تدوین الگوی کیفیت بخشی مدارس بر اساس سرمایه اجتماعی و اثربخشی مدارس مقطع متوسطه دوم نظری

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

دوره 14، شماره 4 - شماره پیاپی 54، اسفند 1399، صفحه 174-151   

نوع مقاله: علمی پژوهشی (کمی)

نویسندگان

بابک باقری¹؛ یداله مهرعلی زاده^{* 2}؛ محمد حسین پور³؛ لیلا بهمئی⁴

¹دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

²استاد گروه مدیریت آموزشی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

³دانشیار گروه مدیریت آموزشی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

⁴استادیار گروه مدیریت آموزشی، واحد امیدیه، دانشگاه آزاد اسلامی، امیدیه، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تدوین الگوی کیفیت بخشی مدارس بر اساس سرمایه اجتماعی و اثربخشی مدارس مقطع متوسطه دوم نظری استان ایلام بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی در قالب الگوسازی مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری  شامل کلیه مدیران، دبیران، سرگروه های آموزشی و رؤسای انجمن اولیا مدارس مقطع متوسطه دوم نظری استان ایلام در سال تحصیلی 98-97 بود و تعداد 220 نفر از 55 مدرسه با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار شامل پرسشنامه سرمایه اجتماعی و پرسشنامه اثربخشیبود.داده ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار آماریSMART PLS2 تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد الگوی معادلات ساختاری رابطه بین سرمایه اجتماعی با اثربخشی مدارس متوسطه دوم نظری استان ایلام از برازش مناسب برخوردار است. همچنین نتایج نشان داد رابطه سرمایه اجتماعی با  اثربخشی یک رابطه مثبت معنادار است . توجه به سرمایه اجتماعی می تواندگام موثری در جهت بالابردن اثربخشی مدارس متوسطه دوم نظری و به تبع آن کیفیت بخشی مدارس این مقطع باشد.
واژه های کلیدی:کیفیت بخشی مدارس، سرمایه اجتماعی، اثربخشی، متوسطه نظری.

کلیدواژه‌ها

کیفیت بخشی؛ سرمایه اجتماعی؛ اثربخشی

مراجع

احمدی، یعقوب. محمدی بلبلان آباد، اسعد. (1392). سرمایه اجتماعى و اثربخشى کارکنان گمرک ( مطالعه موردى: استان کردستان)، فرآیند مدیریت وم توسعه،  26( 2): 187- 207.

استونر، جیمز و فریمن، ادوارد. (1375). مدیریت، ترجمه محمد اعرابی و علی پارساییان، چاپ اول، تهران، موسسه مطالعات و  پژوهش های بازرگانی.

اکبری، محمد صادق و نجفی، امیر. ( 1396). نقش سرمایه اجتماعی سازمانی در بهبود اثربخشی سازمانی، سومین کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و مهندسی، تایلند.

آموزگار، حسین و شهابی، سمیرا. ( ۱۳۹۵). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و اثربخشی سازمانی کارکنان اداره کل فنی و حرفه ای، اولین همایش بین المللی پژوهش های نوین در مطالعات مدیریت، شیراز.

بزرگی نژاد، خدیجه. زارعی، رضا. (1396). ابعاد و شاخص های کیفیت مدارس، دومین همایش بین المللی پژوهش های مدیریت و علوم انسانی، دانشگاه تهران.

پاهنگ، نظام الدین. مهدیون، روح اله. یاریقلی، بهبود. (1396). بررسی کیفیت مدارس و شناسایی عوامل مؤثربرآن: پژوهشی ترکیبی، مدیریت مدرسه، 5 (1):193-173.

پناهی، بلال. (1398). فراتحلیل پیشایندها و پیامدهای سرمایة اجتماعی در سازمان ها، مدیریت سرمایه اجتماعی، 6 (3): 37-351.

حسین پور، داود. قربانی پاجی، علی. (1396). تاثیرراهبردهای توسعه منابع انسانی بر اثربخشی سازمانی، فصلنامه پژوهش های مدیریت راهبردی، 65(1):45-75.

دفت، ریچارد ال. (1380). مبانی تئوری و طراحی سازمان، ترجمه علی پارسائیان و سید محمـد اعرابـی، تهـران: دفتـر پژوهش های فرهنگی.

رضائیان، علی. ( 1388). تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم، تهران: سمت. 

سلاجقه، سنجر. اشرف زاده، الهام. (1393). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با اثربخشی سازمانی در مرکز آموزشی درمانی بیمارستان شفا شهر کرمان، مدیریت سرمایه اجتماعی، 1( 1): 43- 64.

