral Science. In Press, Corrected Proof, Available online 29 June 2017.

- Greco, L. A., & Hayes, S. C. (Eds.). (2008). Acceptance & mindfulness treatments for children & adolescents: A practitioner’s guide. New Harbinger Publications.

- Hayes, S. C. (1987). Language and the incompatibility of evolutionary and psychological continuity. Behavior Analysis, 22, 49 54.

- Hayes, S. C. , Luoma, J. , Bond, F. , Masuda, A. , & Lillis, J. (2006). Acceptance and Commitment Therapy: Model, processes, and outcomes. Behavior Research and Therapy, 44(1), 1-25.

- Hayes, S. C., Wilson, K. G., Gifford, E. V., Follette, V. M., & Strosah, K. (1996). Emotional avoidance and behavioral disorders: A functional dimensional approach to diagnosis and treatment. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 64, 1152_1168.

- Hayes, S.C. Luma, J. B. Bnd, F. W. Massuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and Commitment Therapy: model, processes, and outcomes. Behavior research and Therapy, 44(1): 1-25.

- Hershenberg, R., Mavandadi, S., Wright, E., & Thase, M. E. (2017). Anhedonia in the daily lives of depressed veterans: A pilot report on experiential avoidance as a moderator of emotional reactivity. Journal of Affective Disorders, 208(1): 414-417.

- Izadi, R., & Abedi, M. R.(2015). Acceptance and Commitment Therapy, third edition. Tehran: Jungle publication.

- Kashdan, T. B., & Rottenberg, J. (2010). Psychological flexibility as a fundamental aspect of health. Clinical psychology review, 30(7), 865- 878.

- Lee, L.C., Harrington, R.A., Louie, B.B., & Newschaffer, C.J. (2008). Children with autism: quality of life and parental concerns. J Autism and Developmental Disorders, 38(6):1147-60.

- Mak, Y. W., & Loke, A. Y. (2015). The acceptance and commitment therapy for smoking cessation in the primary health care setting: a study protocol. BMC public health, 15, 105.

- McConnell, D., & Savage, A. (2015). stress and resilience among families caring for children with intellectual disability: Expanding the research agenda. Curr Dev Disord Rep, 2(2):100–9.

- Pak, R., Abdi, R., & Chalbianloo, Gh. R. (2017). Effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) on disease acceptance and experiential avoidance in patients with multiple sclerosis (MS). Psychology Contemporary, 12(1), 63-72.

- Sadok, B.J., &b Sadock, V.A. (2015). Kaplan and Sadock's Synopsis of Psychiatry: Behavioral sciences/Clinical Psychiatry. Lippincott Williamas & Wilkins.

- Smalbrugge, M., Jongenelis, K. (2005). Prevalence and correlates of anxiety among nursing home patients. Journal of Affective Disorder, 88:145-50.

- Soleimani, M. (2009). Comparison of biological, cognitive, psychologicalsocial properties between consanguineous and non-consanguineous parents who have at least one exceptional children in rural and township of Urmia. [Tehran]: Tehran University.

-Tomanik, S., Harris, G.E., & Hawkins, J. (2004).  The relationship between behaviours exhibited by children with autism and maternal stress. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 29(1):16-26.