ارزیابی توان ژئوتوریسم منطقه شورسو شهرستان ملکان

فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری

دوره 10، شماره 37 - شماره پیاپی 20، اسفند 1399، صفحه 25-38   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

موسی عابدینی¹؛ نازفر آقازاده^{* 2}؛ ابوذر صادقی³

¹دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل

²دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

³دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

ژﺋﻮﺗﻮرﻳﺴﻢ، در ﻃﺒﻴﻌﺖ با هدف ﺗﻤﺎﺷﺎ و ﺷﻨﺎﺧﺖ پدیده‌ها و ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎی زمین‌شناختی و زﻣﻴﻦ رﻳﺨﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و آﻣﻮﺧﺘﻦ نحوه ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮی آن و ﺳﻴﺮ تکامل‌هاست. ژﺋﻮﺗﻮرﻳﺴﻢ ﻣﻮﺟﺐ ارﺗﻘﺎی ﺗﻮرﻳﺴﻢ، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﻔﻆ ژﺋﻮﺳﺎﻳﺖ توان سنجی و ارزیابی یکی از مراحل مهم برنامه‌ریزی‌های توسعه است که برنامه‌ریزان وسیاستگذاران توسعه را در تهیه برنامه‌های مناسب برای آینده یاری می‌رساند. . شورسو در ساحل رودخانه مردق چای در روستای شیخ الاسلام، از توابع شهرستان ملکان آب این چشمه به شکل یک حوضچه، به طور معجره آسایی باعث درمان بیشتر بیماری‌های پوستی و رماتیسم و زانو درد است . در این راستا هدف پژهش حاضر ارزیابی توان و استعداد‌های گردشگری زمین‌ساختی و فرهنگی منطقه شورسو است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر رویکرد، توصیفی- تحلیلی و ارزیابی است. داده‌ها و اطلاعات از اسناد و پژوهش میدانی(پرسشنامه) حاصل و الگوهای رینارد و پریرا برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شده‌اند براساس نتایج الگوی پریرا، عیار ژئومورفولوژیکی منطقه (5.5) حدود (66.07) درصد استاندارد الگو را کسب کرده است و شاخص‌های قابلیت دید (4.5)، ارزش محافظت (2.25) و ارزش کاربردی (2.5) به ترتیب، (23.08) درصد سطح استاندارد الگو را کسب کرده‌اند براساس الگوی رینارد، از زیر شاخص‌های ارزش علمی، سطح پایداری با امتیاز (0.25) و جغرافیای دیرینه با امتیاز (0.46) به ترتیب با سطح کیفی (متوسط) و (ضعیف) ارزیابی شدند. از زیرشاخص‌‍‌های ارزش ‌افزوده، زیرشاخص اکولوژیکی (متوسط تا ضعیف)، فرهنگی (خوب)، زیبایی (خوب ) و اقتصادی (ضعیف) ارزیابی شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

ژئوتوریسم؛ رینارد؛ پریرا؛ شورسو؛ مردق‌چای

مراجع

• احمدی،مهدی(1387): شناسایی پهنه‌های مناسب برای توسعه ژئوتوریسم در استان ایلام، دانشگاه خوارزمی.ص9
• امری کاظمی ،ع(1381) : آغازی بر ژئوتوریسم ایران.مجموعه مقالات بیست ویکمین گردهمایی علوم زمین سازمان زمین شناسی واکتشافات معدنی کشور.ص34
• بالیده،مهدی (1385) مطالعات و تدوین سند ملی گردشگری طبیعی کشور، مرکز فرهنگی علمی رونان.
• تقیلو، علی‌اکبر؛ اصغری، صیاد؛ سلطانی، ناصر؛ آفتاب، احمد (1396)، تحلیل و ارزیابی توان ژئوتوریستی دریاچه زریوار. جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال 28، پیاپی 68، شماره 4، صص 32-17.
• ﺣﺎج ﻋﻠﻴﻠﻮ، ﺑﻬﺰاد، ﻧﻜﻮﻳﻲ ﺻﺪر، (ژﺋﻮﺗﻮرﻳﺴﻢ 1390) اﻧﺘﺸﺎرات ﭘﻴﺎم نور،  دانشگاه ﺗﻬﺮان. 
• حدادی نیا، سمیه و افشین دانه‌ کار،(1391). الویت‌بندی شاخص‌های طبیعت‌گردی در اکوسیستم‌های بیابانی و نیمه ‌بیابانی با روش دلفی، جغرافیا و آمایش شهری-منطقه‌ای، شماره3، 29-17.
• مختاری، داود(1389 :(ارزیابی توانمندی اکوتوریستی مکانهای ژئومورفولوژیکی حوضهی آبریز آسیابخرابه در شمالغرب ایران به روش پراگونگ، جغرافیا و توسعه، ش18.صص:27-5
• مقصودی،م(1390): پنانسیل سنجی مناطق بهینه ی توسعه ی ژئومورفوتوریسم مطالعه موردی منطقه مرنجاب در جنوب دریاچه نمک، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، ش 77،صص :1-19
• مقیمی، ابراهیم، رحیمی هر آبادی، سعید، هدایی، آرانی ، مجتبی، علیزاده، محمد، اروجی، حسن (1391)، ژئومورفوتوریسم و قابلیت سنجی ژئومورفورسایت‌های جاده‌ای با بهره‌گیری از روش پریرا (مطالعه موردی: آزادراه قم-کاشان) نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال دوازدهم شماره 27، صص 184-163.
• یمانی ،مجتبی(1391): ژئومورفوتوریسم و مقایسه ی روشهای ارزیابی ژئومورفوسایت‌ها در توسعه‌ی گردشگری استان هرمزگان. مجله‌ی برنامه ریزی و گردشگری توسعه، سال اول ،ش 1، تابستان صص:83- 104

 

• Boley, B.B. (2009), Geotourism in the crowed of the continent: Developing and testing the Geotourism Study Instrument (GSI), Thesis of Master, The University of Montana
• Boyd, S. (2002), Cultural and heritage tourism in Canada: Opportunities, principles and challenges, Tourism and Hospitality Research, Vol. 3(3), 211-233
• P, Chinoi.A, Piacentini.D and Valdati. J (2008) Management of Geomorphosites in hight tourist vocation area: an example of geo- hiking maps in the Alpe di fanes (natural park of fanes-senesbraies, Italian dolomites), Geo Journal of tourism and Geosites, no 2, vol 2, 106- 117.
• Dowling R.K. and Newsome D. (2010), Geotourism a global activity. In: Dowling, R.K. and Newsome, D. (eds.), Global Geotourism Perspectives. Goodfellow Publishers Limited, Oxford: 1-17.
• Ilbery, B., Saxena, G., Kneafsey, M. (2007), Exploring tourists and gatekeepers attitudes towardsintegrated rural tourism in the England- Wales border region, Tourism Geographies, Vol. 9(4), 441-468.