تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,997 |
تعداد مقالات | 83,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 77,800,505 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,311 |
جستاری تحلیلی بر دو رسالۀ تمثیلی: حی بن یقظان و مونس العشاق | ||
فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی | ||
دوره 13، شماره 47، فروردین 1400، صفحه 39-52 اصل مقاله (191.09 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
علی محمد صابری* | ||
گروه ادبیات فارسی ، دانشکده شهدای مکه ، دانشگاه فرهنگیان | ||
چکیده | ||
این مقاله جستاریست تحلیلی از دو رسالۀ رمزی و تمثیلی حی بن یقظان ابن سینا و مونس العشاق سهروردی. شایسته است بگوییم: هر دو قصه مطابقت و مساوقت وجودی با هم دارند. چرا که هر دو، مسیر سفر روحانی سالکی را نشان میدهند که تا رسیدن به وطن اصلی خود دیدار با راهنمای روشن ضمیری دارند و در این مسیر مراحل و موانعی را در پیش رو میبینند. همچنین هر دو حکیم تمام جزئیات اندیشۀ خود را بیان نکرده و مقصود خود را به صورت رمز و استعاره گفتهاند. به همین دلیل نوعی همزبانی و همفکری و همدلی بین آن دو وجود دارد. هر چند هر دو متفکر بنابر آبشخور فکری خود (فلسفی، کلامی یا عرفانی) صورت بندی و رمز گشایی خاصی به دست دادهاند اما هر دو با هنر راه جستن از صورت به معنا و از قالب به محتوا، به معانی باطنی صورت حکایات خود توجه داشتهاند. و در دستور کار خود ادراک و فهم یقینی را مد نظر داشتهاند. همچنین هر دو متفکر تمام اندیشههای خود را در قالب حکایت بیان نمودهاند و تمثیل را قویترین حجت در زبان راز آمیز خود دانستهاند از این رو این دو قصۀ تمثیلی از منظر این خداوندگاران اندیشه پیمانه و ظرفی بیش نیست برای دست یابی به محتوای پیمانه که شراب جان افزاییست برای نیل به جانان. آنچه در دو رساله بدیهی است: این که سالک میباید از زندان تن خود یعنی نفس و زندان دنیا خارج گشته و روحش در عروج به سوی وطن و جایگاه اصلی خود موانع نفسانی را کنار زده تا به عالم عقول مجرده یا عالم حقیقت صعود کند. این مقاله به روش تحلیلی و توصیفی تدوین شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
تمثیل؛ حی بن یقظان؛ ابن سینا؛ مونس العشاق و سهروردی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 65 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 99 |