ارزیابی میزان رضایت‌مندی ساکنان از کیفیت مجتمع‌های مسکن مهر (مطالعه موردی: شهر نورآباد)

آمایش محیط

دوره 13، شماره 51، اسفند 1399، صفحه 43-62   

نویسندگان

یعقوب ابدالی^{* 1}؛ محمدتقی رضویان²؛ احسان علی پوری³؛ سامان نادی زاده شورابه⁴

¹(دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران،)

²(استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم و زمین، دانشگاه شهید بهشتی)

³(دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران)

⁴(دانشجوی دکتری سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی)

چکیده

 
در سال 1386 طرح مسکن مهر در قالب یکی از سیاست­های کلیدی دولت برای بخش ساختمان و مسکن به‌کار برده شد. طرح مسکن مهر با مشخصه اصلی حذف قیمت مسکن، بزرگ­ترین طرح ملی در حوزه مسکن است که با تدبیر دولت و بر اساس قانون اساسی به‌منظور کمک به تأمین مسکن اقشار هدف (دهک­های درآمدی پایین و میانی) طراحی‌شده است. با وجود گذشت چیزی حدود یک دهه از پروژه مسکن مهر، اهدافی که برای مسکن مهر در نظر گرفته شده بود به آن دست نیافته­اند و مسائل چالش­برانگیزی در این پروژه به وجود آمده است. پروژه مسکن مهر، بزرگترین طرح ملی مسکن می­باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می­شود. از این رو هدف اصلی این مقاله ارزیابی میزان رضایت­مندی ساکنان از مجتمع­های مسکن مهر شهر نورآباد در ابعاد میزان دسترسی­ها، کیفیت محلات در مسکن مهر، استحکام و زیبایی، میزان ازدحام و شلوغی و همچنین امکانات اولیه است. روش این پژوهش توصیفی - تحلیلی و ابزار جمع اوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه و مصاحبه با ساکنان می­باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنان مسکن مهر نورآباد و روش نمونه­گیری با توجه به محدودیت افراد، به‌صورت تصادفی انجام‌گرفته است و از میان 255 خانوار اسکان‌یافته تا تاریخ 31/3/1395 تعداد 180 خانوار با مراجعه نگارندگان درب منازل پاسخ­دهندگان مورد پرسش قرارگرفته‌اند. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزارهای SMART-PLS و SPSS انجام شد که نتایج نشان داد که رضایتمندی ساکنین مسکن مهر در ابعاد دسترسی و استحکام و زیبایی در سطح متوسطی قرار دارد و رضایتمندی از ابعاد کیفیت درون محله­ای، ازدحام و امکانات اولیه از سطح متوسط پایین­تر است. همچنین، بین رضایتمندی از مسکن مهر و مؤلفه­های آن رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

ارزیابی؛ رضایت‌مندی؛ کیفیت مجتمع؛ مسکن مهر؛ شهر نورآباد

مراجع

 

