تبیین عوامل موثر بر توسعه مهارت های کارآفرینی در کسب و کارهای خانوادگی روستایی از دیدگاه روستائیان (مطالعه‌ی موردی: شهرستان بوکان)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 10، دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 54، فروردین 1400، صفحه 139-154   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

انور شنگه¹؛ لقمان رشیدپور^{* 2}؛ سلیمان رسولی آذر²

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران

²استادیار گروه مدیریت کشاورزی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران

چکیده

مقدمه: توسعه کسب و کارهای خانوادگی کارآفرینانه فرآیند پیچیده و دشواری است که برای دستیابی به آن پیش از هر چیز باید شناخت جامعی نسبت به عوامل موثر بر توسعه این کسب و کارها داشت تا بتوان راهکارهایی را بر اساس شرایط منطقه برای توسعه کسب و کارهای خانوادگی ارائه داد.
هدف پژوهش: این تحقیق با هدف تبیین عوامل موثر بر توسعه مهارت کارآفرینی در کسب و کارهای خانوادگی روستایی انجام شد.
روش شناسی تحقیق: این تحقیق از نوع توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه بهره برداران فعال و کارآفرین روستایی در بخش های کشاورزی، دامداری، باغبانی و خدماتی شهرستان بوکان به تعداد 12700 بهره بردار بودند. برای انتخاب نمونه ها از جدول کرجسی و مورگان استفاده شدکه بر مبنای جامعه آماری، تعداد 375 نمونه برآورد گردید. برای بررسی و تحلیل مبانی نظری از شیوه مطالعات اسنادی و جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی علمی استفاده شد و در بخش میدانی نیز، ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه‌ای محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه بر مبنای روش اعتبار محتوایی تایید و قابلیت اعتماد پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ تعیین گردید که میزان آلفای کرنباخ آن برای مولفه‌های اصلی پرسشنامه بین 732/0 تا 959/0 محاسبه و تعیین گردید که به طور متوسط قابل قبول بود. تحلیل داده های پژوهش حاضر در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزارSPSSwin22 انجام شده است.
قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهرستان بوکان در استان آذربایجان غربی، با وسعت ۲۵۴۱۳۰۶ کیلومترمربع، حدود 50/6 درصد از سطح استان را به خود اختصاص می‌دهد دارای یک نقطه شهری، دو بخش،7 دهستان و 181 آبادی دارای سکنه می‌باشد.
یافته ها و بحث: نتایج تحلیل آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که همبستگی مثبت و معنی داری بین عوامل آموزشی، اقتصادی، زیرساختی، فردی، محیطی و سیاست‌گذاری و توسعه مهارت های کارآفرینی وجود دارد. نتایج مدل رگرسیون چندگانه نشان داد که 4/52 درصد تغییرات متغیر وابسته توسعه مهارت‌های کارآفرینی از طریق متغیرهای وابسته تحقیق پیشبینی و تعیین خواهد شد.
نتایج: نتایج نشان داد که عوامل آموزشی، اقتصادی، زیرساختی، فردی، محیطی و سیاست‌گذاری با توسعه مهارت های کارآفرینی ارتباط و تاثیری معنی داری در تعیین و پیشبینی توسعه مهارتهای کارآفرینی دارند.

کلیدواژه‌ها

عوامل موثر"؛ توسعه"؛ مهارت کارآفرینی"؛ کسب و کارهای خانوادگی"؛ "؛ بوکان"

مراجع

احسانی‌فر، تهمینه؛ رستمی، فرحناز، نادری، نادر و رضایی، بیژن. (1395). موانع و راهکارهای توسعه کارآفرینی در بخش کشاورزی. کارآفرینی در کشاورزی، 3 (2)، 15-1.

احمدپور، امیر؛ قاسمی، حیدر و علیخانی دادوکلایی مهدی .(1394). عامل‌های موثر بر توسعه‌ی مهارت‌های کارآفرینی دانشجویان آموزشکده‌های کشاورزی ایران. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 7 (32). 40-26.

انبارلو، مسعود و هرائینی، مصطفی .(1395). جایگاه کارآفرینی در توسعه پایدار سکونت گاه های روستایی. پنجمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.

