اثر شدت و مدت گرسنگی به همراه پدیده رشد جبرانی بر عملکرد رشد، خصوصیات لاشه و ترکیب شیمیایی گوشت بره های گوسفند نژاد لری

فصلنامه زیست شناسی جانوری

دوره 13، شماره 3، خرداد 1400، صفحه 129-144   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

نویسندگان

بهروز یاراحمدی^* ؛ محسن محمدی ساعی؛ علیرضا چگنی

بخش تحقیقات علوم دامی مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران

چکیده

این تحقیق به ‌منظور بررسی اثر شدت و مدت گرسنگی به همراه پدیده رشد جبرانی بر عملکرد رشد، خصوصیات لاشه و ترکیب شیمیایی گوشت بره‌های نر گوسفند نژاد لری با 54 رأس بره­ی نر 30 کیلوگرمی انجام شد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل مدت گرسنگی با دو سطح (35 روز و 45 روز) و شدت گرسنگی با سه سطح (حد اشتها، 80 درصد و 60 درصد) بوده که بر اساس آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی (3×2) با سه تکرار انجام شد. در پایان آزمایش میزان افزایش وزن روزانه، وزن نهایی، ضریب تبدیل غذایی و خوراک مصرفی محاسبه ‌شد. همچنین خصوصیات لاشه به همراه هزینه تولید برای هر کیلوگرم افزایش وزن لاشه و گوشت لخم محاسبه شد. جهت تعیین ترکیب شیمایی گوشت درصد ماده خشک، خاکستر، چربی خام و پروتئین خام تعیین شد.  نتایج نشان داد بین افزایش وزن روزانه، ماده خشک مصرفی و ضریب تبدیل خوراک در پایان دوره محدودیت تفاوت معنی‌دار وجود داشت (05/0 >p ). در پایان رشد جبرانی گروه‌های محدودیتی با 35 روز گرسنگی افزایش وزن روزانه بیشتری نسبت به سایر تیمارها داشتند (05/ 0>p ). در دوره رشد جبرانی ضریب تبدیل خوراک در تیمارهای محدودیت خوراک نسبت به تیمار شاهد کاهش داشت (05/0 >p ). نتایج صفات لاشه در دوره محدودیت خوراک نشان داد که میانگین اکثر صفات لاشه در تیمارهای شاهد بالاتر از گروه‌های محدودیت بود (05/0 >p ). در این بین وزن دنبه، درصد دنبه و چربی کل لاشه در تیمارهای شاهد بالاتر از کلیه گروه‌های محدودیت بود.در این مورد گروه‌های محدودیت خوراک 35 و 45 روز گرسنگی بالاترین درصد گوشت لخم لاشه را در دوره محدودیت و رشد جبرانی داشتند. این مطالعه مشخص نمود بره‌های تحت محدودیت 60 درصد خوراک با 35 روز گرسنگی به دلیل افزایش وزن بالاتر، ضریب تبدیل خوراک مناسب‌تر و صفات لاشه مناسب‌تر همچنین درصد گوشت لخم بیشتر نسبت به سایر تیمارها ارجحیت داشتند.

