بررسی اثر شوری و اندازه بذر بر واکنش های جوانه‌زنی، کارایی تبدیل ذخایر بذر و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانت در جو (Hordeum vulgare L.)

زراعت و اصلاح نباتات

دوره 15، شماره 2، شهریور 1398، صفحه 79-96   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

اکرم فتحی کوزه گرانی^{* 1}؛ تورج میر محمودی²؛ سامان یزدان ستا³

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد.

²عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد- دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد

³3. استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی اثر شوری و اندازه بذر بر واکنش جوانه‌زنی، رشد گیاهچه و کارایی تبدیل ذخایر بذر در جو در شرایط تنش شوری آزمایشی صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی تکرار در سال 1397 انجام شد. فاکتور اول انواع شوری در چهار سطح (صفر شاهد، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر) و فاکتور دوم اندازه بذر(در سه اندازه ریز (وزن دانه کمتر 25 گرم)، متوسط (وزن هزار دانه بین 25-48 گرم) درشت (وزن هزار دانه بیش از 48 گرم)) بود. در این بررسی بالاترین درصد جوانه زنی بذر (89 درصد)، میانگین جوانه زنی روزانه (02/4 بذر)، سرعت جوانه زنی (26/0)، طول ریشه چه (04/5 سانتی متر)، طول ساقه‌چه (32/5 سانتی متر) و وزن خشک ساقه‌چه (026/0 گرم به سطح صفر شوری (شاهد) اختصاص داشت همچنین کمترین مقادیر فعالیت آنزیم‌های آنتی-اکسیدانت به سطح صفر شوری اختصاص داشت. در بین اندازه‌های مختلف بذر بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی (56/86 درصد)، میانگین جوانه‌زنی روزانه (09/4 بذر)، سرعت جوانه‌زنی (26/0)، و مقدار فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت به بذور با اندازه ریز و بالاترین طول ریشه‌چه (31/5 سانتی متر)، طول ساقه چه (94/5 سانتی متر)، وزن خشک ساقه‌چه (026/0 گرم)، به بذور با اندازه درشت اختصاص داشت. در بین تیمارهای اثر متقابل بالاترین متوسط زمان جوانه‌زنی روزانه در بذور با اندازه درشت در سطح 12 دسی‌زیمنس شوری و بالاترین وزن خشک ریشه چه (065/0 گرم)، وزن ذخایر مصرف شده بذر (062/0 گرم) و درصد انتقال ذخایر بذر (69/78 درصد) به بذور درشت در سطح صفر شوری اختصاص یافت.

کلیدواژه‌ها

اندازه؛ بذر؛ شوری؛ جو؛ جوانه‌زنی

مراجع