ارائۀ الگوی مدرسۀ شاد از طریق واکاوی مضامین شادی در ادبیات و فرهنگ ایرانی

پژوهشنامه ادبیات تعلیمی

مقاله 5، دوره 13، شماره 49، خرداد 1400، صفحه 123-146   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/pars.2021.680946

نویسندگان

سمیه بهرامیان¹؛ محمد علی نادی^{* 2}؛ فریبا کریمی³؛ عبدارضا مدرس زاده⁴

¹دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

²دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران (نویسنده مسئول)

³دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

⁴دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان، اصفهان، ایران

چکیده

مطالعۀ حاضر با هدف ارائۀ الگوی مدرسۀ شاد از طریق واکاوی مضامین شادی در ادبیات و فرهنگ ایرانی به انجام رسید. روش پژوهش، تحلیل مضمون به‌عنوان یکی از روش‌های رویکرد کیفی است. داده‌های پژوهش شامل منابع و متون مرتبط با فرهنگ و ادبیات ایرانی است که از طریق تکنیک تحلیل متن و با توجه به فرایند تحلیل داده در روش تحلیل مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که شادی در فرهنگ و ادبیات ایرانی دربارۀ دو مضمون فراگیر اصلی شادی بیرونی (آفاقی) و شادی درونی (انفسی) قابلیت صورت‌بندی دارد. شادی بیرونی شامل زیست جهان شاد و بهْ زیستن و شادی درونی دربرگیرندۀ ایستار، منش و پویش معطوف به شادی است. ارائۀ الگوی مدرسۀ شاد بر مبنای مضامین شادی در فرهنگ و ادبیات ایرانی مستلزم توجه به ابعاد و مؤلفه‌های شادی بیرونی و شادی درونی و لحاظ نمودن این ابعاد در رابطه با ارکان و مؤلفه‌های اصلی مدرسه است که در قالب برنامۀ درسی معطوف به شادی، کارکنان آموزشی و اجرایی مدارس به‌مثابۀ آموزشگران شادی، محیط مدرسه با نشاط و دانش‌آموزان شاد زیست نمود پیدا می‌کند.
 

کلیدواژه‌ها

شادی؛ مدرسۀ شاد؛ ادبیات ایرانی؛ فرهنگ ایرانی

مراجع

1. اکبرپوران، سپیده؛ رضایی، محمد (1397). مروری بر سیاست شادی / نشاط در مدارس ایران از ایده تا اجرا، فصلنامه علمی – پژوهشی سیاست‌گذاری عمومی، دوره 4، شماره 2: 142-121

2. باقری خلیلی، علی‌اکبر (1386). شادی در فرهنگ و ادب ایرانی، فصلنامه مطالعات ملی، سال هشتم، شماره 2: 81-53

3. عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخ‌زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی، اندیشه مدیریت راهبردی، سال پنجم، شماره پیاپی دهم: 198-151

4. گلستان اصیل، حامد (1391). ابعاد شادی در شعر حافظ، پایان‌نامه کارشناسی رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یاسوج

5. نسیمی، شیرین (1392). مؤلفه‌های شادی و نشاط در آثار سعدی به ویژه غزلیات، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام‌نور، واحد تهران جنوب.

6. هاشمی، سیدضیا؛ رضایی، محمد؛ اکبرپوران، سپیده (1395). از شادی تا نشاط، شادی در ساختار معنایی حاکم بر نظام آموزشی، فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، دوره نهم، شماره 3: 204-183

7. سایت گنجور https://ganjoor.net

8. Attride–Stirling, J. (2001). Thematic networks: an analytic tool for qualitative research, Qualitative Research, 1(3): 385-405

9. Bullough, R. V. (2011). Hope, happiness, teaching, and learning. In New Understandings of Teacher's Work (pp. 15-30). Springer, Dordrecht.

10. Ivens, J. 2007. The development of a happiness measure for schoolchildren. Educational Psychology in Practice, 23(3): 221-239.

11. Faridi, S. (2014). Happy teaching, happy learning: 13 secrets to Finland's success. Education Week Teacher.

12. Furlong, M. J., Gilman, R., & Huebner, E. S. (Eds.). (2009). Handbook of positive psychology in schools. Routledge.

13. Glover, D., Gough, G., Johnson, M., & Cartwright, N. (2000). Bullying in 25 secondary schools: Incidence, impact and intervention. Educational research, 42(2), 141-156.

14. Gulati, M., Sander, R., & Sockloskie, R. (2001). The happy charade: An empirical examination of the third year of law school. J. Legal Educ., 51, 235.

15. Jolly-Ryan, J. (2009). Promoting mental health in law schools: what law schools can do for law students to help them become happy, mentally healthy lawyers. U. Louisville L. Rev., 48, 95.

16. Kim, G. (2016). Happy Schools! A framework for learner well-being in the Asia-Pacific.

17. McCabe, K., Bray, M. A., Kehle, T. J., Theodore, L. A., & Gelbar, N. W. (2011). Promoting happiness and life satisfaction in school children. Canadian journal of school psychology, 26(3), 177-192.

18. O'Rourke, J., & Cooper, M. (2010). Lucky to be happy: A study of happiness in Australian primary students. Australian Journal of Educational & Developmental Psychology, 10, 94-107.

19. Rydeen, J. E. (2008). Happy school= success, FAIA, architect/facility planning specialist and former president of Armstrong, Torseth, Skold&Rydeen. Inc.(ATS&R), Minneapolis. Dec, 1.

20. Sherab, K. (2013). Gross national happiness education in Bhutanese schools: Understanding the experiences and efficacy beliefs of principals and teachers. Unpublished doctoral thesis. University of New England, Armidale, Australia.

21. Smith, A. (2009). Winning the H factor: The secrets of happy schools. A&C Black.

22. Suldo, S. M. (2016). Promoting student happiness: Positive psychology interventions in schools. Guilford Publications.

23. Wolk, S. (2009). Joy in school. Educational leadership, 66(1), 8-15.