بررسی تقابل های دوگانه در آثار هوشنگ مرادی کرمانی و کریستین اندرسون

فصلنامه زبان و ادب فارسی

مقاله 10، دوره 13، شماره 46، فروردین 1400، صفحه 190-220   

نوع مقاله: علمی-پژوهشی

نویسندگان

ندا نورپیشه قدیمی^{* 1}؛ احمد طحان²؛ فرزانه مظفریان²

¹گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزآباد

²استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروز آباد، ایران.

چکیده

چکیده
کودک، به ویژه داستان، با سبک و روش و اهداف تعلیمی خاص، مخاطب خود را به دانش، بینش، روش و جهت‌گیری خاصی هدایت می‌کند، جهان او را شکل می‌دهد و در پیدا کردن شخصیت و فردیت او نقش اساسی دارد. برای پیشرفت روایت و داستان باید شخصیت از کنشی به کنشی دیگر برسد. تنها از راه تقابل است که روایت ایجاد می‌شود و از همین رو باید شخصیت‌ها و کنش‌های آنان را در تقابل‌های دوتایی بررسی کرد. منظور از ساختارهای مفهومی در این‌جا و در این پژوهش ساختارهای دوگانه و تقابلی است که اعم از تقابل‌های خیر و شر، بد و نیک و غیره است که در کل گفتمان ادبیات فارسی مشاهده می‌شود. بررسی ساختارگرایانه‌ی آثار هوشنگ مرادی کرمانی و هانس کریستین اندرسن، بیانگر آن است که فقیر برای رهایی خود از شرایط دست به تلاش می‌زند؛ امّا در نهایت وضعیت او تغییر چندانی نمی‌کند. اسارت و بندگی طبقه‌ی فقیر نیز از خصوصیات مشترک این آثار است. اِعمال زور، خشونت و لحن توهین آمیز طبقه‌ی ثروتمند از دیگر ویژگی‌های مشترک آثار این دو نویسنده است. پژوهش پیش‌ِرو بر آن است تا ساختارهای مفهومی تقابل‌های دوگانه را در سه اثر هوشنگ مرادی کرمانی و سه اثر هانس کریستین اندرسن استخراج کند و سپس به مقابله‌ی این آثار بپردازد. نویسندگان در این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی و منابع کتابخانه‌ای-اِسنادی بهره گرفته است.

کلیدواژه‌ها

هانس کریستین اندرسن؛ هوشنگ مرادی کرمانی؛ تقابل دوگانه؛ ساختار‌گرایی

مراجع

کتابنامه 
• احمدی، بابک (1371). ساختار و تأویل متن، تهران: مرکز.           
• اسکولز، رابرت (1383). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمه­ی فرزانه طاهری، تهران: آگه.
• امامی، نصر­الله (1382). ساخت­شکنی در فرایند تحلیل ادبی، اهواز: رسش.              
• اندرسن، هانس کریستین (1395)، پری دریایی و 28 داستان دیگر، ترجمه­ی جمشید نوایی، تهران: نگاه.

________________(1372)، دخترک کبریت­فروش، ترجمه­ی مریم بینایی، تهران: قدیانی.  
• انصاریان، معصومه (1383)، «تقابل‌ها در داستان‌های هانس کریستین اندرسن»، کتاب ماه کودک و نوجوان،  اسفند.           
• برتنس، هانس (1383). مبانی نظریه­ی ادبی، ترجمه­ی محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: ماهی.          
تراویک، باکتر (1390)، تاریخ ادبیات جهان، ترجمه­ی عربعلی رضایی، تهران: فرزان.      
• تولان، مایکل (1386). روایت شناسی درآمدی انتقادی –زبان شناسی، ترجمه­­ی سیده فاطمه علوی و فاطمه نعمتی، تهران: سمت.       
• جمادی، سیاوش (1389). زمینه و زمانه­ی پدیدارشناسی، تهران: ققنوس.                    
119.                                       
•حجوانی، مهدی (1378). «سرانجام بچه­ها خدا را بر می­گردانند.»، پژوهش­نامه­ی ادبیات کودک و نوجوان، سال پنجم، پاییز 78، صص 2-13.                
• حسام­پور، سعید و دهقانیان، جواد و خاوری، صدیقه (1390). «بررسی تکنیک­های طنز و مطایبه در آثار هوشنگ مرادی کرمانی»، مجله­ی علمی-پژوهشی مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز، سال دوم، شماره­ی اوّل، بهار و تابستان 90، صص 24-54.        
• خردخورد، فوزیه و آذر­مکان، حشمت­الله و نوروزی، اسدالله (1395)، «تحول نگاه به مفهوم کودکی در داستان­های هوشنگ مرادی کرمانی»، تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هفتم، شماره­ی اوّل، بهار و تابستان 95، صص25-53.                                                
• سلاجقه، پروین (1380). صدای خط­خوردن مشق، تهران: معین.  
• مرادی کرمانی، هوشنگ (1396). قصه­های مجید، تهران: محراب.

____________•  (1396). بچه­های قالیباف­خانه، تهران: محراب.              

____________•(1394). شما که غریبه نیستید، تهران: محراب.                                                            
• معین­درباری، مریم و شریفی، شهلا و خان­جان، علی­رضا (1395). «کاربرد صافی فرهنگی در ترجمه­ی اصطلاحات: مورد­پژوهی ترجمه­ی انگلیسی بچه­های قالیباف­خانه­ی مرادی کرمانی»، فصل­نامه­ی مطالعات زبان و ترجمه، شماره­ی سوم، پاییز 95، صص 29-58.                          
• منظری توکلی، سعیده و بشیری، محمود (1397). «بومی­گرایی و اقلیم­گرایی در رمان شما که غریبه نیستید هوشنگ مرادی کرمانی»، فصل­نامه­ی اورمزد، شماره 42، تابستان 97، صص 19-38.                                                                                                                                   
• مهدی‌پور عمرانی، روح‌الله (1383)، «شب ‌بخیر عمو اندرسن»، کتاب ماه کودک و نوجوان، اسفند.