تأثیر تجویز هم‌زمان سیلدنافیل سیترات با دکسترومتورفان و کلرفنیرامین بر شاخص‌های سرمی آسیب قلبی در موش صحرایی

آسیب‌شناسی درمانگاهی دامپزشکی

دوره 14، 4 (56) زمستان، بهمن 1399، صفحه 401-410   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jvcp.2021.1922087.1296

نویسندگان

رسول صادقی¹؛ بهرام عمواوغلی تبریزی^{* 2}؛ مجید فرتاش وند³

¹دانش آموخته دکترای دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

²دانشیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

³استادیار گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

چکیده

سیلدنافیل سیترات یک مهارکننده آنزیم فسفو­دی­استراز 5، دکسترومتورفان یک ضدسرفه با اثرات اپیوئیدی ضعیف و کلرفنیرامین آنتی‌هیستامین نسل یک می­باشد. متابولیسم اصلی هر سه دارو از طریق سیتوکروم P450 کبدی صورت می­پذیرد. با توجه به این­که عوارض قلبی- عروقی مرتبط با هر سه دارو گزارش ‌شده­است، هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی سطح سرمی آنزیم­های شاخص آسیب قلبی و تروپوونین I متعاقب تجویز هم­زمان سیلدنافیل با دکسترومتورفان و کلرفنیرامین بود. تعداد 40 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار در 8 گروه مورد مطالعه قرار­گرفتند که یک گروه شاهد و بقیه گروه­های تیمار که داروهای سیلدنافیل سیترات (mg/kg100)، دکسترومتورفان (mg/kg20)، کلرفنیرامین (mg/kg20)، دکسترومتورفان+کلرفنیرامین، سیلدنافیل+دکسترومتورفان، سیلدنافیل+کلرفنیرامین، سیلدنافیل+دکسترومتورفان+کلرفنیرامین را به­مدت 30 روز و به روش گاواژ، خوراکی دریافت کردند. یافته­ها نشان داد که تجویز سیلدنافیل به موش­های صحرایی، موجب تغییرات آماری معنی­دار شاخص­های سرمی آسیب قلبی در مقایسه با گروه شاهد نشد (05/0<p )، بلکه مقدار CK-MB (creatine phosphokinas MB) نیز نسبت به گروه شاهد کاهش نشان ­داد. از سویی دیگر، تجویز کلرفنیرامین سبب افزایش معنی­دار LDH (lactate dehydrogenase) (01/0p <) و CK-MB (001/0p <) نسبت به گروه شاهد شد و نیز تجویز دکسترومتورفان، افزایش فعالیت آنزیم­های موردمطالعه را موجب گردید که  AST (افزایشaspartate aminotransferase) (05/0p <) و CK-MB (001/0p <) معنی­دار بود. همچنین تجویز هم‌زمان سیلدنافیل با دکسترومتورفان و سیلدنافیل با کلرفنیرامین و یا هر سه باهم، باعث افزایش سطح فعالیت هر سه آنزیم شاخص آسیب قلبی شد. 

کلیدواژه‌ها

سیلدنافیل سیترات؛ دکسترومتورفان؛ کلرفنیرامین؛ تروپونین I قلبی؛ آسیب قلبی؛ موش صحرایی