ﺳﻴﺪ ﻧﻘﻮی  ﭘﻮر، میرعلی. حسین پور، داوود. ولدی آلاشتی، رضا. (1397). ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻘﺶ اﺑﻌﺎد ﺟﻮ اﺧﻼﻗﻲ ﺑﺮ  ﺿﺎﺑﻄﻪ ﮔﺮﻳﺰی ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺳﺎزﻣﺎن، مطالعات منابع انسانی، 8( 27): 1-24.

علیزاده، محمد و مومنی فرد، معصومه.( 1393). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی بر اثربخشی سازمان، کنفرانس بین المللی حسابداری و مدیریت، تهران.

فاین، بن. (1394). سرمایه اجتماعی و نظریه اجتماعی: اقتصاد سیاسی و دانش اجتماعی در طلیعه هزاره سوم، ترجمه محمد کمال سرواریان، چاپ دوم، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.

فیروزنیا، امیر. داداشی، ایمان.  غالم نیا روشن، حمیدرضا. ( 1398).  اعتباریابی ابزار سنجش گزارشگری سرمایه فکری در ایران مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی براساس نظریه نمایندگی، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 8( 13): 69- 83.

کوهی، امیرحسین. هاشمی، ابوالفضل. مینایی، علی و دهقان، امین. (1398). رابطه بین ساختار توانمندساز مدارس با خشنودی شغلی معلمان و اثربخشی مدارس مقطع ابتدایی شهرستان قرچک، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، 11(40):99-114.

گیوریان، حسن. (1391). بررسی تأثیر رسانه بر سرمایه اجتماعی، مطالعات رسانه ای، 7( 16): 29- 36.

محسنین، شهریار. اسفیدانی، محمدرحیم. (1393). معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرم‌افزار Smart-PLS: آموزشی و کاربردی، چاپ اول، تهران: مهربان نشر.

محمدی، جمال. محمدی، فردین. سلیمان زاده، زهرا السادات. (1390). تبیین جامعه شناختی رابطة سرمایة اجتماعی/ فرهنگی و اثربخشی آموزشی معلمان ( مطالعة موردی: دبیران دبیرستان های شهر سنندج)، مطالعات جامعه شناختی، 19(1): 187- 221.

میرسپاسی، ناصر.  (1383). موانع تقویت وجدان کار، اقتصاد و مدیریت، 3 (2): 29-18.

Belfi, B., Gielen, S. Fraine, B. D., F. Verschueren, K., & Meredith, C. (2015). School-based social capital: The missing link between school’s socioeconomic composition and collective teacher efficacy, Teaching and Teacher Education, 45: 33-44.

De Witte, K. Schiltz, F. (2018). Measuring and explaining organizational effectiveness of school districts: Evidence from a robust and conditional Benefit-of-the-Doubt approach, European Journal of Operational Research, 26 (3): 1172-1181.

Ferguson, J. (2017). A theoretical framework and exploration of organizational effectiveness of schools, Educational Administration Quarterly, 21(2): 117-134.

Fleishman E. A. Mumford M. D. Zaccaro S. J. Levin K. Y. Korotkin A. L. Hein M. B. (2016). Taxonomic efforts in the description of leader behavior: a synthesis and functional interpretation, The Leadership Quarterly, 2(4): 245-287.

Henseler, J. Ringle, M. & Sarstedt, M. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling, Acad Mark, 43:115–135.

Hoy, W. A., & Ferguson, J. (1985). A Theoretical Framework and Exploration of Organizational Effectiveness of Schools, Educational Administrative Quarterly, 21(4): 117-134.

Jones, D. C, Kalmi, P. & Kauhanen, A. (2010). How does employee involvement stack up? The effects of human resource management policies on performance in a retail firm, Industrial Relations: A journal of economy and society, 49(1): 1-21.

Lai Fong Cheng, A., & Keung Yau, H. (2011). Principals and teachers’ perceptions of quality management in Hong Kong primary schools, Quality Assurance in Education, 19(2): 170-186.

Lin, N. (2017), Building a network theory of social capital, In Social capital (pp. 3-28). Routledge.

Lu, J., Yang, J., & Yu, C. S. (2013). Is social capital effective for online learning? Information & Management, 50(7): 507-522.

Sarstedt, M; Ringle, C. M; Smith, D; Reams, R; Hair Jr, J. F. (2014). Partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM): A useful tool for family business researchers, Journal of Family Business Strategy, 5(1): 105-115.

Thibodeaux, M.S. & Favilla, E. (2013). Organizational effectiveness and commitment through strategic management, Industrial Management & Data Systems, 96(5): 21- 25.