ایزدی، بنت الهدی؛ رضایی مقدم، کوروش و اسداله پور، علی .(1395). سازه­های موثر و موانع تحقق توسعه کارآفرینی در مشاغل خانگی بخش کشاورزی در مناطق روستایی شیراز. علوم ترویج و آموزش کشاورزی، 12 (1)، 51-39.  

پناهی، لیلا؛ پیشرو، حمداله و شاهقلی، محمد صادق .(1395). بررسی موانع کارآفرینی در مناطق روستایی شهرستان مرودشت در جهت کاهش بیکاری.  فصلنامه جغرافیایی سرزمین، 11(50)، 120- 107.

خسروی‌پور، بهمنو و دهقانپور، مجتبی .(1394). کارآفرینی در بخش کشاورزی از طریق ایجاد و گسترش مشاغل خانگی. کارآفرینی در کشاورزی، 2(3)، 75-61.

رحمان نیای کوشکی، مهدی؛ زارعی، یعقوب و استعلاجی، علیرضا .(1396). واکاوی موانع فرآوری کار آفرینی خانگی در نواحی روستایی با تاکید بر اقتصاد مقاومتی از دیدگاه دانشجویان جهادگر بسیجی به مناطق محروم، مطالعه موردی: دهستان کامفیروز شهرستان مرودشت).   12 (2)، 265-249.

رکن­الدین افتخاری عبدالرضا؛ سجاسی قیداری، حمداله و رضوی، سید حسن .(1389). راهبردهای توسعه کارآفرینی کشاورزی در مناطق روستایی (مطالعه موردی:روستاهای شهرستان خدابنده). فصلنامه روستا و توسعه، 13(3)، 29-1.

رئیسی، ابوبکر؛ شیهکی تاش، مهیم، سالارزهی، حبیب­اله و نفسعبدالعزیز، ولی .(1395). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی کشاورزی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: شهرستان سرباز). راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، 3 (6)، 58-51.

سجاسی قیداری، حمد اله؛ رکن الدین افتخاری، عبدالرضا و پورطاهری، مهدی .(1393). تدوین و اعتبار سنجی شاخص­های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی. فصلنامه مطالعات برنامه­ریزی سکونتگاه­های انسانی،  9 (26)، 70-45.

شفیعی ثابت، ناصر؛ انبارلو، مسعود و یوسفی طالقانی، علی .(1397). واکاوی تسهیل کنندهای مشارکت روستاییان در توسعه سکونتگاه­های روستایی (مطالعه موردی: دهستان چورزق و درام شهرستان طارم). فصلنامه مطالعات برنامه­ریزی سکونتگاه­های انسانی، 13 (3)، 744-729.

صادقلو، طاهره؛ حیدری ساربان، وکیل و قلی زاده، سلیمه .(1396). ارزیابی ظرفیت­های توسعه کارآفرینی در نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای دهستان بیزکی). فصلنامه جغرافیا و توسعه، 15(49)، 58-37.

مرکز آمار ایران .(1395). نتایج تفصیلی سرشماری عمومی کشاورزی. استان آذربایجان غربی، گزارشی از کشاورزی.

نبی زاده ذوالپیرانی، مجتبی؛ حسینی یکانی، سیدعلی و حیدری کمال آبادی، رضا .(1394). عوامل مؤثر بر انگیزه کارآفرینی کشاورزی (مطالعه موردی: استان گیلان). راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، 2 (3)، 18-9.

نجفی کانی، علی اکبر؛ حسام، مهدی و آشور، حدیثه .(1394). سنجش وضعیت توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان استرآباد جنوبی در شهرستان گرگان). فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 4(11)، 56-37.

هزار جریبی، جعفر .(1382). توسعه کارآفرینی و دانش آموختگان. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، ۹ (۴)، 177-159.

Ahmadi Kafshani, A., Noori, P., &  Talebi, K. (2018). Examining the Process of Knowledge Transfer in Family Businesses: A Fundamental Data Theory Approach. Entrepreneurship Development, 11(2), 201-220.

Arshed, N., Carter, S., & Mason, C. (2014). The ineffectiveness of entrepreneurship
policy: is policy formulation to blame?. Small Bus Econ, 43, 639–659.

Belas, J., Demjan, J., Habanik, J., Hudakova, M., & Sipko, J. (2015). The business
environment of small and medium-sized enterprises in selected regions of the Czech
republic and Slovakia. Business Administration and Management, 1(8), 95-110.