کلیدواژه‌ها

رشد جبرانی؛ شدت گرسنگی؛ ضریب تبدیل خوراک؛ محدودیت خوراک

مراجع

1. Abouheif M., Al-Sornokh H., Swelum A., Yaqoob H., Al-Owaimer A. 2015. Effect of different feed restriction regimens on lamb performance and carcass traits. Revista Brasileira de Zootecnia, 44(3): 76-82.
2. Addah W., Ayantunde A., Okine E.K. 2017. Effects of restricted feeding and re-alimentation of dietary protein or energy on compensatory growth of sheep. South African Animal Science, 47(3): 389-396. ‏
3. Allden W.G. 1970. The effects of nutritional deprivation on the subsequent productivity of sheep and cattle. In Nutrition Abstracts and Reviews, 40: 1167-1184.
4. Aziz N.N., Murray D.M., Ball R.D. 1992. The effect of live weight gains and live weight loss on body composition of Merino wethers: chemical composition of the dissected components. Journal of Animal Science, 70: 3412-3420.
5. Bigdeli M. 1996.Compensatory growth in the ruminant animal. Ph.D. thesis, Universit of Queensland.
6. Burrin D.G., Britton R.A., Ferrell C.L. 1988. Visceral organ size and hepatocyte metabolic activity in fed and fasted rats. The Journal of Nutrition, 118(12): 1547-1552.
7. Carstens G.E., Johnson D.E., Ellenberger M.A., Tatum J.D. 1991. Physical and chemical components of the empty body during compensatory growth in beef steers. Journal of Animal Science, 69: 3251–3264.
8. Clark J.H., Olson K.C., Schmidt T.B., Linville M.L., Berg E.P., 2007. Effects of dry matter intake restriction on diet digestion, energy partitioning, phosphorus retention, and ruminal fermentation by beef steers. Journal of Animal Science, 85: 3383-3390.
9. Dashtizadeh M., Zamiri M.J., Kamali A. 2008. Effect of feed restriction on compensatory growth response of young male goats. Iranian Journal Veterinary Research. 9:109-120. [In Persian]
10.  Deputy of Improvement of Livestock Production in Lorestan Province., 2018. Performance report of the Deputy of Improvement of Livestock Production in Lorestan Province in 2018. Agricultral Jihad organition of Lorestan. [In Persian]
11.  Ding L.M., Chen J.Q., Degen A.A., Qiu Q., Liu P.P., Dong Q.M., Shang Z.H., Zhang J.J., Liu S.J. 2016. Growth performance and hormonal status during feed restriction and compensatory growth of Small- Sheep in China Han tail. Small Ruminant Research,144: 191-196.
12.  Donovan P.B., 1984. Compensatory gain in cattle and sheep. In Nutrition Abstract and Review, 54: 389-410.
13.  Drouillard J.S., Klopfenstein T.J., Britton R.A., Bauer M.L., Gramlich S.M., Wester T.J., Ferrell C.L. 1991. Growth, body composition, and visceral organ mass and metabolism in lambs during and after metabolizable protein or net energy restrictions. Journal of Animal Science, 69: 3357–3375.
14.  Graham N.M., Searle T.W. 1975. Studies of weaner sheep during and after a period of weight stasis. I. Energy and nitrogen utilization. Australian Journal of Agricultural Research, 26(2): 343-353.
15.  Greeff J.C., Meissner H.H., Roux C.Z. 1986. The effect of compensatory growth on body composition in sheep. South African Journal of Animal Science,16: 162-168.
16.  Homem A.C., Sobrinho A.G., Yamamoto S., 2007. Compensatory gain in lambs in the rearing phase: performance and biometric measure. Revista Brasileira de Zootecnia, 36(1): 111-119.
17.  Hornick J.L., Van Eenaeme C., Gérard O., Dufrasne I., Istasse L. 2000. Mechanisms of reduced and compensatory growth. Domestic animal endocrinology,19(2): 121-32.
18.  Kabbali A., Johnson W.L., Johnson D.W. 1992. Effects of compensatory growth on somebody component weights and on carcass and non carcass composition of growing lambs. Journal of Animal Science,70: 2852-2858.
19.  Kabbali A., Johnson W.L., Johnson D.W. 1992. Effects of under nutrition and refeeding on weights of body parts and chemical components of growing Moroccan lambs. Journal of Animal Science, 70:2859-2865.
20.  Kamalzadeh A. Bruchem J. Van Koops W.J., Tamminga S., Zwart D. 1997. Feed quality restriction and compensatory growth in growing sheep: feed intake, digestion, nitrogen balance and modeling change in feed efficiency. Livestock Production Science, 52: 209-217.