مراجع

• Al–Toma, F.J. and Dawood, M.S. (2008). Behavior of Creatine Kinase Isoenzymes in Hepatic Diseases. Kufa Medical Journal, 11(1): 501-507.
• Babuin, L. and Jaffe. A.S. (2005). Troponin: the biomarker of choice for the detection of cardiac injury. Canadian Medical Association Journal, 173(10): 1191-1202.
• Benedict, N., Seybert, A. and Mathier, M.A. (2007). Evidence-based pharmacologic management of pulmonary arterial hypertension. Clinical Therapeutics, 29(10): 2134-35.
• Boyce, G. and Umland, M. (2001). Sildenafil Citrate: A Therapeutic Update. Clinical Therapeutics, 23(1): 1-22.
• Chen, S.L., Huang, E.Y.K., Chow, L.H. and Tao, P.L. (2005). Dextromethorphan differentially affects opioid antinociception in rats. British Journal of Pharmacology, 144(3): 400-404.
• Chyka, P.A., Erdman, A.R., Manoguerra, A.S., Christianson, G., Booze, L.L., Nelson, L.S. et al. (2007). Dextromethorphan poisoning: an evidence-based consensus guideline for out-of-hospital management. Clinical Toxicology, 45(6): 662-667.
• Colahan, P.T., Jackson, C.A., Rice, B., Szabo, N. and Jones, J.H. (2010). The effect of sildenafil citrate administration on selected physiological parameters of exercising Thoroughbred horses. Equine Veterinary Journal, 42: 606-612
• Dhariwal, A.K. and Bavdekar, S.B. (2015). Sildenafil in pediatric pulmonary arterial hypertension. Journal of Postgraduate Medicine, 61(3): 181-192.
• Di Stolfo, G., Accadia, M., Mastroianno, S., Leone, M.P., Palumbo, O., Palumbo, P. et al. (2019). Long QT syndrome in chromosome 7q35q36.3 deletion involving KCNH2 gene: Warning for chlorpheniramine prescription. Molecular Genetics & Genomic Medicine, 7(9): e855.
• Falcón-Chévere, J.L., Cabañas, J.G., Canales-Colón, I. and Martorell-Millan, G. (2007). Sildenafil citrate and Torsade de pointes. Boletin de la Asociacion Medica de Puerto Rico, 99(4): 325-30.
• Fiocchi, R., Gori, M., Taddi, F., Trevisani, L., Gallo, M. and Eleftheriou, G. (2019). Cardiac toxicity of combined vemurafenib and cobimetinib administration. International Journal of Clinical Pharmacology and Therapeutics, 57(5): 259-263.
• Gerometta, R., Alvarez, L.J. and Candia, O.A. (2012). Sildenafil accelerates anterior chamber refilling after paracentesis in sheep and rabbits. Investigative Ophthalmology & Visual Science, 53(2): 565-573.
• Hasanein, P. (2009). Effects of chlorpheniramine and hydroxyzine administration, as histamine H1- receptor antagonists, on the nociception threshold of cholestatic rats. Hormozgan Medical Journal, 13(3): 173-181. [In Persian]
• Hong, H.K. and Jo, S.H. (2009). Block of hERG K+ channel by classic histamine H1 receptor antagonist chlorpheniramine. The Korean Journal of Physiology & Pharmacology, 13(3): 215-220.
• Huang, S.A. and Lie, J.D. (2013). Phosphodiesterase-5 (PDE5) Inhibitors in the Management of Erectile Dysfunction. Pharmacy and Therapeutics, 38(7): 407.
• Ichinose, F., Erana-Garcia, J., Hromi, J., Raveh, Y., Jones, R., Krim, L. et al. (2001). Nebulized sildenafil is a selective pulmonary vasodilator in lambs with acute pulmonary hypertension. Critical Care Medicine, 29(5): 1000-1005.
• Jackson, G., Gillies, H., Osterloh, I. (2005). Past, present, and future: a 7-year update of Viagra (sildenafil citrate). International Journal of Clinical Practice, 59(6): 680-691.
• Jamshidzadeh, A. and Azarpira, N. (2011). The Effects of Topical Sildenafil on Wound Healing in Rat. Iranian Journal of Pharmaceutical Sciences, 7(1): 43-48.
• Kamei, C., Ohuchi, M., Sugimoto, Y. and Okuma, C. (2000). Mechanism responsible for epileptogenic activity by first-generation H1-antagonists in rats. Brain Research, 887(1): 183-186.
• Kane, L.B. and Klings, E.S. (2006). Present and future treatment strategies for pulmonary arterial hypertension: focus on phosphodiesterase-5 inhibitors. Treatments in Respiratory Medicine, 5(4): 271-282.
• Kaplan, B., Buchanan, J. and Krantz, M.J. (2011). QTc prolongation due to dextromethorphan. International Journal of Cardiology, 148(3): 363.
