بررسی اثر هم افزایی عصاره های آویشن دنایی و چای سبز بر ویژگی های شیمیایی و میکروبی گوشت ماهی قزل آلای رنگین کمان منجمد

نوآوری در علوم و فناوری غذایی

دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 50، دی 1400، صفحه 120-109   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jfst.2021.680666

نویسندگان

سید خدارحم موسوی نژاد¹؛ امیر شاکریان^{* 2}؛ رضا شرافتی چالشتری³؛ ابراهیم رحیمی²

¹دانش‌آموخته دکتری بهداشت مواد غذایی ، دانشکده دامپزشکی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران

²استاد، گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، واحد شهرکرد، دانشگاه ‌آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران

³استادیار، مرکز تحقیقات بیوشیمی و تغذیه در بیماری های متابولیک، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، کاشان، ایران

چکیده

گوشت ماهی یکی از مهمترین منابع پروتئینی است که سریعاً دچار فساد خواهد شد. لذا هدف از این مطالعه بررسی اثر هم افزایی عصاره های آویشن دنایی و چای سبز بر ویژگی های شیمیایی و میکروبی گوشت ماهی قزل آلای رنگین کمان در زمان نگهداری در حالت انجماد بود. در این مطالعه عصاره هیدرواتانولی برگ چای سبز و آویشن دنایی با استفاده از روش خیساندن استخراج و ترکیبات آنها با روش HPLC شناسایی شدند. عصاره ها در غلظت‌های 5/0 درصد به صورت تکی و ترکیبی جهت پوشش‌دهی گوشت ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه ها به مدت 60 روزه در دمای18- درجه سلسیوس در فریزر نگه‌داری شدند. نمونه‌ها در فواصل 10روزه از نظر pH ، ازت تام فرار و عدد تیوباربتوریک اسید و شمارش لیستریا منوسیتوژنز و خصوصیات حسی مورد ارزیابی قرار گرفتند. بیشترین ترکیبات موجود در آویشن دنایی و چای سبز به ترتیب تیمول 4/39، کارواکرول 27/36 میلی‌گرم در گرم و اپی‌گالوکاتچین‌گالات 88/105، اپی‌کاتچین گالات 2/41، اپی‌گالوکاتچین 55/29 و کافئین 45/29 میلی‌گرم در گرم بود. نتایج نشان داد که در طی زمان نگه‌داری، تمام تیمار ها سبب کاهش میزان ازت تام فرار، pH، تیوباربیتوریک اسید، شمارش لیستریا منوسیتوژنز نسبت به نمونه شاهد شدند. همچنین تیمار ترکیبی (5/0 درصدآویشن دنایی و 5/0 درصدچای سبز) بطور معنی‌داری سبب بهبود ویژگی‌های میکروبی،شیمیایی و حسی نمونه ها در طی زمان نگه‌داری شد. بنابراین این عصارها می توانند به عنوان ترکیبات ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی در صنایع گوشت مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

آویشن دنایی؛ چای سبز؛ خاصیت آنتی‌اکسیدانی؛ خاصیت ضدباکتریایی؛ ماهی قزل آلای منجمد

مراجع

. Akbarinia, A., Ashoorabadi, E.S., Mirza, M. 2010. Study on drug yield and essential oil content and composition of thymus daenensis celak. under cultivated condition. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 26 (2):205-212.