21.  Kamalzadeh A. Koops W.J., van Bruchem J., Tamminga S., Zwart D. 1998. Feed quality restriction and compensatory growth in growing sheep: Development of body organs. Small Ruminant Research, 29: 71-82.
22.  Kamalzadeh A., Koops W.J., Kiasat A. 2009. Effect of qualitative feed restriction on energy metabolism and nitrogen retention in sheep. South African Journal of Animal Science, 39: 30-39.
23.  Keogh K., Waters S.M., Kelly A.K., Kenny D.A. 2015. Feed restriction and subsequent realimentation in Holstein Friesian bulls: I. Effect on animal performance; muscle, fat, and linear body measurements; and slaughter characteristics. Journal of Animal Science, 93: 3578–3589.
24.  Libardi K.D.C., Costa P.B., Oliveira A.A., Cavilhão C., Hermes P.R., Ramella J.R.P. 2018. Metabolic profile of santa ines lambs finished in feedlot with feeding restriction ad libitum. Ciência Animal Brasil, In press.
25.  Loerch S.C., Fluharty F.L. 1998. Effects of programming intake on performance and carcass characteristics of feedlot cattle. Journal of Animal Science, 76: 371-377.
26.  Mahouachi M., Atti N. 2005. Effects of restricted feeding and re-feeding of Barbarine lambs intake, growth and non-carcass components. Animal Science, 81: 305-312.
27.  Moezzifar M., Karimi N., Zand K. 2016. The effect of feed restriction and compensatory growth on microbial crude protein production in fattening Afshari male lambs post weaning. Animal Environment, 8(2): 25-32. [In Persian]
28.  Murphy T.A., Loerch S.C. 1994. Effects of restricted feeding of growing steers on performance, carcass characteristics and composition. Journal of Animal Science, 72: 2497- 2507.
29.  National Research Council (NRC). 2007. Nutrient requirements of sheep. Sixth rev. ed. National Academy Press, Washington, DC, USA.
30.  Plavnik I., Hurwitz S. 1989. Effect of dietary protein, energy, and feed pelleting on the response of chicks to early feed restriction. Poultry Science, 68(8): 1118-1125.
31.  Rezaivand H. 2000. Investigation of compensatory growth in lamb (Arabian sheep), MSc thesis, Shahid Chamran University of Ahwaz, Ramin Agricultural Education and Research Complex. [In Persian]
32.  Ryan W.J. 1990. Compensatory growth in cattle and sheep. Nutrition Abstracts and Reviews. Series B, Livestock Feeds and Feeding, 60: 653–664.
33.  Ryan W.J., Williams I.H., Moir R.J. 1993. Compensatory growth in sheep and cattle. II. Changes in body composition and tissue weights. Australian Journal of Agricultural Research, 44(7): 1623-1633.
34.  Sami A., Al-Selbood B.A., Abouheif M. 2016. Impact of short compensatory growth periods on performance, carcass traits, fat deposition and meat properties of Najdi lambs. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 40(6): 744-749. ‏
35.  SAS Institute. 2003. SAS User's Guide. Version 9.1. SAS Institute Inc. Cary, NC, USA.
36.  Searle T.W., Graham N.M., Smith E. 1979. Studies of weaned lambs before, during and after a period of weight loss. II. Body composition. Austalian Journal of Agricultural Research, 30: 525-531.
37.  Shadnoush G.R., Alikhani M., Rahmani H.R., Edriss M. A., Kamalzadeh A., Zahedifar M. 2011. Effects of restricted feeding and re-feeding in growing lambs: intake, growth and body organs development. Journal of Animal and Veterinary Advances, 10(3): 280-285. ‏
38.  Soeparno M., Davis L. 1987. Studies on the growth and carcass composition in Daldal wether lamb. 2. The effect of dietary protein/energy ratio. Australian Journal of Agricultural Research, 38: 417-429.
39.  Taylor C.S., Turner H.G., Young G.B. 1981. Genetic control of equilibrium maintenance efficiency in cattle. Animal Science, 33(2): 179-194.
40.  Turgeon O.A., Brink D.R., Bartle S.J. 1986. Effects of growth rate and compensatory growth on body composition in lambs. Journal of Animal Science, 63: 770-780.
41.  Yambayamba E.S.K., Price M.A., Jones S.D.M. 1996. Compensatory growth of carcass tissues and visceral organs in beef heifers. Livestock Production Science, 46(1): 19-32.