• Krantz, M.J., Martin, J., Stimmel, B., Mehta, D. and Haigney, M.C.P. (2009). QTc interval screening and methadone treatment. Annals of Internal Medicine, 150(6): 387-95.
• Krantz, M.J., Palmer, R.B. and Haigney, M.C.P. (2021). Cardiovascular Complications of Opioid Use. Journals of the American College of Cardiology, 77(2): 205-23.
• Leibovitch, L., Matok, I. and Paret, G. (2007). Therapeutic applications of sildenafil citrate in the management of paediatric pulmonary hypertension. Drugs, 67(1): 57-73
• Li, M. and Ramos, L.G. (2017). Drug-Induced QT Prolongation and Torsades de Pointes. Pharmacy and Therapeutics, 42(7): 473-477.
• Liu, H., Zheng, Q. and Farley, J.M. (2006). Antimuscarinic actions of antihistamines on the heart. Journal of Biomedical Science, 13(3): 395-401.
• Martin, L.L. and Heins, J.R. (2017). Assessing Risk Factors for Torsades de Pointes. South Dakota Medicine, 70(3): 135-137.
• Martínez, L. and González, G. (2018). Cardiotoxicity of H1-antihistamines. Journal of Analytical & Pharmaceutical Research, 7(2): 197-201.
• Moreira, Jr.S.G., Brannigan, R.E., Spitz, A., Orejuela, F.J., Lipshultz, L.I. and Kim, E.D. (2000). Side-effect profile of sildenafil citrate (Viagra) in clinical practice. Urology, 56(3): 474-476.
• Nia, A.M., Fuhr, U., Gassanov, N., Erdmann, E. and Er, F. (2010). Torsades de pointes tachycardia induced by common cold compound medication containing chlorpheniramine. European Journal of Clinical Pharmacology, 66(11): 1173-1175.
• Noori, S., Friedlich, P., Wong, P., Garingo, A. and Seri, I. (2007). Cardiovascular effects of sildenafil in neonates and infants with congenital diaphragmatic hernia and pulmonary hypertension. Neonatology, 91(2): 92-100.
• O’Brien, P.J., Landt, Y. and Ladenson, J.H. (1997). Differential reactivity of cardiac and skeletal muscle from various species in a cardiac troponin I immunoassay. Clinical Chemistry, 43(12): 2333-2338.
• Ösken, A., Yelgeç, N.S., Zehir, R., Kemaloğlu Öz, T., Yaylacı, S., Akdemir, R. et al. (2016). Torsades de pointes induced by concomitant use of chlorpheniramine and propranolol: An unusual presentation with no QT prolongation. Indian Journal of Pharmacology, 48(4): 462-465.
• Richalet, J.P., Gratadour, P., Robach, P., Pham, I., Déchaux, M., Joncquiert-Latarjet, A., et al. (2005). Sildenafil inhibits altitude-induced hypoxemia and pulmonary hypertension. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, 171(3): 275-281.
• Shin, H.S., Bae, S.K. and Lee, M.G. (2006): Pharmacokinetics of sildenafil after intraveno- us and oral administration in rats: hepatic and intestinal first-pass effects. International Journal of Pharmaceutics, 320(1-2): 64-70.
• Silva, A.R. and Dinis-Oliveira R.J. (2020). Pharmacokinetics and pharmacodynamics of dextromethorphan: clinical and forensic aspects. Drug Metabolism Review, 52(2): 258-282.
• Soldovieri, M.V., Miceli, F. and Taglialatela, M. (2008). Cardiotoxic effects of antihistamines: from basics to clinics (...and back). Chemical Research in Toxicology, 21(5): 997-1004.
• Tisdale, J.E. (2016). Drug-induced QT interval prolongation and torsades de pointes: Role of the pharmacist in risk assessment, prevention and management. Canadian Pharmacists Journal, 149(3): 139-152.
• Weimann, J., Ullrich, R., Hromi, J., Fujino, Y., Clark, M.W., Bloch, K.D., et al. (2000). Sildenafil is a pulmonary vasodilator in awake lambs with acute pulmonary hypertension. Anesthesiology, 92(6): 1702-1712.
• Yang, H.H., Hou, C.C., Lin, M.T. and Chang, C.P., (2012). Attenuating heat-induced acute lung inflammation and injury by dextromethorphan in rats. American Journal of Respiratory Cell and Molecular Biology, 46(3): 407-413
  • Yu, S., Gao, Y., Walline, J.H., Lu, X., Zhao, L. and Li, L. (2021). Role of anti-allergic agents on attenuating transfusion reactions in adults: A systematic review and meta-analysis. Transfusion and Apheresis Science, 60(2): 103041.
• Zarini, E., Amouoghli Tabrizi, B., Fartashvand, M. and Sadeghy, R. (2014). Effects of Long-term administration of sildenafil citrate on serum markers of cardiac injury in the rats. Journal of Comparative Pathobiology, 11(3): 1357-1362. [In Persian]