2. Angis, S. and Oguzhan, P. 2013. Effect of thyme essential oil and packaging treatments on chemical and microbiological properties of fresh rainbow trout (oncorhynchus mykiss) fillets during storage at refrigerator temperatures. African Journal of Microbiology Research, 7 (13):1136-1143.
3. Dimitrijevic, M., Grkovic, N., Boskovic, M., Baltic, M.Z., Dojcinovic, S., Karabasil, N. et al. 2019. Inhibition of listeria monocytogenes growth on vacuum packaged rainbow trout (oncorhynchus mykiss) with carvacrol and eugenol. Journal of Food Safety, 39 (1): e12553.
4. El‐Hanafy, A.E.A., Shawky, H.A. and Ramadan, M.F. 2011. Preservation of oreochromis niloticus fish using frozen green tea extract: Impact on biochemical, microbiological and sensory characteristics. Journal of Food Processing and Preservation, 35(5):639-646.
5. Haghparast, S., Kashiri, H., Alipour, G. and Shabanpour, B. 2011. Evaluation of green Tea (camellia sinenses) extract and onion (allium cepa L.) juice effects on lipid degradation and sensory acceptance of persian sturgeon (acipenser persicus) fillets: a comparative study. Journal of Agricultural Science and Technology,13 (6):855-868.
6. Hassanzadeh, P., Moradi, M., Vaezi, N., Moosavy, M.H. and Mahmoudi, R. 2018. Effects of chitosan edible coating containing grape seed extract on the shelf-life of refrigerated rainbow trout fillet. Veterinary Research Forum, 9 (1):73-79.
7. Jebelli Javan, A., Moslemi, M., Salimirad, S. and Soleymanpour, S. 2018. Effect of chitosan and trachyspermum ammi essential oil on microbial growth, proteolytic spoilage, lipid oxidation and sensory attributes of chicken fillet during refrigerated storage. Iranian Journal of Veterinary Medicine,12 (1): 69-78.
8. Kakaei, S. and Shahbazi, Y. 2016. Effect of chitosan-gelatin film incorporated with ethanolic red grape seed extract and ziziphora clinopodioides essential oil on survival of Listeria monocytogenes and chemical, microbial and sensory properties of minced trout fillet. LWT-Food Science and Technology, 72:432-438.
9. Mazandrani, H.A., Javadian, S. and Bahram, S. 2016. The effect of encapsulated fennel extracts on the quality of silver carp fillets during refrigerated storage. Food Science & Nutrition, 4 (2):298-304.
10. Nazari, M., Monajemi, R., Ghasemi Pirbalouti, A., Jafarian Dehkordi, M. and Riahi Dehkordi, M. 2013. Effects of essential oils of thymus deanensis and satureja bachtiarica on plasma lipoproteins in rats feeding with a fatty diet. Journal of Herbal Drugs, 3 (4): 243-248.
11. Nieto, G., Ros, G. and Castillo, J. 2018. Antioxidant and antimicrobial properties of rosemary (rosmarinus officinalis, L.): A Review. Medicines, 5 (3): doi: 10.3390/medicines5030098.
12. Ojagh, S.M., Rezaei, M., Razavi, S.H. and Hosseini, S.M.H. 2010. Effect of chitosan coatings enriched with cinnamon oil on the quality of refrigerated rainbow trout. Food Chemistry, 20 (1):193-198.
13. Oladosu-Ajayi, R., George, F., Obasa, S. and Bankole, M. 2013. Effects of some plant extracts on some biological parameters of catfish Clarias gariepinus (Burchell 1822). Journal of Fisheries and Aquatic Sciences,8 (1):142-147.
14. Pirbalouti, A.G., Hashemi, M. and Ghahfarokhi, F.T. 2013. Essential oil and chemical compositions of wild and cultivated thymus daenensis celak and thymus vulgaris L. Industrial Crops and Products, 48: 43-48.
15. Rabiey, S., Hosseini, H. and Rezaei, M. 2014. Use Carum copticum essential oil for controlling the listeria monocytogenes growth in fish model system. Brazilian Journal of Microbiology, 45 (1):89-96.
16. Raeisi, M., Tajik, H., Aliakbarlu, J., Mirhosseini, S.H. and Hosseini, S.M.H. 2015. Effect of carboxymethyl cellulose-based coatings incorporated with zataria multiflora

 

 boiss. essential oil and grape seed extract on the shelf life of rainbow trout fillets. LWT-Food Science and Technology, 64 (2):898-904.

17. Ramirez-Guerra, H., Castillo-Yanez, F., Montano-Cota, E., Ruiz-Cruz, S., Marquez-Rios, E., Canizales-Rodriguez, D. et al. 2018. Protective Effect of an edible tomato plant extract/chitosan coating on the quality and shelf life of sierra fish fillets. Journal of Chemistry,1-6. doi.org/10.1155/2018/2436045
18. Rasouli, L., Fallah, F., Huseini, H. and Hoseini, S. 2014. Effect of kombucha prepared from green tea on blood glucose level and lipid profile in diabetic rats. Journal of Medicinal Plants, 2 (50): 45-53.
19. Rezaeeian, H., Hosseini, S.V., Motalebi, M.A.A. and Mirvaghefi, A.R. 2016. Evaluation of the antimicrobial activity of sea cucumber (holothuria leucospilota) extract on the shelf-Life of rainbow trout (oncorhynchus mykiss) fillets during refrigerated storage. Iranian Journal of Fisheries Sciences, 69 (1):29-37.
20. Sharafati Chaleshtori, R., Mardani, G., Rafieian-Kopaei, M., Sharafati-Chaleshtori, A. and Drees, F. 2013. Residues of oxytetracycline in cultured rainbow trout. Pakistan Journal of Biological Sciences, 16 (21):1419-1422.
21. Sharafati Chaleshtori, R., Rafieian-Kopaei, M. and Salehi, E. 2015. Bioactivity of apium petroselinum and portulaca oleracea essential oils as natural preservatives. Jundishapur Journal of Microbiology, 8 (3): e20128.
22. Sharafati-Chaleshtor, F. and Sharafati-Chaleshtori, R. 2017. In vitro antibacterial and antioxidant properties of elettaria cardamomum maton extract and its effects, incorporated with chitosan, on storage time of lamb meat. Veterinary Arhives, 87 (3): 301-315.
23. Sharafati Chaleshtori, F., Saholi, M. and Sharafati Chaleshtori, R. 2018. Chemical composition, antioxidant and antibacterial activity of bunium persicum, eucalyptus globulus, and rose water on multidrug-resistant listeria species. Journal of Evidence-Based Integrative Medicine, 23:2515690X17751314.
24. Tosun, S.Y., Ucok Alakavuk, D., Ulusoy, S. and Erkan, N. 2018. Effects of essential oils on the survival of salmonella enteritidis and listeria monocytogenes on fresh atlantic salmons (salmo salar) during storage at 2±1° C. Journal of Food Safety, 38 (1): e12408.
25. Van Haute, S., Raes, K., Van Der Meeren, P. and Sampers, I. 2016. The effect of cinnamon, oregano and thyme essential oils in marinade on the microbial shelf life of fish and meat products. Food Control, 68:30-39.
26. Yerlikaya, P. and Gokoglu, N. 2010. Effect of previous plant extract treatment on sensory and physical properties of frozen bonito (sarda sarda) filllets. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences,10 (3):341-349.