بررسی ناتوانگری مالی در نظام بانکی ایران و تعیین کننده‌های آن

مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار

دوره 12، شماره 46 - شماره پیاپی 1، فروردین 1400، صفحه 365-388   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

کبری فرهادی¹؛ حمید کردبچه^{* 2}

¹گروه اقتصاد، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

²گروه اقتصاد، دانشگاه الزهراء، تهران، ایران

چکیده

ورشکستگی به عنوان یک مسئله سیستماتیک می‌تواند برای نهادها و مؤسسات مالی کشورها، زیان‌های قابل توجهی را به دنبال داشته باشد، تخصیص منابع را مختل کرده و رشد اقتصادی را کند نماید. بر همین اساس، ورشکستگی بانک‌ها پدیده‌ای است که تمامی بانک‌های مرکزی، بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری به آن توجه ویژه‌ای دارند. نشانه‌های ورشکستگی قبل از وقوع آن نمایان می‌شود. ناتوانگری یا اعسار یک زنگ خطر مهم برای ورشکستگی است و به عنوان مرحله قبل از وقوع آن شناخته می شود. در این مقاله تلاش شده با استفاده از صورت‌های مالی بانک‌های ایران طی دوره زمانی 1385-1396 و همچنین به کمک مدل لاجیت بانک‌های معسر شناسایی شود و عوامل مؤثر بر احتمال وقوع اعسار در نظام بانکی ایران با طراحی یک مدل اقتصادسنجی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. نتیجه پژوهش حاکی از آن است که نسبت هزینه به درآمد تأثیر مثبت و معنادار بر احتمال وقوع اعسار داشته و همچنین شاخص عملکرد ROE تأثیر معکوس و معنادار بر متغیر وابسته داشته است. بنابراین بررسی و رصد مستمر این دو متغیر برای بانک‌ها می‌تواند، هشدار مناسبی را از امکان وقوع اعسار در یک بانک نشان دهد.

کلیدواژه‌ها

اعسار؛ بانک؛ ROA؛ ROE؛ مدل لاجیت

مراجع