1. ایمان، م.، کاوه، م.، 1391. سنجش میزان رضایت از زندگی در میان ساکنان مسکن مهر فولادشهر اصفهان. فصلنامه مطالعات شهری، دوره 2، شماره 5: 32- 1.
2. آئینی، م.، 1390. اندازه‌گیری برخی شاخص‌های مدیریت شهری در طرح‌های مسکن مهر. فصلنامه مطالعات کمی در مدیریت، دوره 2، شماره 1: 153-141.
3. پوراحمد، ا.، زنگنه، س.، ابدالی، ی.، الله قلی پور، س.، 1396. نقش طراحی محیطی در پیشگیری از وقوع جرائم شهری مطالعه موردی شهر نورآباد. فصلنامه دانش انتظامی لرستان، دوره 5، شماره 1: 136- 111.
4. پورمحمدی، م.، 1391. برنامه­ریزی مسکن. چاپ دهم. انتشارات سمت. 172 صفحه.
5. حبیبی، ک.، بهزادفر، م.، ترابی، ک.، محکی، و.، 1389. نقد و آسیب‌شناسی سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی عملیاتی مسکن مهر در ایران. فصلنامه آبادی، شماره 69: 13–6.
6. حجازی، س.، 1394. ارزیابی وضعیت طرح مسکن مهر از دیدگاه ساکنان (مطالعه موردی: مسکن مهر شهر ماهشهر)، فصلنامه توسعه اجتماعی(توسعه انسانی سابق)، دوره 9، شماره 2.
7. حسینی، م.، برقچی، م.، باقر زاده، ف.، صیامی، ق.، 1394. ارزیابی تأثیرات زیست‌محیطی گسترش بی‌رویه شهرها، مطالعه موردی پروژه مسکن مهر- شهر طرقبه. فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال پنجم، شماره 18: 58–43.
8. درودی، م.، جهانشاهلو، ل.، شهریاری، س.، 1393. سنجش میزان رضایتمندی ساکنین مسکن مهر با رویکرد مدیریت شهری (مطالعه موردی: مجتمع بوستان شهر جدید هشتگرد)، فصلنامه علمی- پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری، سال سوم، شماره نهم، صفحات 141-125.
9. رضایی، م.، کمائی­زاده، ی.، و سرائی، م.، 1393. اولویت‌بندی تناسب مکان گزینی پروژه‌های مسکن مهر شهر یزد با استفاده از رهیافت ترکیبی AHP - VIKOR. مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال چهارم، شماره یازدهم: 124–105.
10. رفیعیان، م.، مسعودی راد، م.، رضایی، م.، مسعودی راد، م.، 1393. سنجش میزان رضایتمندی ساکنان از کیفیت سکونتی مسکن مهر (مورد شناسی: مهرشهر زاهدان)، جغرافیا و آمایش شهری – منطقه‌ای، شماره 12: 135- 150.
11. سعیدی رضوانی، ن.، کاظمی، د.، 1390. بازشناسی چارچوب توسعه درون‌زا در تناسب با نقد سیاست‌های جاری توسعه مسکن (مسکن مهر) نمونه موردی: شهر نطنز. فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 75: 132–113.
12. سلطان پناه، ه.، حسینی، س.، 1391. کیفیت (QFD) در ارزیابی کیفی پروژه‌های ساختمانی (مطالعه موردی: پروژه مسکن مهر شهرستان سنندج). فصلنامه مدیریت صنعتی، سال هفتم، شماره 21: 66– 55.
13. فیروزی، م.، نعمتی، م.، داری پور، ن.، 1395. ارزیابی سطح رضایتمندی ساکنان از طرح مسکن مهر در استان خوزستان با تأکید بر مسکن پایدار (مطالعه موردی: شهرستان امیدیه). فصلنامه شهر پایدار، دوره 2 شماره 3: 94- 77.
14. مهدوی، م.، طاهرخانی، م.، 1385. کاربرد آمار در جغرافیا. نشر قومس، تهران.
15. نسترن، م.، رعنایی، ا.، 1390. تحلیلی بر مفهوم مشارکت و کار گروهی در پروژه­های آماده­سازی اراضی مسکن مهر. دو فصلنامه معماری و شهرسازی آرمان­شهر، شماره 4: 123-111.
    1. Adrians, C.C.M. (2007), Measuring residential satisfaction: a residential environmental satisfaction scale (RESS). Journal of housing and built environment, 304-287,22.
    2. Amerigo, Maria, Aragones, Juan Ignacio,(1990), Residential Satisfacation In Council Housing, Journal of Environmental Psychology,10.
    3. Bernanke, B.S, Gerler, M and Gilchrist, S. (1999), The financial accelerator in A quantitative business cycle framework. In J. B. Taylor & M. Woodford (Eds.), Handbook of Macroeconomics, Vol. 1, (pp. 1341–1393).
    4. Braubach, M. (2007), Housing and Health: The Eastern European Challenge, Open House International26.8-22 ,(2)
    5. Campbell, A., Converse, P.E., Rodgers, W.L (1976), the Quality of American Life. Russell Sage Foundation, New York.
    6. Djebuarni, R., Al-Abed, A. (2000), Satisfaction Level with Neighbourhood in Low-Income Public Housing in Yemen. Property Management, 18(4), 230–242.
    7. Lu, M. (1999), Determinants of residential satisfaction: ordered logit vs. regression models, Growth and Change, 30(2). 264-278.
    8. Montgomery, H., Johansson, U.S (1988), Life values: their structure and relation to life conditions. Applied Behavioral Economics, Vol 1, 420-437.
    9. Onibokun, A.G. (1974), Evaluating Consumers’ Satisfaction with Housing: An Application of a System Approach. Journal of American Institute of Planners, 40(3), 189-200.
    10. Teck-Hong. T, (2012), Housing satisfaction in medium- and high-cost housing: The case of Greater Kuala Lumpur, Malaysia, Habitat International 36.
    11. Ulyani Mohd Najib, Nurul., Aini Yusof, Nor., Zainul Abidin, Nazirah. (2011), PRACTICE BRIEFING Student residential satisfaction in research universities, Journal of Facilities Management, 9(3).
    12. Walton.D, Murray. J, Thomas, A, (2008), Relationships Between Population Density and the Perceived Quality of Neighbourhood, Soc Indic Res 89.