"آینده نظم بین الملل در افق 2030 میلادی"

فصلنامه مطالعات روابط بین الملل

مقاله 8، دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 52، اسفند 1399، صفحه 205-222   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): DOR:20.1001.1.24234974.1399.13.4.4.0

نویسندگان

علی اصغر نعیمی^{* 1}؛ امیر هوشنگ میر کوشش²؛ علی محمدزاده²

¹دکتری روابط بین‌الملل، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

²عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

چکیده

چکیده
بازیگران نظام بین‌الملل همواره پیش‌بینی آینده را امری لازم می‌دانند تا بلکه از این راه، هم کنش‌ها و هم واکنش‌های خود را تعیین کنند و هم مختصات آتی نظام جهانی را با هدف حفظ امنیت و منافع خود، مورد شناسایی قرار دهند. بنا به اذعان اندیشمندان روابط بین‌الملل پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جهان عملاً به صورت تک‌ قطبی اداره شده و علی‌رغم حضور چین، روسیه و اتحادیه اروپا در برخی از رقابت‌های جهانی، هنوز هژمونی واشنگتن پا برجاست. نوشتار پیش‌رو در پاسخ به پرسش «آینده نظم بین‌الملل در افق 2030 میلادی چگونه خواهد بود؟» تلاش کرده تا بر مبنای نظریه «بازی‌ها» نظم جهانی را پیش‌یینی کند. نگارندگان با بهره‌گیری از روش «سناریوپردازی» استدلال کرده‌اند که با توجه به تلاش مداوم دولت‌های پیش‌گفته و بازیگران جدیدی مانند هند و برزیل برای کسب قدرت در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی – امنیتی، نظم جهانی دچار تغییر خواهد شد. از سوی دیگر تلاشهای ایالات متحده آمریکا برای صیانت از هژمونی خود، سبب خواهد شد تا این بازیگر همچنان محوریت کانونی خود را حفظ نماید، در نتیجه می‌توان‌گفت نظام تک قطبی فعلی به نظام تک – ‌چندقطبی با محوریت کانونی فوق و چند کانون تاثیرگذار (چین، روسیه، اتحادیه اروپا، هند و برزیل) تغییر خواهد یافت.

کلیدواژه‌ها

"نظام بین الملل"؛ " نظریه بازی‌های"؛ "نظام تک‌قطبی"؛ " نظام تک – چندقطبی"

مراجع

• اشمیت، هلموت (1386)، چین ابرقدرت آینده، ترجمه هادی بلوری، تهران: نشر قطره.
• افتخاری، اصغر (1382). «بحران در نظام بین‌الملل»، همشهری دیپلماتیک، شماره 8.
• ایوب، محمد (1382). «جنگ علیه عراق: پیامدهای هنجاری و راهبردی»، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال اول، شماره اول.
• آزادی، افشین؛ ترابی، محمد و حیدرپور، ماشاءالله (1399). «جمهوری اسلامی ایران و فضای مجازی؛ راهکارهایی برای حل چالش‌ها»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، سال ششم، شماره 3، صص 147-178.
• بروس، راست و استار، هاروی (1385). سیاست جهانی، محدودیت‌ها و فرصت های انتخاب، ترجمة علی امیدی، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
• جنیدی، رضا و ملائی، مسعود (1398). «راهبردهای مبتنی بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در مقابله با قدرت هوشمند ایالات متحده آمریکا»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 3، شماره 8، صص 65-89.
• جیمز دوئرتی-رابرت فالتزگراف (1376). نظریه‌های متعارض در روابط بین‌الملل، ترجمه علیرضا طیب، وحید بزرگی، تهران: نشر قومس.
• حاجی یوسفی، امیر محمد (1380). «خاورمیانه پس از یازده سپتامبر»، فصلنامه سیاست خارجی، سال پانزدهم.
• ذولفقاری، مهدی و دشتی، فرزانه (1397). «مؤلفه‌ها و ظرفیت‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در دیپلماسی فرهنگی»، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 8، شماره 2، صص 127-154.
• زیبایی نژاد، مریم (1398). «احیای انگاره‌های مهم هویتی در پرتو انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، دوره 8، شماره 29، صص 187-206.
• کاظمی، پریسا و بشیری، اکبر (1398). «سازوکارهای تضمین حقوق بنیادین بشر در نظام حقوقی عمومی ایران»، دو فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، دوره 8، شماره 16، بهار و تابستان، صص 140-119.
• کرمی، جهانگیر (1383). «نظام بین‌الملل جدید: هژمونی، چندقطبی، یا یک-چندقطبی؟»، فصلنامه سیاست دفاعی، سال دوازدهم، شماره 48.
• کگان، رابرت (1382). بهشت و قدرت: آمریکا و اروپا در نظام نوین جهانی، ترجمه محمود عبداله زاده، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی.
• کوهن، ریموند (1370). قواعد بازی در روابط بین‌الملل، ترجمه مصطفی شیشه چی زاده، تهران: نشر سفیر.
• گریفیتس، مارتین (1388). دانشنامه روابط بین‌الملل و سیاست جهان، ترجمه علیرضا طیب، تهران: نشر نی.
• الماسی، مصطفی (1383). «چرخش گوشه قدرت جهانی از غرب به شرق»، روزنامه شرق 9 آبان، (ترجمه از(foreing affairs
• والرشتاین، امانوئل (1382). «واقعیت‌های سه گانه افول آمریکا»، روزنامه همشهری، 24 شهریور
• Aspray, William (1990). John von Neumann and the Origins of Modern Computing. Cambridge, Massachusetts: MIT Press.
• Buzan, Barry & Little, Richard,(1994) The Idea of international system Theory Meets History, International political Science Review.
• Buzan, Barry & Little, Richard,(2000) International System in World History, Oxford University Press.
• Feldman, Shia (2003) After the war in Iraq: Defining the New Strategic Balance, (Brington: Sussex Academic Press
• Gilpin, R (1987) War and change in World Politics. Cambridge University Press.
• Alexander, & Zalta, Edward N (2009). Evolutionary Game Theory. Metaphysics Research Lab, Stanford University.
• Myerson, Roger B (1991). Game Theory: Analysis of Conflict, Harvard University Press, p. 1. Chapter-preview links.
• Schelling, Thomas (1980) The Strategy of Conflict, copyright, Harvard University Press.
• Shoham, Yoav; Leyton-Brown, Kevin (2009), Multiagent Systems: Algorithmic, Game-Theoretic, and Logical Foundations, New York: Cambridge University Press.
• Fogel, David B (1993). Evolving Behaviors in the Iterated Prisoner's Dilemma. Evolutionary Computation. 1. ISSN 1063-6560.
• Smith, J. Maynard; Price, G. R (1973). The Logic of Animal Conflict. Nature. 246 ISSN 0028-0836.