Chang, J., & Alison, R. (2013). Assessing students' entrepreneurial skills development in live projects. Journal of Small Business and Enterprise Development, 5(20), 241-225.

Chrisman, J.J., Chua, J.H., & Steier, L.P. (2011). Resilience of family firms: An Introduction. Entrepreneurship Theory and Practice, 35(6), 1107–1119.

Dawari, A., Ramezanpour Nargesi, Gh., Afrasibi R., & Dawari A. (2018). The Impact of Job Policies and the Business Environment on the Development of Workers. Entrepreneurship Development, 11(2), 321-339.

Decter, M., Bennett, D., & Leseure, M. (2007). University to business technology transfer UK and USA comparisons. Technovation, 7(27), 145–55.

 DOI 10.1007/s11187-014-9554-8.

Fayolle, A. (2005). Evaluation of entrepreneurship education: behavior performing or
intention increasing. International journal of entrepreneurship and business, 2 (1), 89-98.

Hnatek, M. (2015). Entrepreneurial thinking as a key factor of family business success.
Procedia-Social and Behavioral Sciences, 181, 342-348.

http:// jshsp.iaurasht.ac.ir/article_545186_en.html.

Ibukunoluwa, O.E. and Oluwadamilola, E.A. (2014). Relevance of prosocial behaviours to rural entrepreneurship development in Nigeria. Case Studies Journal, 3 (4), 8-15.

Joice, T., & R.Mujuru .(2014). Researched about Entrepreneurial Agriculture for Human Development (A Case Study of  Dotito Irrigation Scheme, Mt Darwin). International Journal of Humanities and Social Science, 4(4), 121-131.

Lordkipanidze, M., Brezet, H., & Backman, M. (2005). The entrepreneurshipfactor in sustainable tourism development. Journal of Cleaner Production, 13(8), 787-798.

Lundstrom, A., Vikström, P., Fink, M., Meuleman, M., Gaodek, D.J., & Storey, D. (2014).
Measuring the Costs and Coverage of SME and Entrepreneurship Policy: A
Pioneering Study, Entrepreneurship Theory and Practice, 38(4), 941-957.

Millman, C., & Li, Z. (2017). Establishing a viable institutional environment for
entrepreneurship in China: A case study of Zhejiang province. Strategic Change, 26(3), 237–242.

Patel, B., & Chavda, K. (2013). Rural Entrepreneurship in India: Challenge and
Problems. International Journal of Advance Research in Computer Science and Management Studies, 1(2), 28-36.

Pindado, E., & Sanchez, M. (2017). Researching the entrepreneurial behavior of new and existing ventures in European agriculture. Springer Science Business Media New York, 49 (2), 421-444.

Shanga, A., Rashidpour, L., & Rasouliazar, S. (2018). Explaining Effective Factors on Entrepreneurship Skills Development in Rural Family Businesses (Case Study: Boukan County(. Master's thesis,Mahabad Branch, Islamic Azad University, Mahabad.

Sobel, R.S. and King. K.A. (2008). Does school choice increase the rate of youth
entrepreneurship? Economics of Education Review, 7(27), 429-438.

Stenholm, P. J. Acs, Z., & Wuebker, R. (2013). Exploring country-level institutional
arrangements on the rate and type of entrepreneurial activity. Journal of Business
Venturing, 28(1), 176-193.

Thromton, H., Riberio–Soriano, D., & Urbano, D. (2013). Socio-Cultural Factors and Entrepreneurial Activity an Overview, International Small Business Journal, 29(2), 105-118.

Toma, S.G., Grigore, A.M. & Marines, P. (2013). Economic Development and Entrepreneurship. Procedia Economics and Finance, 8(2), 436–443.

Ugochukwu, C.O., Elom, E.N., Ituma, A., Opara,  P.N., Ukwa, N.J., Inyiagu .E.E., & Ndem, J. (2014). Influence of Entrepreneurship Education on Students Attaining Business Development Awareness and Skills Acquisition in Nigeria. Journal of Research & Method in Education, 4(3), 37-44.

Urbano, D., Domingo, N., & Soriano R. (2011). Socio-cultural factors and transnational entrepreneurship: A multiple case study in Spain. International Small Business Journal London, 29(2), 119-127.